Göçerlerin Tercihi Muş Yaylası

İBRAHİM YALDIZ - Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde, hayvanları için yılın farklı dönemlerinde yer değiştiren göçerler, yaz mevsiminde en çok coğrafi koşulları, yüksek rakımı, serin havası ve soğuk suları nedeniyle Muş'un yaylalarında kalıyor.

İlkbaharda Siirt'in Kurtalan ilçesinden sürülerle gelip, sonbahar mevsimine kadar Muş'un yaylalarında konaklayan göçerler, zorlu ve bir o kadar da renkli yaşamlarıyla dikkati çekiyor.

Çadırlarda konaklayan göçerler, günde 2 kez yayladaki koyunlardan sağdıkları sütlerden yaptıkları peynirleri satarak geçimlerini sağlıyor.

Sabahın erken saatlerinden itibaren çalışmaya başlayan kadınlar da gün içerisinde ev işlerinin yanı sıra hem çocuk bakıyor hem de eşlerine yardım ediyor.

"Muş yaylaları göçerlerin cazibe merkezi"

Tarım ve Orman İl Müdürü Mehmet Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde havaların erken ısınmasından dolayı meradaki otların erken kuruduğunu anlattı.

Muş'un yıllık yağış oranının iyi olduğunu belirten Aydın, şöyle dedi:

"Güneydoğu'da otlar kuruduğunda ve bittiğinde burada otlar yeşermeye başlıyor. Muş'ta nisan ayından itibaren otlatma sezonu başlıyor, ekim ayının sonuna kadar devam ediyor. Çok uzun bir periyot. Yaylalarımız geniş, rakımda yüksek olduğu için temiz bir havası var. İlimizde sanayi yok, bu nedenle buraları hayvancılık için tercih sebebi. Yaklaşık 3 milyon civarında meramız var. Otların yeşermesi için sıcak hava ve yağış lazım. İkisi de ilimizde mevcut. Mera dışında yaklaşık 1 milyon doğa çayırımız var. Hayvancılık anlamında tüm bu etkenler göçerlere burayı bir cazibe merkezi haline getiriyor."

"Zor da olsa bu yaşamı seviyoruz"

Siirt'in Kurtalan ilçesinden hayvanlarını otlatmak için Muş yaylasına gelen göçer Engin Koç da 30 yıldır hayvancılık yaptığını ifade etti.

Hayvanlarından elde ettikleri ürünleri satarak ailelerinin geçimini sağladıklarını belirten Koç, "20 yıldır Muş yaylalarına geliyoruz. Yaklaşık 6 ay burada kalacağız. Tekrar geri Siirt'e döneceğiz. Geçim kaynağımız hayvancılık. Başka bir işimiz yok. Havası, suyu ve insanları iyi olduğu için Muş Ovası'nı tercih ediyoruz. Zor da olsa bu yaşamı seviyoruz." diye konuştu.

"50 yıldır göçerlik yapıyorum."

Siirt'in Kurtalan ilçesinden gelen Hamide Karabulut da sabahın erken saatlerinde kalkarak ev işi yaptığını ve peynir için süt kaynattığını anlattı.

"Sabah çobanlarımızın yemek çantasını hazırlıyoruz. Koyunlarımızı sağıyoruz. Çobanlarımız yemek yedikten sonra tekrar koyunları yaylaya götürüyor." diyen Karabulut, "Çobanlara yoğurt, tereyağı ve peynir yapıyoruz. Göçerlerin peynirleri çok güzel diyorlar. 50 yıldır göçerlik yapıyorum. Göçerlik zor ama alıştığımız için hoşumuza gidiyor." dedi.

Muş yaylasını beğendiklerini ifade eden göçer Cemal Karabulut ise "İlk baharda burada konaklıyoruz. Buranın havası serin olduğu için burada kalmayı tercih ediyoruz. Kışa doğru köyümüze döneceğiz." diye konuştu.

Göçer Zeynep Toka da göçer hayatının zorluğuna değinerek, "Sabah kalktığımda kahvaltıyı hazırlıyorum. Koyun sağmaya gidiyoruz. Koyun sağlamaktan geldiğimde öğlen yemeğini hazırlıyorum. 20 yıldır göçeriz. 15 yıldır Muş Ovası'na geliyoruz." dedi.

Göçer Şahin Koç ise göçerliğe başladığından bu yana sürekli Muş yaylasına geldiklerini belirtti.