Füle, Türkiye'nin AB sürecini değerlendirdi -

Avrupa Birliği'nin Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle, Türkiye'nin AB'ye katılım sürecini Avrupa Parlamentosu seçimlerinin değil, Türkiye'nin reform sürecindeki kararlılığının etkileyeceğini söyledi.

AB Türkiye Delegasyonu'nda düzenlenen değerlendirme toplantısında konuşan Füle, Irak'ta alıkonulan Türk vatandaşları nedeniyle üzüntülerini dile getirerek, Türkiye ile tam bir dayanışma içinde olduklarını vurguladı.

Geçen aylarda Türkiye'nin Avrupa değerlerine taahhütleri üzerine bazı şüphelerin ortaya çıktığını, yolsuzluk iddialarında soruşturmayı yürüten savcıların yerinin değiştirildiğini, AB ile istişare içinde olmaksızın süratle gerçekleştirilen değişiklikler olduğunu belirten Füle, bütün bunların Türkiye'nin Avrupa standartlarından daha da uzaklaştığı şeklinde algılandığına dikkati çekti.

Füle, Anayasa Mahkemesi'nin Twitter, YouTube ve HSYK konularında temel hak ve özgürlüklere sahip olmak adına aldığı kararları memnuniyetle karşıladıklarını ve bu kararların ihtiyaç duyulan yargıya güveni tesis etmek ve toplumdaki kutuplaşmayı sona erdirmek için atılan adımlar olarak gördüklerini ifade etti.

Katılım müzakerelerinin ilişkilerin temelini oluşturduğunu söyleyen Füle, hem siyasi reformlar hem de Kıbrıs'a ilişkin meselelerde ilerleme olması gerektiğini dile getirdi.

Bu konularda geride kalan bazı unsurlar olmasının, Türkiye'nin AB'ye taahhütleri konusunda şüpheler oluşturduğunun altını çizen Füle, şöyle devam etti:

"Yaptığımız görüşmelerde kapsamlı reformların gerçekleştirilmesinin ve hukukun üstünlüğü ve temel haklar konusunda çalışılmasının önemi üzerinde durduk. Aynı zamanda Türkiye'yi Kıbrıs'ta kapsamlı bir çözüm için sürekli desteklerini verme konusunda da cesaretlendirdik. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve AB Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile 23. faslın çalışma grubu toplantısında ortak çalışmalarımızın yerine gelmesi ve yargı reformu konusunda yapılması gerekenler üzerinde durduk.

Çalışmalarımızın ilerleme raporunda olumlu bir yer alacağını düşünüyoruz. Komisyonun son raporu, AB'nin Türkiye ile ilgili angajmanını devam ettirmek konusundaki kararlılığını anlatacaktır ve bu çerçevede Türkiye'nin kendini ilgili reformlara adamasını ümit ediyoruz. Gelecekteki katılım sürecinin de bu olumlu neticelerden etkileneceğini biliyoruz. Katılım sürecini Avrupa Parlamentosu seçimleri değil, Türkiye'nin reform sürecindeki kararlılığı etkileyecektir."

Füle, değerlendirmesinin ardından, bir soru üzerine, Türkiye'nin "Kıbrıs"ta çözüm sürecinde taşıdığı rolü övdüklerini hatırlattı ve görüşmelerin kararlı bir şekilde ilerleyerek kapsamlı çözüme ulaşılması yönündeki umudunu Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile paylaştığını ifade etti.

Bozdağ ile görüşmesinde ise 2 beklentiden bahsettiğini dile getiren Füle, şöyle devam etti:

"Türkiye bir aday ülke ve elbette AB'ye tam üyelik amacıyla hareket ediyor. Bunu yapabilmesi için de kendi ulusal düzenlemelere ve mekanizmalara sahip olması lazım ki hangi kanun çıkarılırsa çıkarılsın, bunlar katılım gündemiyle genel olarak bağlantılı olsun. Zaten aday bir ülkeden beklenti de çıkan her türlü mevzuatın ülkeyi AB'ye yaklaştırmasıdır ve bu, Türk makamlarının sorumluluğudur.

