'Fransızların Gaziantep'e Özür ve Tazminat Borcu Var'

Gaziantep Mimarlar Odası Başkanı Sıtkı Severoğlu, Gaziantep'i yaklaşık 9 ay abluka altında tutan Fransız askerlerinin çocukları savaş esiri olarak kullandığını, ağaçları kestiğini, tarihi eser yağmasına göz yumduklarını belirterek, "Bu ve bu gibi insanlık suçları nedeniyle Fransızların Gaziantep'e özür ve tazminat borcu var" dedi.

Gaziantep'e 'gazilik' unvanının verilişinin 92'nci yıldönümü anısına, 'Fransız Belgeleri'nde Ayntab'ın İşgali' konulu bir panel düzenlendi. Panele konuşmacı olarak katılan emekli Korgeneral Dursun Bak, Gaziantep savunmasının hem Fransız, hem de Türk belgeleriyle doğru bir şekilde ortaya çıkarılması için çalışma başlattıklarını, bu doğrultuda Fransa'dan 2 bin 812 belge getirildiğini söyledi. Gaziantep savunmasının tarihte eşine az rastlanır bir savunma olduğunu kaydeden Bak, "Dokümanların içeriği aynen ele alındı, hiçbir ilave yapılmadı" dedi.

Gaziantep tarihine ilişkin araştırmalarıyla tanınan Gaziantep Mimarlar Odası Başkanı Bekir Sıtkı Severoğlu, konuşmasında uluslararası savaş hukukuna göre, savaşlarda sivil halka zarar veren devletin en azından mağduriyetin gidermesi için tazminat ödemesi gerektiği; devletler hukukuna göre savaş esnasında savunmasız sivil yerleşim merkezlerine saldırılar düzenlenmesinin uluslararası bir sözleşme ile yasaklandığını kaydetti. Severoğlu, 1907'de imzalanan Dördüncü Lahey Sözleşmesi'ne ekli Harp Kanun ve Adetlerine Dair Nizamname'de, askeri işgal halinde, insan ve aile haklarına, fertlerin hayatlarına, özel mülkiyete, dini kanaatler ve ayinlere saygı gösterilmesi, yağmanın kesin olarak yapılmasının yasaklandığını belirterek, "Bu fiiller nedeniyle ahali aleyhine kolektif mali veya sair herhangi bir ceza hüküm olunmaması öngörülüyor. Ortaya çıkardığımız Fransız belgelerine göre Gaziantep'te ağaç katliamı yaptıkları, tarihi eser ve yağmaya göz yumdukları, Ermenilerin kendileriyle işbirliğini sağlayarak iki halkı birbirine düşman ettikleri için özür dilemeli ve tazminat ödemeleri gerekir. Ayrıca, Fransızların Gaziantep kuşatması sırasında Gaziantep halkını binlerce 155'lik Obüs topuyla ateş altına aldıkları, camileri, minareleri top ateşiyle tahrip ettikleri, yaralı esirlere zulmettikleri, çocukları savaş esiri olarak kullandıkları için, şehri almalarından sonra esirlerin kıyafetlerine kare şeklinde bez parçaları diktikleri de tazminat ve özür dilemeleri için diğer nedenlerdir" diye konuştu.

ÇOCUKLARA ZULÜM

Yarbay Andrea'nın 30 Ekim 1920'deki emrinde, Türklerin elinde esir bulunan lejyoner bir Senegalli askerin kurulan pusuyla ele geçirilen 4 Türk çocuğu karşılığında geri alındığı bilgisinin bulunduğunu ifade eden Severoğlu, bunun da bir insanlık suçu olduğunu vurgulayarak şunları söyledi;

"Çocukların savaşta değişim için kullanıldığına ilişkin Yarbay Andrea'nın 'Ele geçen yaralı bir çocuk ile Türklerin 17 Ağustos'tan beri esir tuttuğu iki Senegalli asker mübadele edilecekti. Çocuk teslim edildikten sonra sadece bir asker teslim edilmiştir. Mübadele sona erdikten sonra, Ermeni Karakol Komutanı, değiş tokuşu yapılan esirler geçtikten sonra barikatı kapatırken öldürülmüştür. Senegalli avcı erinin verdiği istihbarata göre, hastanede kaldığı süre boyunca odaya her gün, 2-3, hatta 5 yaralı getirildiği olmuş. Yaralı sayısı bombardımanlarımızın ne denli etkili olduğunu göstermektedir."

KAZI YAPMIŞLAR

Aynı Senagelli'nin ifadesinde esir tutulduğu dönemde kendisine her gün Türk doktorlarının ziyaret ettiği ve tedavisiyle yakından ilgilendiği, kötü muamele görmediği yolundaki beyanının resmi kayıtlara girdiğini hatırlatan Severoğlu, Leonard Woolley adlı İngiliz arkeologun İngiliz casusu E.T Lawrence'le birlikte Karkamış'ta kazılara başlandığını, 1912-1914 ve 1919 yıllarında yaptıkları kazılarla Hitit'lere ait Karkamış kentini ortaya çıkartıldığını ileri sürdü. - Gaziantep