Eğitim Yasal Önlemlerden Daha Etkili Olur"

ÇOCUK istismarını durduracak önlemlerin tartışıldığı bu günlerde çocuk istismarı konusunda çalışmalar yapan Altınbaş Üniversitesi Çocuk Koruma ve Bakım Hizmetleri Bölümü Öğretim Görevlisi Barış Tuncer, bu konuda ebeveynler için bir rehber kitapçık hazırladı.  Çocuk istismarını önleyici çalışmalar konusunda eğitimin önemine vurgu yapan Tuncer, "Eğitim, yasal önlemlerden daha etkili olur" dedi.

Son bir ayda kaçırılarak öldürülen, istismara uğrayan çocukların haberlerinin artmasıyla, kamuoyunun bu vakaları önleme konusunda planlı, etkili ve caydırıcı adımlar atılmasını beklediğini söyleyen Tuncer, cinsel istismar vakalarının büyük bir bölümünün gizli kaldığına ve ulaşılan sayıların, çoğu zaman gerçek istismar vakalarının çok küçük bir bölümünü oluşturduğuna dikkat çekti.

"AİLELER EĞİTİLMELİ"

Çocuk istismarını önleyici çalışmalar konusunda eğitimin önemine vurgu yapan Tuncer, "Yasal yaptırımların yeniden düzenlenmesi, çocuk istismarı cezalarının artırılması, istismarcıların yasalara göre en ağır şekilde cezalandırılması gerekiyor. Ancak ben eğitim tedbirlerinin yasal yaptırımlardan daha başarılı olacağını düşünüyorum" dedi. Tuncer, aile eğitimleri düzenlemek ve anne-baba olmaya hazırlanan kişilere ebeveynliğe hazırlık kursları vermek, aile üyeleri arasındaki iletişimi güçlendirici çalışmalar yapmak, çocuk istismarı için yüksek risk grubu olan yoksul, alkol-madde bağımlısı olan, genç yaşta anne baba olan, ruhsal sorunları olan ebeveynlere eğitim çalışmaları, ev ziyaretleri düzenlemek gibi çalışmaların önemli sonuçlar verebileceğini söyledi.

ANNE BABALARA UYARILAR

Ebeveynlerin, çocuklarının cinsel istismara maruz kaldığından kuşku duyduklarında öncelikle çocuğa sakin ve güven verici bir şekilde yaklaşmalarının önemli olduğunu belirten Tuncer, şu tavsiyelerde bulundu:

"Ebeveynler öncelikle üstü kapalı ve dolaylı cümlelerle endişelerini dile getirmeye ve çocuğun yaşadıklarını ailesiyle paylaşabileceği bir atmosfer oluşturmaya çalışmalıdırlar. 'Seninle biraz konuşmak istiyorum,' 'son zamanlarda seni biraz mutsuz görüyorum, birisinin sana üzücü bir şeyler yapıp yapmadığını merak ediyorum' 'çocuklar kendilerini mutsuz eden, üzen şeyleri aileleriyle paylaşırlar,' 'biz seni seviyoruz ve seni üzen şeyi merak ediyoruz', seni üzen sorunu anlamak, sorunu çözmek ve seni korumak istiyoruz.' şeklinde yaklaşmalılar. Kapalı uçlu ve yönlendirici sorulara verilen cevapların yanıltıcı olabileceği unutulmamalıdır. 'Senin popona veya cinsel organına mı dokundu?' gibi bir soru, yönlendirici bir sorudur ve çocuk sorunun anlam ve önemini bilmeden 'evet' diyebilir. Bunun yerine öncelikle 'sana ne yaptığını bana anlatabilir misin?', 'Onun sana ne yaptığını bana gösterebilir misin?' gibi daha genel ve tanımlayıcı sorular sorulmalı, sonrasında gerekirse detaylar sorulmalıdır. Cinsel istismar şüphe ve iddiası durumunda, gerek belirtilerin değerlendirilmesi, gerekse çocuk ve aileye destek olunması açısından bir uzman yardımı alınması uygun olacaktır."

İSTİSMAR DURUMUNDA NE YAPILMALI VE NEREYE BAŞVURULMALI?

Tuncer, istismar durumunda ne yapılması ve nereye başvurulması gerektiği hakkında bilgi verdi ve sözlerine şöyle devam etti:

"Ebeveynlerin ilk yapması gereken istismarı sonlandırılmak ve çocuğu koruma altına almaktır. Duyarsız davranmak aşırı panik ve öfkeyle karşılamak doğru davranış biçimleri değildir. Ebeveynlerin, çocuğun mahremiyetine saygılı olmaları gerekir. Çocuğun yaşadığı olayları gerekli mercilerle uygun bir şekilde paylaşmasına yardım edilmesi gerekmektedir. Ebeveynler, gerekmedikçe çocuğun yaşadıklarını başkalarına anlatmamalı, çocuğa sık sık olayı hatırlatmaktan ve anlattırmaktan kaçınmalıdır. Bunun için de, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, Emniyet-Çocuk Şube Müdürlüğ ve Karakollara, Cumhuriyet Savcılığı gibi kurumlara başvurulmalıdır. Alo 183 Çağrı Merkezi de  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın ihmal, istismar ve şiddet vakaları veya töre ve namus cinayetlerinin önlenmesi için tedbir mahiyetindeki ihbarları almak, durumun aciliyeti göz önünde tutularak, vakanın bulunduğu ilin acil müdahale ekip sorumlusuna veya kolluk kuvvetlerine bildiriler ek müdahale edilmesi sağlamak için hizmet veren bir telefon hattıdır."

Çocuk istismarı konusunda çalışmalar yapan Altınbaş Üniversitesi Öğr.Gör.Barış Tuncer'in ailelere yönelik olarak hazırladığı rehber kitapçığın tümüne, Altınbaş Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezinin (TOKAMER) web sitesinden (tokamer.altinbas.edu.tr) ücretsiz olarak ulaşılmakta.

- İstanbul