Diyarbakır'da Unutulan Tarihi Eser: 800 Yıllık Köprü Tarihe Meydan Okuyor

DİYARBAKIR merkez Hantepe köyü yakınlarında ve Devegeçidi nehri üzerinde kurulu 800 yıllık köprü, tarihe meydan okuyor. Halen üzerinden araçların geçtiği köprüde incelemelerde bulunan Diyarbakır Müze Müdürü Vehbi Yurt, köprü üzerinde bulunan 2 kitabenin çeviri çalışmalarının devam ettiğini belirterek, "Daha yeni tespit çalışmaları aşamasındayız. Çalışmalar tamamlandığında elimizde net bilgiler olacak" dedi. Merkeze 30 kilometre mesafedeki Hantepe köyü ile Cümeki köyü arasından geçen Devegeçidi nehri üzerinde, 12'inci yüzyılda yapıldığı belirtilen, Karaköprü, 800 yıllık geçmişine rağmen hala sapa sağlam, tarihe meydan okuyor. Yaklaşık 120 metre uzunluğunda ve 7 gözlü köprünün, 1934 ve 2000'li yıllarda 2 kez restore edildiği tahmin ediliyor. Köprünün her iki ucundu ve Arapça yazılı 2 kitabe bulunuyor. Köprünün tam ortasındaki ayakta ise hilal şeklinde ve hangi dilde yazıldığı anlaşılamayan bir yazıt bulunuyor. Bu yazıtın üst ve alt tarafı defineciler tarafından tahrip edildiği görüldü. Dicle nehri kıyısında bulunan tarım arazilerinin içerisinde yeralan köprü, çevresindeki ağaçlar ve yaşil alanlarla birlikte muhteşem bir manzara oluşturuyor.

Köprüde incelemelerde bulunan Diyarbakır Müze Müdürü Vehbi Yurt, köprünün tescilli olduğunu ancak, köprü ile ilgili yeterli arşiv çalışması yapılmadığını söyledi. Köprüde ölçümler yaparak, çeşitli notlar alan Yurt, "Bu köprü merkeze bağlı Hantepe köyü sınırları içerisinde yeralıyor. Yapım tekniği, kullanılan malzemelere baktığımız zaman Diyarbakır'ın sembolü haline gelen On Gözlü Köprü ile aynı teknikte ve malzemeden olduğu görülüyor. Bazalt taştan yapılmış olup, inşaa tarihi hakkında bilgi vermek gerekirse, köprünün üzerinde 2 yerde geçen Arapça yazılı kitabe var. Ama köprü bizim tahminlerimize göre 11-12'inci yüzyılda inşaa edilmiş bir köprüdür. Diyarbakır'daki köprülerle benzer olan özellikleri; hem mimari, kullanılan teknik, hem gözleri, yapımında kullanılan yuvarlak ve sivri kemerlerden yola çıkarak köprünün 12'inci yüzyılda yapıldığını söyleyebiliriz. Kemer açıklığı 8 metre, nehirden yüksekliği 9 metre bir yüksekliği bulunmaktı. Üzerinde 1934 tarihi var bu tarihte küçük çaplı bir restore edildiği belli. Yaklaşık 15 yıl öncesinden de restorasyon geçirdiğini tahmin ediyoruz. Daha yeni tespit çalışmaları aşamasındayız. Biraz daha arşiv çalışması yaptıktan sonra biraz daha elimizde net bilgiler olacak. Bu köprü Hantepe ve Cümeki köylerini birbirine bağlıyor. Devegeçidi nehri üzerinde kurulu ve şu an faal olarak kullanılıyor. Diyarbakır ili merkezde 2 ciltlik bir kültür envanteri çıkardık. Bakacağız, büyük bir ihtimalle tescillidir. Çünkü restorasyon çalışması yapılmış, tescilli eserlerde restore çalışması yapılıyor çünkü. Daha sonra çıkaracağımız kültür envanterine ekleyerek, biraz daha belgelemele kapsamında çalışma yapacağız" dedi. Müze Müdürü Vehbi Yurt, inceleme, belgeleme ve arşiv çalışmaları tamamlandıktan sonra tarihi köprünün koruma altına alınarak turizme kazandırılması için çaba harcayacaklarını söyledi. - Diyarbakır