Duayen spiker ve sunucu: Halit Kıvanç

Türkiye'de spikerlik ve sunuculuk denildiğinde akla gelen ilk isimlerden biri olan gazeteci, yazar ve sunucu Halit Kıvanç'ın vefatının üzerinden 2 yıl geçti.

İstanbul'da 18 Şubat 1925'te dünyaya gelen Kıvanç, ilk öğrenimini Fatih İlkokulu, orta ve lise eğitimini ise Pertevniyal Lisesinde tamamladı.

Çalışkan bir öğrenci olan Kıvanç, öğrencilik yıllarında Akbaba ve Şut dergilerinde yazı yazmaya başladı.

Brezilyalı efsanevi futbolcu Pele ile 17 yaşındayken röportaj yaparak tarihi bir başarıya imza atan Kıvanç, 1944'ten itibaren İstanbul Ekspres, Son Saat, Tan, Milliyet, Yeni İstanbul, Tercüman ve Güneş gazetelerinde sekreter ve yazar olarak çalıştı.

Halit Kıvanç, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni 1946'da bitirdi. Mezun olduktan sonra 3 ay hakimlik yaptı.

Milliyet ve Hürriyet başta olmak üzere, çeşitli gazete ve dergilerde yazar ve yönetici olarak görev alan Kıvanç, 1953'te Alp Zirek ve Halit Talayer ile Türkiye'nin ilk günlük spor gazetesi Türkiye Spor'u çıkardı.

Usta spiker, radyolarda 1956'dan sonra, televizyonlarda ise 1969'dan sonra futbol maçları anlattı, magazin ve yarışma programları sundu.

Türk televizyonculuğunda ilklerin ismi oldu

TRT Radyosuna 1955'te giren Kıvanç, bir açıklamasında "Konuşmaya başladım bu radyoda ve uzun yıllar, bu radyoda hayatımı buldum." ifadesini kullanmıştı.

Kıvanç, Radyo Evi'nin değişmeyen evi olduğunu kaydederek, "İstanbul Radyosu benim hayatımda gerçek olarak ilk işim değil ilk sevgimdir. Hayatta ilk yaptığım güzel şey, İstanbul Radyosunda konuşmak. 'Abi düzgün konuşuyorsun. Sen niye radyoda konuşmuyorsun?' dediler, girdim." demişti.

Türkiye'de radyo ve televizyon yayıncılığının gelişmesinde önemli katkıları olan Kıvanç, Türk televizyonculuğunda da birçok ilke imza attı, olimpiyatlar ve büyük uluslararası karşılaşmalarda sunucu olarak görev aldı.

Halit Kıvanç, FIFA Dünya Kupası'nı televizyondan sunan ilk Türk spiker olarak da tarihe adını yazdırdı. Yaşamı boyunca 10 FIFA Dünya Kupası finalini radyo ve televizyondan seyircilere nakletti.

Uzun yıllar TRT'de kültür-sanat, müzik eğlence programları da sunan Kıvanç, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramlarının da vazgeçilmez sunucusu oldu.

Bayramlarda TRT Çocuk Şenliği'ni aktaran Kıvanç, geniş bir hayran kitlesine kavuştu. Harbiye Cemil Topuzlu ve İstanbul Spor ve Sergi Sarayı'nda da çok sayıda konser ve özel etkinliğin sunuculuğunu üstlendi.

Başarılı spiker, 1963'te bir yıla yakın süre İngiliz yayın kuruluşu BBC'de çalıştı.

Halit Kıvanç, 1989'da yayına başlayan Susam Sokağı'nda da sunumlar yaptı, 1971'de yayınlanan "Maskeli Üçler" filminde aktör olarak yer aldı.

Tek kanallı günlerin efsanevi sunucusu olarak anılan Kıvanç, NTV Yayınlarından çıkan "Tele Safir" adlı kitabında Türk televizyonculuğunu kaleme aldı.

Kıvanç ayrıca NTV televizyonunda pazar günleri "Halit Kıvanç'la Ustalar", NTV Radyo'da pazar sabahları "Mikrofonda Halit Kıvanç", NTV Spor'da "Futbol Bir Aşk" adlı programları sundu.

Binlerce ödüle layık görüldü

Ödüllerin adamı olarak bilinen Halit Kıvanç, sunuculukta 50 yılını 2005'te bir jübileyle kutladı ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Türkiye Spor Yazarları Derneği ve diğer kuruluşların düzenlediği yarışmalarda binin üzerinde ödül aldı.

Kıvanç, 1983'te Cumhurbaşkanlığı Kupası maçıyla maç spikerliğine veda etti. Bu karşılaşmada canlı yayında mikrofonunu tüm genç spikerler adına İlker Yasin'e bıraktı.

Yazar, spiker ve sanat adamı olarak anılan Kıvanç, Türk halkına temiz bir Türkçe ile saygın ve eğitici çalışmalarıyla hizmet vermesinden dolayı Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi tarafından Kariyer Dalında büyük ödüle de layık görüldü.

Halit Kıvanç, 2005'te Altın Koza Film Festivali'nde Yaşam Boyu Onur Ödülü aldı.

Anılar ve söyleşilerinin yer aldığı kitaplar kaleme alan Kıvanç, "Ve Allah Gazeteciyi Yarattı" adlı ilk kitabını 1959'da, "Ağlama Palyaço Makyajın Bozulur" adlı son kitabını ise 2006'da okurlarıyla buluşturdu.

Plak çalışmalarına da imza atan Kıvanç, 1965-1974 yılları arasında farklı plak derlemelerinde yer aldı. Bu plaklar futbol karşılaşmalarında atılan gollerde Kıvanç'ın sunumlarını içeriyordu. Bunun yanında 1974'te "Kıbrıs 74" adlı Kıbrıs Barış Harekatı'nın anlatımını içeren bir plakta da yine Halit Kıvanç'ın sesi yer alıyordu.

Papa ile röportaj yapan ilk Müslüman gazeteci olarak da tarihe geçen Halit Kıvanç, o dönemi şu sözlerle aktarmıştı:

"Dört büyük Türk futbolcusu İtalya'da oynuyordu. Ben de İstanbul Ekspres gazetesindeyim. Kalktım onlarla röportaja gittim. Onların oynadığı takım Papa'nın huzuruna çağırıldı. Ben de yanlarındayım. Korumalara rağmen Papa'nın yanına ulaştım, 'Siz barışı amaçlayan bir lidersiniz. İkimiz de aynı Allah'a inanıyoruz. Ben bir Müslüman gazeteci olarak sizin elinizi öpmek istiyorum.' dedim ve elini öptüm. Bana gümüş madalya hediye etti. Ertesi gün İtalyan gazetelerinde manşetlerdeydik. Dünya tarihinde Papa'yla konuşan ilk Müslüman Türk gazeteci olarak. Türkiye'de ise yolda çevirdiler, 'Papa'nın eli öpülür mü?' diye tepki gösterdiler."

Hayata 25 Ekim 2022'de veda eden Kıvanç, Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.