GEVAŞ'ta Ortak Akıl ve Stratejik Planı Çalıştayı Yapıldı

Gevaş Öğretmenevi'nde yapılan toplantıya Van Vali Yardımcısı İbrahim Özkan, Gevaş Kaymakamı Nedim Akmeşe, Belediye Başkanı Nazmi Sezer, Gevaş MYO Müdürü Yard. Doç. Dr. Necat Görentaş, Akdamar Belediye Başkanı Ferdi Şeker, DAKA Planlama, Programlama ve Koordinasyon Birimi Başkanı M. Emin Çakay, birim uzmanları Şeyda Karadağ ve Harun Kaptaner, ilçe kurum amirleri sivil toplum kuruluşları esnaflar ve davetliler katıldı.

Moderatörlüğünü CDC Kurumsal Gelişim Merkezi Yönetim Danışmanı Mehmet Emin Öztürk'ün yaptığı arama konferansının açılışında İlçe Kaymakamı Nedim Akmeşe bir konuşma yaptı. Van Valisi Aydın Nezih Doğan'ın göreve başladıktan sonra dile getirdiği 'Van'da kardeşlik hukukunu geliştirerek, ilin ekonomisine yönelik çalışmalar yapacağız' sözünü anımsatan Akmeşe "Van'ın gündemi bundan sonra ekonomi olacak" dedi.

"EKONOMİK SORUNLAR ÇÖZÜLÜRSE DİĞER SORUNLAR DA ÇÖZÜLÜR"

Van'daki sosyal sorunların temelini ekonominin teşkil ettiğini kaydeden Akmeşe, ekonomik sorunların çözülmesi halinde diğer sorunlarında zamanla çözüleceğine inandığını söyledi. 'Van İli ve İlçeleri Vizyon 2023 Ortak Akıl ve Stratejik Eylem Planı'nı çalışmasının profesyonel bir ekip tarafından yürütüldüğünü belirten Akmeşe, bu önemli çalışmaya Gevaş olarak her türlü katkı ve desteği sağlayacağı sözünü verdi. Gevaş'ın çok ciddi bir potansiyele sahip olduğunu anımsatan Akmeşe, "Ekonomik anlamda, tarımsal anlamda, kültür turizm anlamında çok ciddi potansiyellere sahip. Biz bu potansiyelleri nasıl harekete geçiririz, ilçemizin ürettiği katma değeri nasıl artırırız. Bunların çalışmasında hepinizin değerli katkılarına ihtiyacımız var. İlçemize turizmden başlarsak, kayak merkezinden tutun dünya kültür mirasına ve dünyaya hitap eden dünyada tanırlılığı bilinirliği olan Akdamar Kilisesi'ne yine aynı şekilde bizim tarihimizin şah eserlerinden 1257 yılında inşa edilmiş İzettin Şir Camii'ne ve Halime Hatun Kümbetine sahip tarihi ve turistik anlamda öneme haiz bir ilçe. Van'a gelen turistlerin yüzde 90'ı Gevaş'a uğramadan gitmiyor. Bu Gevaş için çok ciddi bir avantaj. Yalnız biz bu avantajdan yeterli derecede faydalanabiliyor muyuz? Bunları hep birlikte tartışmamız lazım. Nasıl olurda bu gelen turistlerimizin ilçemiz ekonomisine katkısını temin ederiz bunu hep birlikte düşüneceğiz" dedi.

"SON 3 YILDA NÜFUSUN 3 KATI TURİST GELDİ"

Son 3 yılda Akdamar adasına gelen yerli yabancı turist sayısında yüzde 100'lük artış olduğunu kaydeden Akmeşe, bu sayının son 3 yıl içinde 35 binden 70 bine çıktığını bildirdi. 70 bin sayısının Akmeşe; "Biliyorsunuz turizmde değerlendirme yapılırken ülkenin nüfusuna göre ölçü alınarak yapılıyor. Türkiye'ye gelen turist sayısı 30 milyon, Türkiye'nin nüfusunun yarısından az bizim ki ise ilçemizin nüfusunun yarısından fazla. Yani biz bu potansiyeli bir şekilde değerlendirmek zorundayız. Bir konsept halinde sunmak zorundayız. Ama bu kayak merkezini daha iyi tanıtmak zorundayız. Akdamar Kilisesi genelde yaz aylarında ziyareti tercih edilen bir yer bir bütün halinde eğer ziyarete açıldığı zaman istediğimiz hedeflere rahatça ulaşabiliriz. Gevaş'ta 10 bin hektar kültür tarımına uygun alanlarımız var. Ve bunun 8 bin hektarı sulanabilir arazi. Bu da ciddi bir rakam. Yani biz tarımsal potansiyelimizden, hayvancılıktan ve yine arıcılıktan nasıl faydalanabiliriz? Bunları da yapılacak olan çalışmalardan sonra değerlendirebiliriz" diye konuştu.

