Glütensiz Gıdalara Yapılan Zam Çölyak Hastalarını Vurdu

ÇÖLYAK hastaları tarafından tüketilen glütensiz besinlerin çoğunun fiyatı, dövizdeki artış nedeniyle yükseldi. Marketlerde birkaç ay öncesine kadar 8,5 TL'ye satılan glütensiz krakerlerin fiyatı 12,5 TL'ye çıktı. Ukrayna'dan ithal edilen greçka ununa ise çuval başına yüzde 30 oranında zam geldi. Glütensiz ekmekler 20 TL civarında satılmaya başlandı. İzmir Büyükşehir Belediyesi de 2 TL'ye sattığı glütensiz ekmeğin fiyatını 4 TL'ye çıkardı.

Çölyak hastaları tarafından tüketilen glütensiz gıdalar, döviz kurundaki hareketliliğin ardından zamlandı. Fiyatlar, çavdar, arpa, yulaf gibi birçok tahılda bulunan glüten proteine karşı hassasiyeti olan çölyak hastalarının cebini yaktı. Hastalar, halihazırda pahalı olan glütensiz gıdaların zamlanması ile birlikte zorluk yaşamaya başladı. Glütensiz ürünler için kullanılan, yurtdışından ithal edilen greçka ununun bir çuvalı 200- 250 TL'den 325- 330 TL'ye yükseldi. Marketlerde satılan glütensiz çikolata, kraker gibi ürünler de zamdan etkilendi. Birkaç ay öncesine kadar 8,5 TL'ye satılan glütensiz krakerlerin fiyatı 12,5 TL'ye yükseldi. Glütensiz ekmekler ise piyasada 20 TL civarında satılıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi de 2 TL'ye sattığı glütensiz ekmeğin fiyatını 4 TL'ye çıkardı. Sosyal sorumluluk projesi çerçevesinde İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından satışa sunulan ekmeklerden halen satış karı elde edilmemesine rağmen, ithalat girdileri fiyata yansıtıldı.

AİLELER MAĞDUR

Çölyak teşhisi konulduğundan beri glütensiz yaşama başladığını belirten Enver Adıgüzel (57), "2009 yılında çölyak hastası olduğum İzmir Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi'nde tespit edildi. Eklem ağrıları, ishal, kusma gibi şikayetlerim vardı. 33 ay boyunca hastalığım araştırıldı ve teşhis koyulamadı. Şu anda bu ürünlerle yaşamak zorundayım. İzmir Büyükşehir Belediyesi bize bu konuda destek verdi, çölyak hastaları için ekmek üretti. Bu ekmeklerin fiyatı 2 TL'den 4 TL'ye çıktı. Döviz kurlarında yükselme oldu ama en azından bu fiyat artışının sebebini öğrenmek istiyorum. Şu anda bu ekmekten günde en az 2 tane almak zorundayım ve zorlanıyorum. 2 çocuk babası ve emekliyim. Zam beni zor durumda bıraktı. Zaten yükümüz çok ağır" dedi.

Kızı Asya'nın (19) çölyak hastası olduğunu belirten Nalan Kayaoğuz, "Kızımın çölyak hastası olduğunu 15 aylıkken öğrendik. Şu anda üniversite öğrencisi, kampüste glütensiz ürün bulamıyor ve bütün günü aç geçirmek durumunda kalıyor. Ürünlerin pahalılığından etkileniyoruz. Bizim ürünlerimiz ithal olduğu için daha çok etkileniyoruz. En basitinden bir örnekle, aldığımız kraker 8,5 TL'den 12,5 TL'ye çıktı. 2 paket aldığımızda 25 TL'ye geliyor" diye konuştu.

'DESTEK ARTTIRILMALI'

Çölyak hastalarının glütenli buğday, arpa ve çavdardan yapılmış hiçbir gıdayı tüketmemeleri gerektiğini vurgulayan Ege Çölyakla Yaşam Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Sema Aydoğdu, "Hastalar ürün temininde ciddi sıkıntılar yaşıyordu. Derneklerin kurulmasıyla birlikte ürünler ithal edilmeye başladı. Glütensiz un, makarna, ekmek, gofret, özel çikolata ve cipsine kadar hastalar ulaşabilir hale geldi ama bunların tamamı ithal ürünler ve döviz ile benzeri değişikliklere bağlı olarak doğrudan etkilenen ürünler. Son dönemde döviz kurundaki değişiklikler hepimizi etkiliyor. Çölyak hastaları için de ürünlerin fiyatlarının yükselmesi sorununu beraberinde getiriyor. Şu anda çölyaklılar ürünlere ulaşma konusunda hepimizden birkaç kat daha fazla sıkıntı içindeler. İzmir Büyükşehir Belediyesi çölyaklıların gıdaya ulaşımı konusunda çok büyük destek veren bir kuruluş. Yılda iki kez içinde unun, hamburger ekmeğinin, çikolata vb. gıda maddelerinin bulunduğu kolileri çölyak hastalarına dağıtıyorlar. Türkiye en azından belli bir dönemi atlatıncaya kadar Belediyelerin bu desteklerini arttırmalarında yarar var" diye konuştu.

Bu yıl bahar aylarında Meclis'te çölyakla ilgili bir komisyon çalışması yapıldığını dile getiren Prof. Dr. Sema Aydoğdu, "Türkiye'nin bütün dernekleri çalışmaya katıldı. Devletin çölyaklılara her ay verdiği 70 TL ile 120 TL arasında verdiği yardım parasının arttırılması önerisi komisyondan çıktı. Bunun bir an önce hayata geçirilmesini bekliyoruz" dedi.

SATIŞ FİYATLARI YÜKSELDİ

Glütensiz yaklaşık 56 çeşit ürün satışı yaptığını belirten işletme sahibi Kaan Özçörekçi (29), "Kullandığımız hammaddelerin çeşitliliği çok fazla ve yüzde doksanına zam geldi. Her üründe kullandığımız yumurta, süt, yağ gibi malzemeler artık zamlı satılıyor. Yumurta fiyatı neredeyse 3 katına çıktı. Biz de ister istemez satış fiyatına yansıtıyoruz. Biz de bu zamdan zarar gördük. Ukrayna'dan getirdiğimiz greçka, karabuğday gibi glütensiz ürünlerin dolara bağlı olduğu için fiyatları yükseldi. Çuval başına yüzde 30 zam geldi. Daha önce 200-250 TL'ye aldığımız çuvalı şuanda 325-330 TL'ye alabiliyoruz. İster istemez satış fiyatları da yükseliyor. Örneğin tamamen karabuğdaydan elde ettiğimiz bir ürünümüz var, karabuğday fiyatı yüzde 30 artınca en az yüzde 15'lik zam yapmak durumunda kalıyoruz" dedi.

- İzmir