Filipinler, UCM ile İşbirliği Yapmaya Hazır

Filipinler, Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM), 2016'da başlatılan ve 6 bini aşkın kişinin öldüğü belirtilen "uyuşturucuyla savaş" operasyonlarıyla ilgili soruşturma kapsamında, eski Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin gözaltına alınmasını talep etmesi halinde işbirliği yapacağını açıkladı.

Merkezi Lahey'de bulunan UCM, Duterte'nin Filipinler'in güneyindeki Davao kentindeki belediye başkanlığı ve daha sonra 2016-2020 yıllarındaki devlet başkanlığı döneminde kaydedilen ölümlerle insanlığa karşı suç işlenip işlenmediğini soruşturuyor.

Söz konusu soruşturmaya dair Filipinler Kongresinde ifade veren Duterte, "UCM beni zerre kadar korkutmuyor. İstedikleri zaman buraya gelebilirler. UCM'den acele etmesini ve buraya gelip yarın soruşturmaya başlamasını istiyorum." dedi.

Duterte, iddiaların uzun yıllardır dillendirildiğine işaret ederek "Eğer suçlu bulunursam hapse girebilir ve orada sonsuza kadar çürüyebilirim." ifadelerini kullandı.

Filipinler Devlet Başkanlığı Ofisi İcra Sekreteri Lucas Bersamin ise yaptığı yazılı açıklamada, Duterte'nin, kendisini UCM'nin yargı yetkisine teslim etmek istemesi halinde, hükümetin buna ne itiraz edeceğini ne de bunu engelleyeceğini kaydetti.

Bersamin, "Ancak UCM süreci Interpol'e havale ederse ve Interpol de Filipin makamlarına kırmızı bülten gönderirse hükümet kırmızı bülteni yerine getirilmesi gereken bir talep olarak değerlendirmek zorunda hissedecektir. Bu durumda kolluk kuvvetleri, protokoller uyarınca Interpol ile tam işbirliği yapmakla yükümlü olacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

UCM ve Filipinler'in "uyuşturucuyla savaş" operasyonları

UCM, Eylül 2021'de eski Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin göreve geldikten sonra başlattığı "uyuşturucuyla savaş" operasyonlarında işlendiği iddia edilen insanlığa karşı suçlar için soruşturma yürütülmesine karar vermişti.

Ancak yılın sonlarına doğru Filipinler'in aynı iddiaları incelediği ve son merci olarak UCM'nin yargı yetkisinin olmadığını öne sürmesi üzerine soruşturma askıya alınmıştı.

UCM, 18 Temmuz 2023'te soruşturmanın devamına karar vermişti.

Filipinler hükümeti, çoğu yoksulluk içinde yaşayan 6 binden fazla şüphelinin, uyuşturucu suçlarına yönelik operasyonlarda öldüğünü belirtiyor.

Ölü sayısının çok daha yüksek olduğunu ifade eden insan hakları grupları ise "polis tarafından görevlendirilmiş olabileceği düşünülen motosikletli silahlı kişiler tarafından işlenen faili meçhul cinayetlerin" de ölü sayısına eklenmesi gerektiğini söylüyor.

Filipinler UCM'den çekilmişti

Filipinler, UCM'nin uyuşturucuyla mücadele kapsamında insanlığa karşı suç işlendiği iddialarına yönelik ön soruşturma başlatmasının ardından 17 Mart 2018'de mahkemenin kurucu anlaşması olan Roma Statüsü'nden çekilmişti.

Roma Statüsü gereği bir ülkenin UCM'ye üyeliği, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri'ne çekilme bildirimi yapılmasından bir yıl sonra sona eriyor.