"VAN İSTANBUL GİBİ MERKEZİ KONUMA SAHİP"

Projenin koordinatörlüğünü yürüten Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakkı Eraslan, Kalkınma Stratejileri Master Planı ile ilgili bir sunum yaptı. Yapılan çalışmadaki tek hedefin ekonomi olduğunu belirten Eraslan, Van'ı, Gevaş'ı daha iyi nasıl kalkındıracaklarını, refah düzeyini daha yükseklere nasıl çıkaracaklarının çalışmasını yapacaklarını anlattı. Dünya haritasına bakıldığı zaman Van'ın coğrafi konumunun İstanbul gibi bir merkezi konumda olduğunu kaydeden Eraslan "Esasına bakıldığı zaman Van, gerçekten coğrafi avantaj olarak birçok ilimizden daha iyi bir bölgenin merkezinde bulunuyor. Çünkü bu şuna benziyor. Coğrafi olarak değerlendirecek olursak bir yerde su toplanıyorsa, su çıkışı oluyorsa orası ister istemez merkez oluyor. Burada görüldüğü gibi Van, neredeyse Doğu Anadolu Bölgesi'nin merkezi gibi bir konuma sahip. Ve ekonomik olarak da değerlendirecek olursak hem Kafkasya'ya hem Orta Asya'ya yakın bir Pazar, hem de Ortadoğu'ya yakın bir pazar. Bu merkezler uçakla 2 saatlik bir uçuş mesafesindedir. İki saatlik bir uçuş mesafesiyle yaklaşık 200 milyonluk bir pazara ulaşmamız mümkün. Van önemli bir pazara hitap ediyor. Maalesef 2011 yılında yapılan bir çalışmaya göre Van ilimiz toplam Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik sıralamasında 75'nci sırada. TRB-2 olarak Van, Muş, Bitlis ve Hakkari'yi değerlendirdiğimiz zaman bu sıralama daha aşağı düzeye düşüyor. Ve Türkiye GSMH'nın yaklaşık yüzde 1'ini üretiyoruz. Türkiye'nin GSMH 750 milyar dolar, TRB-2 bölgesinde bulunan iller sadece bunun yüzde 1'i olan 7,5 milyar dolarını üretebiliyoruz. Bu rakamlarda diğer illere göre maalesef çok düşük"

"BÖLGEMİZE YÖNELİK FARKLILAŞMIŞ BİR KALKINMA REÇETESİ SUNMAMIZ LAZIM"

"Tabi şanslı olan bölgelerimizde var. Yani milli geliri 15 ile 20 bin dolar arasında olan bölgelerimiz var. Milli geliri yüksek olan 6 tane bölgemiz var. Bunlarda ülkemizin şanslı bölgeleri. Daha çok katma değeri üreten milli gelire daha fazla değer katan bölgelerimiz. Bir de orta gelir riski taşıyan bölgelerimiz var. Burada da 10-12 tane bölgemiz var. 10 bin dolar ile 15 bin dolar bandı arasında bölgelerimiz var. Yine orta düşük gelir grubunda olan bölgelerimiz var. Bu da 8 tane bölge var. Onlardan bir tanesi de maalesef TRB-2 bölgesi. Tabi 2023 Vizyon çerçevesini değerlendirecek olursak, TRB-2 bölgesinin Türkiye üretiminin mevcut yüzde 1'ini üretmesi durumunda 2023 yılında Türkiye ekonomisi 2 trilyon dolarlık GSMH'na ulaştığında TRB-2 bölgesi de payımız bu düzeyde devam ederse 19 milyar dolara ulaşacak. Eğer bu bahsettiğimiz 26 bölgenin 26'da 1'ini üretirsek payımız 76 milyar dolara çıkıyor. Yani bir hedef bırakmamız lazım. Nasıl yapmalıyız ki payımızı yükseltebilelim. Bu çalışmamızda 76 milyar dolar bizim temel hedefimizin olması lazım. Bu rakamlara ulaşmak çok kolay bir iş değil. Yani şuanda hızlı bir şekilde gelişen Türkiye var. Çevresinde lider olmak için gayret gösteren bir ülke var. Hedef belirlemiş. Geriden de takip eden bölgelerimiz var. Onun için de bu bölgelerimize yönelik farklılaşmış bir kalkınma reçetesi sunmamız lazım. Yani bir şeyleri değiştirmemiz lazım. Bu çalışmaları da yapmamızın sebebi bu"

"BÖLGEDEKİ HAZIR EKONOMİK KİMLİĞİNDEN ÇIKARIP KALKINMAYA YÖNELİK BİR EKONOMİYİ GELİŞTİRMEMİZ LAZIM"

Van merkezi TRB-2 bölgesi olmak üzere bu bölgedeki hazır hazırdaki ekonomik kimliğinden çıkarıp kalkınmaya yönelik bir ekonomiyi geliştirmemiz lazım. Ve modeller üretmemiz lazım. Tabi bunları da hep birlikte yapmamız lazım. Bölgenin kalkınması için Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı da (DAKA) çalışmalar yapıyor. Bunun da bir metodolojisi var. 4 'T' dediğimiz, Teşhis, Tarif, Teşmil ve Tatbik aşamaları. Önce teşhis aşaması, daha sonra sorunlarımız, sosyo ekonomik sorunlarımızı tanımlandırmak bunları geliştirmek, bunlara yönelik politikalar ve stratejiler geliştirmek ve uygulanabilir proje paketleri tanımlamak. Bu projelerinde paydaşların benimsemesi gerekiyor. Daha sonra da kalkınmaya yönelik tanımlanmaya yönelik projelerin uygulanması safhası, yatırımcıların bölgeye çekilmesi safhası, kaynak bulunması safhası. Bu da projenin farklı bir yöntemi. Burada sektörlere yönelik çalışmalar yapıldıktan sonra da bölgenin kalkınmasına yönelik projeler tanımlanacak. Ve bunlar uygulanacak"

Yapılan konuşmaların ardından katılımcıların 2023 Vizyonu çalışması kapsamında görüş ve önerileri alındı.