FATİH KÖŞKÜ'NDE ÇÖKME RİSKİNE NEDEN OLAN BİN 500 TONLUK BETON YÜKÜ KALDIRILDI

TOPKAPI Sarayı'ndaki Fatih Köşkü'nün restorasyon çalışmalarında neredeyse sona gelindi. 2022 sonunda açılması planlanan köşkün, kubbelerinden bin 500 tonluk beton yükü kaldırıldı.

Topkapı Sarayı'nın en eski yapılarından biri olan Fatih Köşkü'nün kubbelerinden 1940'lı yıllarda yapılan bin 500 tonluk beton ile yapılan restorasyonun ardından 2016 yılında köşkün Sarayburnu tarafına bakan yamacında kayma ve yapıda çatlak tespit edildi. Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı tarafından resterosyan çalışmalara başlandı 2019 yılının Nisan ayında köşkte zemin etüdü yapıldı. Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı'ndan alınan bilgilere göre köşk çevresinde 26 adet kuyu açıldı, Zemindeki kayma, 35 fore, 350 mini kazıkla durduruldu. Kazık sisteminin üzerine 6 metreye varan yükseklikte istinat duvarı inşa edildi. Bölgeye, olası sismik hareketleri 24 saat takip eden 57 gözlem cihazı yerleştirildi. Osmanlı döneminde değerli eşyaların muhafaza edildiği 'Hazine Binası' olarak kullanılan Fatih Köşkü'nde kaşıkçı elması, altın taht, Topkapı hançeri gibi en bilinen eserler restorasyon öncesi burada sergileniyordu. Restorasyon çalışmaları kapsamında zeminde kaymaya ve binada çatlaklara sebep olan Köşk'ün çatı sistemindeki betonlar kaldırıldı. Bin 500 tonluk beton kütle, bloklar halinde kesilerek kule vinç yardımı ile yapıdan uzaklaştırıldı. Koruma ve Bilim Kurulu onaylı proje kapsamında çatıda yeni bir çelik hatıl ve çapraz gergi sistemi oluşturuldu. Kaldırılan beton kütle yerine, ahşap kubbe montajları yapıldı. Kubbe ve çatı sistemleri, Osmanlı döneminde olduğu gibi geleneksel yöntemlerle önce çamur sıvayla sonra kurşun plakalarla kaplanmaya başlandı. Restorasyonda son aşama olan kurşun kaplama işinin, Şubat 2022'de tamamlanması planlanıyor. Fatih Köşkü'nün ziyarete açılması 2022 yılının sonunda açılması planlanıyor. Köşk, uygulanan zemin - bina güçlendirme ve özgün çatı sistemiyle olası İstanbul depremine karşı da dayanıklı hale getirildiği Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı yetkilileri tarafından dile getirildi.

BİN 500 TONLUK BETON KUBBE YÜKÜ KALDIRILDI

Milli Saraylar İdaresi Başkanı Dr. Yasin Yıldız 'Burası Topkapı Sarayı'nın en eski yapılarından bir tanesi. 500 yılı aşkın bir tarihe sahip. 2010 yılında restorasyon ihtiyacı tespit edilmiş bir bina. Milli Saraylar olarak biz bu sürece 2019 yılında dahil olduk. Burası bölge ve zemin olarak oldukça sıkıntılı bir bölge. Tarihi yarımadanın ucunda bir yamaçta yer alıyor. Oldukça zorlu bir zemine yapılmış iddialı bir bina. Burada çalışmaların büyük bir önlemle gitmesi gerekiyordu. Kamuoyunda sık sık ' Topkapı Sarayı kayıyor' olarak bilinen noktaya çok yakın bir yer burası. Burası Topkapı Sarayı'nın kenarında yer alan Gülhane bahçesi içinde yer alan bir yer. Zemin özellikleri olarak özellikleri aynı. Bu nedenle burada yapılan çalışmalarda ilk etapta binanın zemin açısından güçlendirilmesi yapıldı. 3 aşamalı fore kazıklı sistemlerle zemindeki sıvılaşmalara, kaymalara önlemler alındı. Zemin olarak bina güçlendirildi. Ardından iç ve dıştan yapılan ciddi bir süreç yaşandı. Bina içten ve dıştan gergilerle muhafaza altına alındı. En son 1940'larda yüklenmiş olan bin 500 ton beton kubbe yükü kaldırıldı. Ardından da buranın özgün kubbe sistemleri yapıldı dedi.

'DAHA ÖNCE DE KAYMALARA KARŞI BURADA ÖNLEM ALINMIŞ

Dr. Yasin Yıldız Şunu da belirtmek lazım,1940'larda betona dönülürken iyi belgelendirme yapıldığını yapılan analizlerle, aynı ağaçlarla, aynı sistemle ve Horasan sıva üzerine kurşun olarak tekrardan yapılmak suretiyle çalışmaların sonuna gelindi. Çökme kaymanın sebeplerinden bir tanesi de bu. Ahşap kubbeler varken de bu tarz bir sıkıntı yaşanmış. Alt bölgemizde kalan payandalar bunun kanıtı. Bu payandalar bize daha öncede burada deprem ve çökme riskine karşı önlem alındığını gösteriyor. Şubat ayı itibariyle restorasyon çalışması tamamlanmış olacak. Ardından tefriş süreci var. Tefriş sürecinin tamamlanmasının ardından Topkapı Sarayı hazinelerini ziyaretçiyle buluşturmuş olacağız. 2022 yılı sonunda tamamıyla ziyarete açılacak dedi.

TOPKAPI SARAYI'NI GEZEN 3 MİLYON ZİYARETÇİN HER BİRİNİN UĞRADIĞI BİR MEKAN

Dr. Yıldız 'Fatih Köşkü'nde Kaşıkçı Elması, Altın Taht, Topkapı Hançeri gibi koleksiyonumuzda en bilinen eserlerin sergilendiği bir mekan. Burayı yılda ortalama gezen 3 milyon ziyaretçinin her birinin uğradığı bir mekan. O nedenle bugün de bize hala ziyaretçiler tarafından sıklıkla sorulan bir mekan. Burada çok özverili bir çalışma yürütüldü diye konuştu.