Fas'ta Osmanlı-Fas İttifakı Üzerine Konferans Düzenlendi

Fas'ın başkenti Rabat'ta, "Avrupa Sömürgeciliğinin Yayılmacılığına Karşı Fas- Osmanlı İttifakı (16. yy- 19. yy)" başlıklı konferans düzenlendi.

Uluslararası Rabat Üniversitesi ev sahipliğinde ve Rabat Yunus Emre Enstitüsü iş birliğiyle düzenlenen konferansa, İstanbul Ticaret Üniversitesi öğretim üyesi ve Türkiye'nin eski Çad ve Senegal Büyükelçisi, tarihçi ve uluslararası ilişkiler uzmanı Prof. Dr. Ahmet Kavas konuşmacı olarak katıldı.

Uluslararası Rabat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürü ve Global Araştırmalar Merkezi Direktörü Farid El Asri, Rabat Yunus Emre Enstitüsü Koordinatörü Reha Ermumcu, Türkiye'nin Rabat Büyükelçiliği diplomatları, Faslı akademisyenler ve öğrenciler de etkinliğe katıldı.

Prof. Dr. Kavas, Osmanlı ile Fas arasında 16'ncı yüzyıldan itibaren kurulan ilişkilerin yalnızca askeri dayanışmayla sınırlı kalmadığını, aynı zamanda yönetişim tecrübesi ve ortak mücadele hafızası etrafında şekillendiğini söyledi.

"Osmanlı Devleti ile Fas Krallığı arasında yaklaşık dört asır süren iş birliği sayesinde, Avrupa'nın Kuzey Afrika'yı Endülüs gibi tamamen sömürgeleştirmesi engellenmiştir" diyen Kavas, bu ortak direnişin, İspanya ve Portekiz başta olmak üzere Avrupalı güçlerin ilerleyişini yavaşlattığını ifade etti.

"Elimizde çok sayıda kayıt var, ancak akademik anlamda hala işlenmedi"

Prof. Dr. Kavas, konferansın ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada, Osmanlı ve Fas arasında 1500'lü yıllardan 1900'lü yılların başına kadar süren ilişkilerin farklı boyutlarına dikkati çekerek, "Bu birlikte mücadele ile ilgili çok sayıda kayıt var elimizde. Ancak bunların güncel akademik yöntemlerle yeniden anlamlandırılması ve gelecek kuşaklara aktarılması gerekiyor." dedi.

Fas'ın Osmanlı'ya, Osmanlı'nın da Fas'a tarih boyunca çeşitli dönemlerde destek verdiğini hatırlatan Kavas, özellikle 1574 Tunus Seferi, 1578 Üç Kral Savaşı ve Kırım Savaşı gibi olaylarda karşılıklı dayanışmanın örnek teşkil ettiğini belirtti.

"Fas, Osmanlı'nın batı komşusu olarak Avrupa'ya karşı koruyucu bir rol oynadı"

Kavas, Osmanlı Devleti'nin Akdeniz, Kızıldeniz ve Hint Okyanusu'ndaki hakimiyetiyle, Fas'ın da Atlas Okyanusu'na ve Akdeniz'in batısına hakim coğrafi konumuyla Avrupalı sömürgecilere karşı ortak bir savunma hattı oluşturduğunu kaydetti.

Endülüslü Müslümanların Osmanlı ve Fas topraklarında kendilerine yeni bir hayat kurduğunu söyleyen Kavas, bu nüfusun Kuzey Afrika'daki kültürel ve ilmi birikime önemli katkılar sunduğunu ifade etti.

"Avrupa'nın Afrika'daki hedefi tam olarak gerçekleşmedi"

Afrika kıtasının büyük çoğunluğu 19'uncu yüzyıl sonrasında Avrupalı güçler tarafından işgal edilse de Kavas'a göre bu süreç, Osmanlı-Fas iş birliği sayesinde geciktirildi.

Kavas, "Amerika kıtasında eski uygarlıklardan neredeyse hiçbir iz kalmazken, Kuzey Afrika'da hala tarihi ve medeni izler mevcut. Bunun nedeni, bu toprakların sömürgeleştirilmesine karşı yürütülen ortak mücadelelerdir." dedi.

Konferansın ardından Reha Ermumcu, kanun eşliğinde Türk ve Mağrip müziğinden eserler icra etti.

Prof. Dr. Kavas'ın, Fas programı kapsamında Uluslararası Rabat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü'nün ilk Türk doktora mezunu Halil Kaya'nın tez savunmasına jüri başkanı olarak katılacağı belirtildi.