Doğu Guta kimyasal silah katliamının 6. Yılı

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Beşşar Esed rejiminin başkent Şam'ın Doğu Guta bölgesinde kimyasal silahla bin 400'ün üzerinde sivili öldürdüğü saldırının 6. yılında, sorumluların yargılanması için çağrıda bulundu.

Esed rejiminin 21 Ağustos 2013'te Doğu Guta bölgesinde kimyasal silahla bin 400'ün üzerinde sivili öldürdüğü saldırının üzerinden 6 yıl geçti.

SNHR, katliamın yıl dönümüne ilişkin yayımladığı raporunda, Kimyasal Silahları Yasaklama Örgütüne (KSYÖ) stokunu imha etme taahhüdü veren rejimin yargılanması için çağrısını yeniledi.

Esed rejiminin Doğu Guta katliamından sonra da kimyasal silah saldırılarına devem ettiğinin altını çizen raporda, rejim güçlerinin söz konusu saldırıdan sonra 184 kez daha bu yolla sivilleri hedef aldığı hatırlatıldı.

Raporda, Esed rejiminin Suriye'de iç savaşın başlamasının ardından muhaliflerin kontrolündeki yerleşimlere 217 kez kimyasal silah saldırısı gerçekleştirdiği anımsatıldı.

İlk kimyasal silah saldırısını Aralık 2012 yılında Humus'un Beyyada semtinde gerçekleştiren rejim, en son saldırısını ise 19 Mayıs 2019'da Lazkiye'ye bağlı Kebine köyüne düzenledi.

4 Nisan 2017'de rejimin hala kimyasal silah bulundurduğu anlaşılmıştı

100'den fazla sivilin öldüğü, 500'den fazla sivilin gazdan etkilenerek yaralandığı 4 Nisan 2017'deki İdlib'in Han Şeyhun ilçesindeki katliam, KSYÖ'nün imha ettiği stokun Esed'in bildirdiği envanterle sınırlı kaldığını gösterdi.

5 Nisan'da Han Şeyhun'a giren AA ekibi, beldede hiçbir askeri noktanın ya da deponun olmadığını, bombanın düştüğü noktada yalnızca hububat silolarının bulunduğunu görüntülemişti.

7 Nisan'da ABD, rejimin, kimyasal bombalarını taşıyan uçaklarının havalandığı Şayrat Hava Üssü'nü füzelerle vurarak sınırlı bir müdahalede bulunmuştu.

Kurbanlardan alınan kan ve idrar numunelerini inceleyen KSYÖ, 19 Nisan 2017'de olayda sarin gazı tespit ettiklerini açıklamıştı.

AA, Haziran 2017'de kimyasal silah katliamına ilişkin tanık ifadeleri ve görsellerin yer aldığı dosyayı, KSYÖ, Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu ve Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) teslim etmişti.

Birleşmiş Milletler ile KSYÖ ortak soruşturma misyonu (JIM), 26 Ekim 2017'de rejimi, Han Şeyhun katliamından sorumlu tutmuş ve 27 Ekim'de ilgili raporunu BMGK'ye sunmuştu. Ancak Rusya, 16 Kasım 2017'deki oturumda, JIM'in görev süresini uzatacak BMGK kararını veto ederek 17 Kasım 2017'de mekanizma araştırmalarını durdurmak zorunda kalmıştı.

JIM'in kararı, tek başına katliamın sorumlularının UCM'de yargılanmasına yetmediği için rejime henüz herhangi bir yaptırım uygulanmadı.