Güney Afrika'da eski Cumhurbaşkanı Jacob Zuma seçimlere katılamayacak

Güney Afrika Cumhuriyeti'nde eski Cumhurbaşkanı Jacob Zuma'nın 29 Mayıs'taki genel seçimlerde milletvekili adayı olamayacağı bildirildi.

Güney Afrika Seçim Komisyonundan (IEC) yapılan açıklamada, Ulusun Mızrağı Partisinden (MKP) milletvekili aday adayı olan Zuma'nın, sabıka kaydı bulunmasından ötürü 29 Mayıs'taki genel seçimlere katılamayacağı duyuruldu.

Açıklamada, Komisyon tarafından oy birliğiyle alınan kararın, MKP'ye iletildiği belirtildi.

Güney Afrika Anayasası, 12 aydan fazla süre hapis cezasına çarptırılmış kişilerin milletvekili olmasını yasaklıyor.

Zuma'nın sabıka kaydı, 2021'de mahkemeye itaatsizlik suçundan aldığı 15 aylık hapis cezasına dayanıyor.

Jacob Zuma

Ülkeyi 1948-1994 döneminde yöneten beyaz ırkçı apartheid rejimine karşı mücadelenin merkezi konumundaki Afrika Ulusal Kongresi (ANC), 1994'ten beri iktidarda bulunuyor.

Genç yaşlardan itibaren ANC çevrelerinde yer alan ve partinin yeraltı direniş örgütü Ulusun Mızrağı (Umkhonto we Sizwe) üyesi olan Zulu asıllı Zuma, 1963-1973 döneminde 10 yıl hapis yattıktan sonra apartheid karşıtı direnişin önde gelen liderleri arasında yer aldı.

Günay Afrika'yı 2009-2018 döneminde yöneten Zuma, hakkındaki yolsuzluk ve kara para aklama iddialarının ardından partisi ANC tarafından yönetimden el çektirilmişti.

Hakkında yolsuzluk ve kara para aklama gibi çok sayıda suçtan soruşturmalar bulunan Zuma, bu soruşturmalarda ifade vermeye gitmediği için Anayasa Mahkemesince "mahkemeye itaatsizlikten" 15 ay hapis kararını önce direnişle karşılamıştı.

Taraftarlarının silahlı şekilde Zuma'nın evinin etrafında toplandığı gergin bir sürecin ardından 8 Temmuz 2021'de teslim olan Zuma, Estcourt Cezaevi'ne konulmuş, bunun üzerine ülkenin en kalabalık eyaletlerinde Gauteng ve KwaZulu Natal'da günlerce süren şiddet ve yağma olayları yaşanmıştı.

Bu olaylarda resmi kayıtlara göre, 354 kişi hayatını kaybetmişti. Sigorta kayıtlarına göre, 1 milyar doların üzerinde maddi hasar meydana gelmişti.

Zuma, 14 Ağustos 2021'de ameliyat için hastaneye kaldırıldıktan bir süre sonra itirazlara rağmen sağlık gözetiminde olmak üzere evine çıkarak, hapis cezasının kalan süresini burada geçirdikten sonra 2023'te özel aftan yararlanarak özgürlüğüne kavuşmuştu.

Ulusun Mızrağı Partisi

ANC'den geçen sene istifa eden Zuma, Ulusun Mızrağı Partisini (MKP) kurmuştu.

Ülkenin ilk siyahi devlet başkanı Nelson Mandela tarafından 1961'de kurulan ve Zuma'nın da 1970'lerden itibaren üst düzey görevlerde yer aldığı Ulusların Mızrağı ismi, Güney Afrika tarihinde önemli bir simge olma özelliği taşıyor.

MKP'nin bu örgütün ismini, renklerini ve logosunu kullanmasını telif hakkı ihlali olarak değerlendiren ANC, ocak ayında bu partinin seçimlerden men edilmesi için Seçim Mahkemesine başvuruda bulunmuştu.

Güney Afrika Seçim Mahkemesi, 26 Mart'ta aldığı kararla, MKP'nin seçimlere katılması için yasal bir engel olmadığını duyurmuştu.

Anketlere göre, ülkenin en büyük etnik grubu Zuluların çoğunlukta yaşadığı KwaZulu-Natal eyaletinde güçlü olan MKP'nin yaklaşan seçimlerde oyların yüzde 5'inden fazlasını alabileceği öngörülüyor.