Avrupa Komisyonu istişare süreçlerine dahil olmaya, fikrinin sorulmasına hazır. Yanlış anlaşılmasın, Türkiye kendi kanunlarını çıkarma yetkisine sahip bir ülke ama bizim de komisyon olarak bir yükümlülüğümüz var. O da bu tür mevzuat çalışmalarının AB müktesebatı ile uyumlu olup olmadığını değerlendirmek. Umuyorum ki bu iki unsur üzerinde durulur."

Bir gazetecinin "AK Parti'nin son dönemde yaşanan yolsuzluk iddialarına rağmen son seçimlerde büyük bir başarı kazanmasını Türk toplumunun AB'ye ilişkin heyecanını kaybettiği şeklinde yorumlayabilir miyiz" sorusuna karşılık Füle, böyle bir bağlantı kurmanın zor olacağını vurguladı.

Türkiye'de AB'ye ilişkin heyecan kaybının sebepleri olduğunu dile getiren Füle, farklı fasılların tartışıldığını ve bunların açılıp kapanmasıyla ilgili kararlılığın sergilendiği katılım müzakerelerinin uzun vakit aldığını hatırlattı. Geri Kabul Anlaşmasının imzalanması ve bazı fasılların açılmasıyla geçen yıl sonu itibariyle gerekli ilerlemeyi sağladıklarını düşündüklerini belirten Füle, "Ama sonra geride kalan 6 ay oldukça zorlu geçti. Bu benim de odaklandığım bir konu. İlave fasılları tartışmak yerine bir sonraki ilerleme raporunun dilinin daha yapıcı olması gerektiğine odaklandım" diye konuştu.

Füle'ye, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Gülen hareketine yönelik yaklaşımını nasıl karşıladığı sorusu yöneltildi. Füle, "Bazen sıra dışı olaylara karşılık ifade özgürlüğü ya da erklerin ayrılığı pahasına mücadele etmek gerekmez. Toplum içinde kutuplaşmayı engelleyecek tedbirlerin alınması gerekir" şeklinde konuştu.

RTÜK'ün Musul haberlerine ilişkin kararını değerlendirmesi istenen Füle, böyle bir karardan haberi olmadığını belirtti. "Bazen öyle olaylar olur ki yetkililerin kamu menfaatlerini gözetmek adına şu veya bu şekilde karar vermesi gerekebilir" diyen Füle, önemli olan noktanın orantılı hareket edebilmek olduğunu ifade etti.

Füle, bir soru üzerine, Başbakan Erdoğan ile bu ziyareti sırasında randevu isteyebileceği bir programı olmadığını ancak bu hatasını gelecek dönemde telafi edeceğini dile getirdi.

"Başbakan Erdoğan'ın olası adaylığı çerçevesinde Türkiye'de başkanlık sistemini yönetmesi söz konusu. AB bu konuyu nasıl değerlendiriyor" sorusuna karşılık Füle, "Türkiye'deki seçimler Türklerin kendilerinin vereceği kararlardır. Bu veya başka seçimlere AB açısından yaklaşıp herhangi bir şekilde empoze edilmesi mümkün değildir. Bizim için önemli olan, değerler ve prensiplerdir. Biz, seçimler esnası ve sonrasında her zaman bahsettiğimiz değerlere sadık kalacağız. Onun dışında herhangi bir şeyi tartışmaya açmayız" ifadelerini kullandı.

Füle, yeni ilerleme raporuna ilişkin olarak da itidalli bir iyimserlik barındırdığını ve raporda bütün konuların ayrıntılı şekilde ele alınacağını kaydetti.

AB'nin genişlemeden sorumlu üyesi Füle AB müktesebatı Çavuşoğlu AB Katılım Müzakereleri

Muhabir: Meltem Uzun

Yayınlayan: M. Göksel Sözer