Fas’tan AB'ye Batı Sahra Kararına Tepki
Fas, Avrupa Adalet Divanı'nın Batı Sahra'dan gelen ürünlere yönelik kararına itiraz ederek, Avrupa Birliği'nden uluslararası yükümlülüklerine saygı göstermesini talep etti. Dışişleri Bakanlığı, AB'nin Fas ile olan ortaklığını koruması gerektiğini belirtti.
Fas, Avrupa Adalet Divanının " Batı Sahra'da ürütelin ürünlerle ilgili" kararına tepki göstererek, Avrupa Birliğini (AB) uluslararası yükümlülüklerine saygı gösterilmesini sağlamak için gerekli önlemleri almaya çağırdı.
Fas Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Avrupa Konseyi, AB Komisyonu ve AB'ye üye devletler dahil Avrupa kurumlarını, uluslararası yükümlülüklerine saygı göstermek için gerekli önlemleri almaya çağırıyoruz." ifadesine yer verildi.
Mahkemenin kararının reddedildiği ifade edilen açıklamada, söz konusu kurumlara, iki taraf arasındaki ortaklığın kazanımlarını korumaları ve Fas'a, birçok stratejik konuda AB'nin ortağı sıfatıyla meşru olarak yararlanma hakkına sahip olduğu yasal güvenceyi sağlamaları çağrısında bulunuldu.
AB mahkemesinin "Batı Sahra ürünleri" kararı
Merkezi Lüksemburg'da bulunan AB'nin en yüksek hukuki mercii konumundaki Avrupa Adalet Divanı, Fas'ın Batı Sahra'dan gelen ürünlere koyduğu etiketler konusundaki davada, Batı Sahra'da üretilen kavun ve domateslerin etiketinde Fas üretimi ifadesi taşıyamayacağına hükmetmişti.
Kararda, " Batı Sahra'da hasat edilen kavun ve domateslerin etiketlenmesinde, menşe ülke olarak Fas değil, o bölgeye atıfta bulunulmalıdır." ifadesi yer almıştı.
Mahkeme ayrıca AB Komisyonu ile Fas arasında yapılan, balıkçılık ve tarım ürünlerini içeren ticaret anlaşmasının Batı Sahra'yı kapsamadığına karar vermişti.
Mahkeme, AB-Fas ticaret anlaşmalarının Batı Sahra'da halkının kendi kaderini tayin hakkını ihlal ettiğine ve geçersiz olduğuna hükmetmişti.
Kararda, "Batı Sahra halkının rıza göstermediği balıkçılık ve tarım ürünleriyle ilgili 2019 AB-Fas ticaret anlaşmaları, kendi kaderini tayin etme ilkeleri ve antlaşmaların göreceli etkisi ihlal edilerek sonuçlandırıldı." ifadesi yer almıştı.
Mahkeme, AB'nin böyle bir anlaşmayı yapabilmesi için Batı Sahra halkının rıza göstermesinin şart olduğuna karar vermişti.
Batı Sahra sorunu
Fas'ın 1975'te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından, Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.
Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.
Polisario Cephesi, 1991'de, BM'nin arabuluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu.
Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.