GRAFİKLİ- Kültürel kalkınmanın neferi: Haluk Dursun

Geçirdiği trafik kazası sonucu yaşamını yitiren Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Dursun, "kültürel kalkınma için topyekun harekat" idealine inanan ve bunu hayata geçirmek için gerek akademisyen gerekse bürokrat olarak çaba gösteren bir görev insanı olarak hatırlanacak.

Malazgirt ve Ahlat'ı gençlere daha iyi tanıtmak için yürütülen çalışmalar kapsamında bölgede bulunan ve dün Van'ın Erçiş ilçesinde geçirdiği trafik kazasında yaşamını yitiren Prof. Dr. Dursun, "yaşamını görevine adayarak" çalıştı.

Dursun, 1957'de Kocaeli Hereke'de başlayan hayatı boyunca Türk kültür ve tarihi konusunda farkındalık yaratmak ve kültürel birikimin nesillerden nesillere ulaştırılması için çaba harcadı.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Son Çağ ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kürsüsü'nde başladığı akademik hayatını Marmara Üniversitesinde yüksek lisans ve doktora yaparak sürdüren Dursun, Yakın Çağ Tarihi Anabilim Dalında doktor unvanı aldı.

Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi sahasında tarih doçenti, Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesinde Yakın Çağ Tarihi Ana Bilim Dalında profesör olan Dursun, Atatürk İlke ve İnkılap Tarihi, Türk Siyasi Tarihi, Cumhuriyet Dönemi Eğitim ve Kültür Politikaları, Türk Kültür ve Medeniyeti Tarihi, Osmanlı Coğrafyası Kültür ve Siyasi Tarihi, Bizans ve Batı Avrupa Tarihi, Osmanlı Müesseseleri ve Medeniyeti Tarihi, Yeni ve Yakınçağ Avrupa Tarihi, İstanbul'un Tarihi Mekanları, Tarih Öğretiminde Müzelerin Rolü dersleri verdi.

"Osmanlı coğrafyasındaki kültürel birikim ve siyasi tarih" ile İstanbul'un tarihi, mimarisi, kültür ve sanatını esas alan çalışmalarıyla dikkati çeken Dursun, Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisinde "Balkanlarda Siyasi ve Kültürel Varlığımız" konulu seminer hocalığı ve bölge incelemesi rehberliği yaptı.

Ayasofya'nın kapsamlı restorasyon çalışmalarını yürüttü

Akademik çalışmalarının yanında bürokrat olarak da hizmet veren Dursun, Kültür ve Turizm Bakanlığında Ayasofya Müzesi Başkanlığı, İstanbul Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Topkapı Sarayı Müzesi Müdürlüğü, Bakanlık Müsteşarlığı görevlerinde bulundu, Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü Kurul Üyeliği yaptı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ Genel Müdür Danışmanı olarak Miniatürk Projesi'nin hazırlanmasında görev alan Dursun, Ayasofya'da kapsamlı restorasyon faaliyetleri, içindekilerle birlikte etrafındaki Osmanlı eserleriyle ilgili koruma/onarma çalışmaları yürüttü.

Sıbyan Mektebi'nde çocuklara Ayasofya Müzesi'nin anlatılması, 17 yıldır çıkarılamayan "Müze Dergisi"nin yeniden çıkarılmasını sağlayan Dursun, Topkapı Sarayı'nda da "Saray Dersleri" düzenledi, Kutsal Emanetler Dairesi'nde geleneksel ramazan ayı etkinlikleriyle muharrem ayında aşure programları icra ettirdi.

Osmanlı'da "ölüm kültürü"nün anlaşılmasında padişah türbelerinin ziyarete açılmasının önemine işaret eden Dursun, gezi konferansları da verdi.

Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı, müsteşarlığı döneminde kuruldu

Dursun'un Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarlığı döneminde, "Şehir-İnsan Medeniyet Köprüsü: Örnek Kişilikler Projesi" hazırlandı, bunu bizzat yürüttü ve bu kapsamda hazırlanan Medeniyet Köprüsü Beş Şehirli kitabının editörlüğünü yaptı.

Prof. Dr. Dursun, müsteşarlığı sırasında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı kurulması için çalıştı. Kurban Bayramı'nda tarihi alanda çıkan yangın üzerine hemen bölgeye hareket eden Dursun, bölgenin yeniden ağaçlandırılması için Bakanlık ve Başkanlık olarak yapılması gerekenleri planladı.

Aldığı ödüller

Haluk Dursun, 1989'da "Elveda Boğaziçi" başlıklı bir yazı dizisiyle İstanbul Mimarlar Odasının "Basında Uzmanlık Ödülü"nü, "Nil'den Tuna"ya kitabıyla 2002'de Türkiye Yazarlar Birliği "Gezi Yazarları Ödülü"nü aldı.

Ayasofya'daki çalışmalarından dolayı 2010'da İtalya'da her yıl verilen Rotondi Sanat Kurtarıcısı Ödülü'ne (Premio Rotondi 2010 ai Salvatori Dell) layık görülen Dursun, Ayasofya ile ilgili düzenlediği etkinlikler, Ayasofya, Haliç ve Boğaziçi sunumları, İstanbul eksenli kültür tarihçiliği alanında yaptığı çalışmalar için de 2011 İstanbul Turizm Ödülleri kapsamında verilen "Etkinlik Ödülü"nü kazandı.

Birçok gazetede kültür-sanat yazıları yazan Dursun, "Moğolistan'daki Göktürk Anıtları ve Türk Kültürü Mirası", "Mustafa Kemal'in Rumelisi-Selanik, Manastır, Üsküp, Sofya", "Kudüs Belgeseli" ve "Şam Belgesi"ni hazırlayıp, sundu; "Tuna Belgeseli", "Evliya Çelebi Hac Yolunda" ve "Mimar Sinan: The Architect" belgesellerine danışmanlık yaptı.

Dursun'un, "İstanbul'da Yaşama Sanatı", "Nil'den Tuna'ya Osmanlı Yazıları", "Tuna Güzellemesi", "Osmanlı Coğrafyası'na Yolculuk", "Boğaziçi'nde Kırk Yılım", "Ayasofya Müzesi Kültür Envanteri", "Şehir ve Kültür: İstanbul", "İncir Çekirdeği: Hereke'den Çıktım Yola", "Medeniyet Köprüsü Beş Şehirli" olmak üzere 9 kitabı bulunuyor.

"Kültürel kalkınma için topyekun harekat"

"Kültürel kalkınma için topyekun harekat" idealini hayata geçirmek için akademisyen ve bürokrat olarak yaşamı boyunca sürekli çalışan Dursun, topyekun kültürel kalkınmayı sağlayacak plan için tüm paydaşların için iş birliğine vurgu yapıyordu.

Dursun, hayatını kaybettiği elim trafik kazası öncesinde, Anadolu tarih ve kültür birliğinin şekillendiği ilk alanlardan Malazgirt ve Ahlat'a gençlerin ilgisini çekmeye yönelik yapılması gerekenleri tüm açılardan değerlendirmek için bölgede bulunuyordu.

Hereke'den çıktığı yolda ömrünü Türk kültür ve tarihine adayan Prof. Dr. Haluk Dursun, Sultanahmet Camisi'nde kılınacak öğle namazının ardından büyük emekler verdiği tarihi Ayasofya ve Topkapı Müzelerine son bir selam vererek memleketinde defnedilecek.