Fatih'in İzini Taşıyan İki Mirasa Yeniden Hayat Verildi

SALİH BARAN - Fatih Sultan Mehmet'in izlerini taşıyan ecdat yadigarı eserler Enez Fatih Camisi ve Saatli Medrese'nin restorasyonunda sona gelindi.

Fethi sonrası camiye çevirdiği Enez Fatih Camisi ile eğitim gördüğü Saatli Medrese gibi Fatih'in izini taşıyan iki önemli eser, Vakıflar Genel Müdürlüğünce ihya edildi.

Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, AA muhabirine yaptığı açıklamada, biri Fatih'in adını taşıyan cami diğeri de eğitim gördüğü medresenin restorasyonlarının neredeyse tamamlandığını söyledi.

Ertem, "Enez Ayasofyası" olarak da bilinen Fatih Camisi'nin restorasyonunun bu yıl tamamlanacağını ifade ederek, "Çalışmalar bana göre çok iyi gidiyor, başarılı bir restorasyon çalışması. İnşallah bu yıl içerisinde orayı restorasyonunu tamamlayıp ibadete açacağız. Sadece çevre düzenlemesine yönelik ayrıca bir çalışma yapılması gerekiyor ama biz onu beklemeden camiyi ibadete açacağız, çevre düzenlemesi sonradan yapılabilir." diye konuştu.

Saatli Medrese'nin restorasyonun da büyük ölçüde tamamladığını ifade eden Ertem, medresedeki çalışmanın 1-2 aya kadar tamamlanacağını kaydetti.

Ertem, şöyle devam etti:

"Bundan sonra tabii burada fonksiyon verme ile alakalı talepler var. O talepleri de tabii ki değerlendirmeye alacağız. Sayın Bakanımız ile görüşerek o talepleri değerlendireceğiz ve bir fonksiyon vereceğiz. Kesinlikle bir kere eğitime yönelik bir şey olması lazım. Zaten restorasyon programına almamızın temel nedenlerinden birisi vakfiyesine uygun amaç doğrultusunda olsun diye medrese olduğuna göre eğitim olacak, onun haricinde bir fonksiyon verilmesini asla bizim doğru kabul etmemiz mümkün değil."

Enez Fatih Camisi ve restorasyonu

Doğu Roma İmparatorluğu tarafından 12. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilen yapı, Fatih Sultan Mehmet'in 1456'da Taşoz, Limni, Semadirek adalarının yanı sıra Cenevizlilere ait Enez'i fethetmesi sonrası camiye çevrildi. Sonrasında yapının güneydoğusunda mihrap, batısında minber yapıldı, dış tarafına da kesme taştan minare inşa edildi.

Osmanlı döneminde 1700'lü yıllarda birkaç kez onarımdan geçirilen caminin bir kısmı, 1965'teki depremde yıkıldı. Enez Fatih Camisi, restorasyonun tamamlanmasının ardından yeniden ibadete açılacak.

Bölgede yaşanan 1965 depremi sonrası yıkılan caminin Vakıflar Genel Müdürlüğünce restorasyonu, 2016 yılından bu yana devam ettiriliyor.

Deniz kenarındaki Enez Kalesi yanında bulunan ve sadece 1,5 cephesi ayakta kalan tarihi yapının, vakfiyesine uygun olarak çatı örtüsü ve etrafı temizlendi, daha sonra temeli enjeksiyon sistemiyle güçlendirildi.

Yıkık minaresi yeniden yapılan caminin restorasyonunun büyük kısmı tamamlandı.

Saatli Medrese restorasyonu

Osmanlı döneminde, başkentlerde padişahların eğitim ve öğretim kurumları açma geleneği doğrultusunda Edirne'de de sayısız medrese açıldı. Bunlardan Saatli ve Dar'ül Hadis medreselerinin dönemin en önemli ilim merkezleri olduğu biliniyor.

Serhat kentindeki bu iki medrese, fethinden sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul'da kurulan Sahn-ı Seman medreseleri açılana kadar derece olarak üst sıralarda yer aldı.

Saatli Medrese de Selçuklu devri eğitim mirasının devam ettiği, talebelere fıkıh, tefsir, felsefe, kelam, mantık derslerinin öğretildiği kaynaklarda yer alıyor.

Eyvanlı, revaklı avlusuyla Türk-İslam mimarisinin önemli eserlerinden olan Saatli Medrese Vakıflar Genel Müdürlüğünce 2 yıl önce restoreye alındı. Revakları yıkılmış halde ihya için işe koyulan Vakıflar, avluya sütun yerleştirdi, ısınma, mekanik ve elektrik sistemleri yapıldı, revakları aslına uygun restore edildi.

Kurşun örtüleri de tamamlanan ve restorasyonunun yüzde 95'i biten medresede peyzaj düzenlemesi işleri kaldı.