Eski Zimbabve Devlet Başkanı Robert Mugabe hayatını kaybetti

Afrika ülkesi Zimbabve, 95 yaşındaki devrik lider Robert Mugabe'nin bugün öldüğünü duyurdu.

BBC'ye bilgi veren ailesi, eski liderin hastalıkla mücadelesini Singapur'da kaybettiğini doğruladı.

ASKERİ DARBEYLE DEVRİLMİŞTİ

Bağımsızlığın kazanıldığı 1980'de iktidara gelen Robert Mugabe, 2017 yılındaki askeri darbeyle devrilmiş ve ev hapsine alınmıştı.

Mugabe, 1960'dan itibaren Zimbabve'nin İngiltere'nin sömürge yönetimine karşı mücadelesine liderlik etmişti.

Beyaz azınlığın siyasi mücadelesi nedeniyle hapse attığı, dört yaşındaki oğlunun cenazesine gitmesine bile izin vermediği Mugabe taraftarlarının gözünde, eğitim seferberliğiyle, ülkedeki okuma yazma oranını Afrika'nın en yüksek ülkeleri arasına çıkaran bir kahramandı.

ROBERT MUGABE KİMDİR?

Robert Mugabe, 21 Şubat 1924 tarihinde dünyaya geldi. Afrika ülkesi Zimbabve'de 1987 ile 2017 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur. Mugabe makamdaki son yıllarında dünyada görevdeki en yaşlı devlet başkanı olarak görev yaptı.

Robert Mugabe, 1970'li yıllarda lideri olduğu Zimbabve Afrikalı Ulusal Birliği'yle, çoğunluğu beyaz olan Rodezya hükumetine karşı sürdürdüğü gerilla savaşı sonucunda ün kazandı.

Ülkesinin 1980 yılında bağımsızlığını kazanması sonrasında gerçekleştirilen genel seçimlerde partisi Zimbabve Afrikalı Ulusal Birliği (Zimbabwe African National Union - ZANU) ile mümkün olan 100 sandalyenin 57'sini elde ederek zaferle çıkan Mugabe, bu sayede bağımsız ülkenin ilk başbakanı olarak bu makama geldi. Hükumet başkanlığı döneminde birçok alanda ülkesine atılım yapmasını sağlayan Mugabe, siyahi Afrikalılar ile beyaz Avrupalıların birlikte ülkeyi inşa etmesi gerektiğini ifade etmiş ve geçmişi geçmişte bırakma deyimi ile yeni bir sayfa açılmasını hedeflemişti. Bu süreçte siyahilerin yaşam standartlarını geliştirmeye çalışan Mugabe, aynı süreçte sağlık, eğitim, tarım alanlarında da uyguladığı politikalar ile Zimbabve'ye önemli bir ivme kazandırdı.

1982 yılına kadar hükumet ortağı olan Joshua Nkomo ve partisi Zimbabve Afrika Halkları Birliği ile söz konusu yılda koalisyon ortaklığına son veren Mugabe, Nkomo ve partisi ZAPU'yu kendisini devirmekle suçlamıştı. Nkomo'yu hükumet dışında bırakan Mugabe, ZAPU mensuplarına karşı da sert bir tutum içerisine girmiştir. Bu olaylardan sonra ülke içerisinde yaşanan çatışmalarda çoğunluğu Nkomo'nun etnik kökeni olan Ndebeleler olmak üzere binlerce kişi hayatını kaybetti.

KONFÜÇYÜS BARIŞ ÖDÜLÜ'NE LAYIK GÖRÜLDÜ

1985 yılında düşman olarak görülen Nkomo ve partisi ZAPU ile anlaşma yapılarak yeniden barışın önü açılmış, Nkomo da başbakan yardımcısı olarak hükûmete dahil etmiştir. 1987 yılında dönemin devlet başkanı Canaan Banana'dan görevi devralarak ülkenin ikinci devlet başkanı olarak makama çıkan Mugabe, başbakanlık makamını da ortadan kaldırdı.

Mugabe iktidara geldikten sonra gerçekleştirilen 1990, 1996, 2002, 2008 ve 2013 seçimlerinden de başarılı bir şekilde çıkarak görevini sürdürdü.

Mugabe 2015 yılında Konfüçyüs Barış Ödülü'ne layık görüldü.

Devlet başkanlığı döneminde uyguladığı baskıcı politikalar nedeniyle birçok kez uluslararası alanda eleştirilere maruz kalan Mugabe, Avrupa Birliği'nin kendisine 2008 yılından itibaren AB ülkelerini ziyaret etmesini yasaklaması ile Zimbabve devlet başkanı olarak sadece AB dışında olan ve geçiş için İtalya'nın izin verdiği Vatikan'a gidebildi.

2017'DE ASKERİ DARBEYLE DEVRİLDİ

Mugabe 2015 yılında Afrika Birliği'nde başkan olarak seçilmiş ve bu görevi Ocak 2016'ya kadar sürdürdü. Avrupa Birliği bu süreçte kendisine Afrika Birliği Başkanı olarak AB ülkelerine geçici olarak giriş izni vereceğini açıklamıştı.

Bağımsızlığın kazanıldığı 1980'de iktidara gelen Robert Mugabe, 2017 yılındaki askeri darbeyle devrilmiş ve ev hapsine alınmıştı.

19 Kasım 2017 tarihinde Mugabe'nin başkanlığını yürüttüğü ZANU-PF yaptığı açıklama ile ordu ile yaptığı müzakerelerde olumlu adım atmamasını gerekçe göstererek Mugabe'yi genel başkanlıktan ve partiden ihraç ettiklerini açıklamıştı. Parti yeni genel başkan olarak Mnangagwa'nın seçildiğini ifade etmiştir. Ayrıca söz konusu açıklamada şayet Mugabe pazartesi öğlene kadar kendi isteğiyle istifa etmemesi durumunda meclis tarafından görevinden alınacağı açıklanmıştı.

Partiden bu yönde açıklamalar yapılmasına rağmen devlet başkanı Mugabe 20 Kasım 2017 tarihinde yaptığı açıklamada parti kongresinin birkaç hafta içerisinde kendi başkanlığında toplanacağını ifade etmişti.

21 Kasım 2017 tarihinde Mugabe'yi görevden alma maddesi ile toplanan mecliste, meclis başkanı Mugabe'nin kendilerine ulaşan istifa mektubunu okuyarak, Mugabe'nin kendi isteğiyle görevinden ayrıldığını açıkladı.