Gayrimenkul Sertifikası Dönemi Başladı

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) Başkanı Vahdettin Ertaş, gayrimenkul sertifikası ihracında paranın projenin tamamlanma yüzdesine göre ihraççı şirkete aktarılacağını belirterek, projenin yarım kalma ihtimalinin sonlandırıldığını söyledi.

Türkiye'de ilk kez Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) öncülüğünde Makro İnşaat'ın Park Mavera 3 projesinde uygulanacak gayrimenkul sertifikası sisteminin tanıtım toplantısının ardından konuşmacılar soruları yanıtladı.

SPK Başkanı Ertaş, gayrimenkul sertifikası modelinin yabancıların da pay alabilmesine imkan verecek şekilde düzenlendiğini belirterek, burada herhangi bir üst sınır bulunmadığını, bir projenin tamamını bir yatırımcı alabileceği gibi çok sayıda yatırımcının da alabileceğini ifade etti.

Gayrimenkul finansmanının orta ve uzun vadeli bir finansman olduğunu belirten Ertaş, sadece banka kredisine dayalı finansmanın hem maliyetleri yükselttiğini, hem de gayrimenkullerin likiditesi düşük olması nedeniyle alım satımda duraksamaya ve küçük tasarruf sahiplerinin bunun dışında kalmasına yol açtığını söyledi.

Ertaş, bunu dikkate alarak gayrimenkul sektörünün sermaye piyasaları ile finansmanı konusunda kapsamlı düzenlemeler yaptıklarını ve finansman çeşitliliği gayreti içinde olduklarını bildirdi.

Gayrimenkul sertifikasının faizsiz finansal ürün olmasını öngördüklerini dile getiren Ertaş, sertifikaların Borsa İstanbul'da Pay Piyasasında işlem göreceğini bildirdi.

"Devam eden projeler için de sertifika çıkarabilecek"

Ertaş, özel sektör firmaları tarafından da gayrimenkul sertifikası ihracının uygulanabileceğini belirterek, şunları kaydetti:

"Örneğin ihraç yapıldı ve 100 milyon lira fon sağlandı. Yüzde 10'u ihraççı şirkete hemen verilecek. Geriye kalan yüzde 90'lık kısım inşaatın tamamlanma yüzdesine göre, yapı denetim şirketlerinin düzenleyeceği rapora göre serbest bırakılacak. En sonunda bütün proje tamamlanınca geriye kalan kısımlar ihraççı şirkete aracı banka tarafından ödenecek. Yani TOKİ ihracında paranın tamamı TOKİ'nin kasasına girecek ama özel sektör ihraçlarında, projenin tamamlanma yüzdesine göre paralar ihraççı şirkete aktarılacak. Dolayısıyla projenin yarım kalma ihtimali böylece sonlandırılmış oluyor."

Ertaş, firmaların istedikleri oranda gayrimenkul sertifikası çıkarabileceğini ifade etti.

Devam eden projeler için de sertifika çıkarabileceğini belirten Ertaş, ancak onun metrekare fiyatının arsa maliyeti, yapım bedeli gibi faktörlerden dolayı daha yüksek olabileceğini söyledi.

Ertaş, gayrimenkul sertifikalarına talep olup olmayacağına yönelik soruya ise şu yanıtı verdi:

"Rakamlar gayrimenkulün ilave kazançlar sağladığını gösteriyor. Ama bundan sadece bu projelere yatırım gücü olan kitleler yararlanabiliyor. Biz istiyoruz ki, buna erişemeyen vatandaşımız da payı ve tasarrufu oranında istifade etsin. Bu sistem bunu getirecek. Körfez'den bir yatırımcı gelip sertifikaların yüzde 25'ini almak isterse buna da kimse bir hayır demez. Talep gelmezse de bu dünyanın sonu değil."

"Gayrimenkul sertifikası helal bir finansal enstrüman"

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Mehmet Ergün Turan, gayrimenkul sertifikası ihracının sadece gayrimenkul sektörü değil finansal piyasalar için de önemli olduğunu ifade etti.

Ana işlerinin sosyal konut üretmek olduğunu, bunu yaparken de finansman modelini kendilerinin geliştirdiğini anlatan Turan, "Bu finansman modelinin bir tarafı hasılat paylaşım metoduydu. Şimdi gayrimenkul sertifikası ihracı yolu da bundan sonra hem biz hem de iştirak şirketlerimiz tarafından kullanılacak bir metottur." dedi.

Turan, bunun bir hasılat paylaşımı projesi olduğunu, kendilerinin de belirlenen oranda paylarını alacaklarını bildirdi.

Gayrimenkul sertifikasının helal bir finansal enstrüman olduğunu, kar ya da zarar garantisinde bulunmadıklarını aktaran Turan, gayrimenkul sertifikası ihracının hem TOKİ ve iştirak şirketleri hem de özel sektör tarafından bundan sonra yoğun şekilde kullanılacağını söyledi.

Turan, halka arz için uygun zaman olup olmadığı sorusu üzerine, "Projemize güveniyoruz. Sektöre güveniyoruz." cevabını verdi.

Bu projenin tamamlanma garantisinin TOKİ olduğunu ve burada gayrimenkul sertifikası modelinin uygulanmasının finansman ihtiyacından kaynaklanmadığını belirten Turan, "Ufak yatırımcının gelişen gayrimenkul sektöründen pay almasını sağlayacak bir finansal enstrümanı ortaya koyuyoruz. Ama gelecekte çok daha büyük faydalara sebep olacaktır." diye konuştu.

"Pay tutarı 42,5 lira"

Makro İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ercan Uyan, gayrimenkul sertifikasının amacının gayrimenkul projesine ortaklık olduğunu vurguladı. Uyan, "Bu sertifika payları herhangi bir daire için değildir. Dolayısıyla proje bittikten sonra oluşacak değer artışından pay nispetinde faydalanmayı sağlayacaktır. Bu, arada alınıp satılabilen, borsada işlem gören bir ürün. İlk alan yatırımcıya ciddi avantaj sağlayan bir model." dedi.

Uyan, yatırımcının gayrimenkul sertifikası ile pay sahibi olduğu daireyi satın da alabileceğini bildirdi.

İhraç büyüklüğüne ilişkin soru üzerine Uyan, "Park Mavera 3 projesinde toplam 33 bin 703 metrekarelik satılabilir alanla beraber ilk arzı yapacağız. Pay tutarımız 42,5 lira. 3 milyon 370 bin 336 pay ihraç edeceğiz. Bunlardan 143 milyon 239 bin 280 lira hasılat toplanacak. Bu hasılatı metrekareye bölerseniz, metrekaresi 4 bin 250 lira olacak." yanıtını verdi.

"Halka arz mart sonu, nisan başı gibi"

Vakıf Yatırım Genel Müdürü Kemal Şahin, projenin halka arzıyla ilgili taslak izahnamenin SPK'ya gönderildiğini belirterek, takvim planlandığı şekilde ilerlerse mart sonu, nisan başı gibi halka arzın yapılacağını söyledi.

Halka arz yönetiminin normal menkul kıymet halka arzı gibi olacağını bildiren Şahin, "Geniş katılımlı bir konsorsiyum oluşturacağız. İlk etapta 33 bin metrekare alan için halka arz planlıyoruz. Talebin fazla gelmesi durumunda 22 bin metrekare ilave ederek toplam projenin yüzde 50'sine tekabül eden bir kısım için halka arz planlaması yapılacak." dedi.

Şahin, burada bir fiyat garantisi olmadığını, sertifikaların borsada arz ve talebe göre işlem göreceğini aktardı.