Dünya Solaklar Günü Kutlanmaya Devam Ediyor
25 yıl önce ABD'de solaklar arasında dayanışmayı artırmak için "Left Handers Day" adı ile ilk kez kutlanmaya başlayan 'Dünya Solaklar Günü', her yıl 13 Ağustos'ta kutlanmaya devam ediyor.
İlk kez ABD'de kutlanan Dünya Solaklar Günü bugün 25'inci yılında.
Solaklar için hayatta bir dizi dezavantaj olsa da, solak olmanın getirdiği avantajlar da mevcut.
BİR ZAMANLAR ÖLDÜRÜLÜYORLARDI
Ortaçağ'da kovalanıyor, hatta öldürülüyorlardı. Uzun zaman eğitimle soldan sağa geçirilmeye çalışıldılar. Solaklar, günümüzde hâlâ sorunlarla karşı karşıya.
Solakların işi zor. Örneğin makas kullanırken. Makasların neredeyse hepsi sağ elini kullananlar için yapılmıştır. Ve bu makaslar sol elle tutulduğunda, insan kestiği yeri tam göremeyebilir, hatta bazen kesim için gerekli basıncı bile zor sağlar. Ya da yazı yazarken. Sol elini kullananların ellerinin kenarı sık sık boya olur. Kurşun kalem veya tükenmez kalem fark etmez, zira el yazdıkça sağa doğru gider, sol ile yazanlar ise sağa doğru gittikçe az önce yazdıkları metnin üzerinden geçerler elleriyle. Okullarda kullanılan masalı sandalyeler bile defterini sağ tarafa koyup sağ elle yazacak olanlar için tasarlanmıştır. Bu listeyi uzatmak mümkün. Ama şimdi sıra iyi haberlerde.
SOLAKLAR DAHA GENÇ YAŞTA ÖLMÜYOR
Bu söylenti 1980'li ve 1990'lı yıllarda bazı bilim dergilerinde yayınlanan araştırmaların ardından yayılmaya başladı. ABD'nin Kaliforniya Eyaleti'nde bir araştırma yapan bilim insanları, ölüm vakalarını inceleyip, hayatını kaybedenlerin yakınları ile konuşmuş ve ölen kişinin solak olup olmadığını sormuşlardı. Toplanan verilerin değerlendirilmesinin ardından solakların sağ elini kullananlara oranla ortalama dokuz yıl daha kısa yaşadıkları sonucuna varmışlardı. Ancak bu araştırmada ufak ama önemli bir hata söz konusu olduğu ortaya çıktı.
Londra Üniversitesi Akademisi'nden Psikoloji ve Tıp Eğitimi Profesörü Chris McManus "Araştırmada sadece ölülere bakıldı" diyor. Ama araştırmacılar ile konuşan aile mensupları ve arkadaşların, ölen kişinin doğuştan solak olup olmadığını kesin olarak bilmeleri mümkün değil. Peki, bu ne anlama geliyor? Günümüzde istatistiki olarak eskiye oranla daha fazla solak var. Artık sol elini kullanan çocukların zorla sağ elini kullanmaya alıştırılmasına pek rastlanmıyor. Bu da istatistiklere, solakların sağ elini kullananlardan daha genç olması şeklinde yansıyor. Sonuçta sol elini kullananların sağ elini kullananlardan ortalama hayat süresi konusunda bir farkı olmadığı söylenebilir.
ÜNLÜ VE DAHİ SOLAKLARIN LİSTESİ UZUN
Dünyanın en güçlü kişisi bir solak. ABD Başkanı Barack Obama yasaları onaylarken de veto ederken de sol eliyle atıyor imzasını.
Ünlü solaklar arasında İzafiyet Teorisi'ni ortaya atan ve 20. yüzyılın en büyük fizikçisi olarak gösterilen Nobel ödüllü Albert Einstein, Microsoft Windows'u hayatımıza sokan Bill Gates ve medya imparatorluğu milyarlarca dolarlık gelir elde eden televizyon efsanesi Oprah Winfrey ilk akla gelenlerden sadece birkaçı.
SOLAKLAR ÖZELDİR
Herkesin bildiği gibi dünyada sağ elini kullananların sayısı solaklardan çok daha fazla. Tam sayı ise bilinmiyor. ABD'nin Indiana Eyaleti'ndeki Bloomington kentinde bulunan El Kullanma Enstitüsü Direktörü M.K. Holder Scientific American adlı bilim dergisine yaptığı açıklamada araştırmacıların sol ve sağ elini kullananların yüzde olarak oranı konusunda farklı görüşleri savunduğunu, zira 'el kullanımı konusunda standart ve ampirik bir tanımın mevcut olmadığını' söylüyor ve 'tanım kriterlerinin birbirinden farklı teorilere dayandığını' kaydediyor.
EKLEMLERİ DAHA İYİ
"Laterality: Asymetries of Body, Brain and Cognition" adlı bilim dergisinde 2005 yılında yayımlanan bir makaleye göre, solaklar arasında eklemlerde iltihaba ve ağrıya yol açan artrit hastalığına yakalanma oranı daha düşük. Bu, tam bir milyon 247 bin 344 denek üzerinde yapılmış geniş kapsamlı bir araştırmanın sonucu.
SPORDA DAHA BAŞARILI OLABİLİYORLAR
Beyzbolda solak bir fırlatıcı antrenörünün gizli silahı haline gelebilir. Zira yakalayıcıya atılan topun geliş açısı ve dönüşü daha farklı olduğu için solak vurucular solak fırlatıcıların atışlarına isabet ettirmekte zorlanır. Bir atıcı topu attığında vurucu sol veya sağ elini kullanarak karşılık verebiliyor. Ancak fırlatıcıların pratikte tersini öğrenmeleri neredeyse imkansız: bu solaklar için bir avantaj anlamına geliyor.