Dijital Bağımlılık ve Sosyal Medya Kullanımında Aile Hareketi Çağrısı

Enstitü Sosyal Genel Koordinatörü olan eğitimci sosyolog İpek Coşkun Armağan, Türkiye'de çocukların sosyal medyanın karanlık yüzünden ve dijital bağımlılıktan korunması için "aile hareketi"nin başlatılması önerisinde bulundu.

Roblox'a ağustos ayında çocukların istismarına neden olacak içerikler barındırması, Discord isimli anlık mesajlaşma platformuna da "çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik" nedeniyle erişimin engellenmesi kararlarının ardından gözler bu konuda ailelerin alabileceği önlemlere çevrildi.

Enstitü Sosyal Genel Koordinatörü Armağan, Türkiye'de çocukların dijital bağımlılıkları konusunda en büyük görevin ailelere düştüğünü ancak şehirleşmeyle birlikte ailelerin ve çocukların sosyal-duygusal bağının giderek koptuğu bir sürecin yaşandığına dikkati çekti.

Dijital platformlarla büyümeyen ailelerin kendi çocuklarına iyi bir dijital rehber olma konusunda yetersizlikler gösterdiğine işaret eden Armağan, "Sorunu, akıllı telefonları çocukların elinden almak da çözmüyor. Bu sefer, çocuklarına son model telefonlar alarak okullara yollayan velilerin 'mahalle baskısı' ortaya çıkıyor. Örneğin bir sınıfta elinden telefonu alınan öğrenciler, başka bir sınıfta telefonu olan öğrencilerin mahalle baskısına maruz kalabiliyor." dedi.

Son dönemde iki platforma erişimin engellenmesiyle sonuçlanan olayların, sosyal medyanın ve dijital bağımlılığın karanlık yüzünü ortaya çıkardığını belirten Armağan, burada ailelere büyük görevler düştüğünü vurguladı.

Türkiye'nin bu konuda sivil bir aile hareketine ihtiyacının olduğunu dile getirerek, şu değerlendirmede bulundu:

"Burada sosyolojik bir karar vermemiz gerekiyor. Nasıl ki kadın cinayetinde tüm toplum tepkisini gösteriyorsa, bir çocuk sosyal medyayı bağımlılık düzeyinde kullanıyorsa aynı şekilde tepki gösterilmeli. Bu nedenle Türkiye'nin dijital bağımlılık ve sosyal medya kullanımına ilişkin bir aile hareketine ihtiyacı var. Bu hareket ile çocuklara zararlı platformlar konusunda aileler, organize olup gerekli kurumlara şikayetlerini yapıp erişim engeli uygulamasını yaygınlaştırmalı. Sorun şu ki çoğu aile şikayet mekanizmalarını bile bilmiyor. Bu konularda ailelere yönelik sık sık bilgilendirme yapılmalı.

Avustralya'da 14-16 yaşlarındaki çocuklar için sosyal medya hesabı açmasını yasaklamak amacıyla yasa çıkarma hazırlığı sürüyor. Türkiye'de de bu çalışmaların ivedilikle yapılması gerekiyor."

"Diğer platformlar da derinlemesine araştırılmalı"

İpek Coşkun Armağan, Discord üzerinden yetişkinlerin yanı sıra küçük çocukların çok kolay kandırılabildiğini, uyuşturucu satışı ve yasa dışı bilgilerin yayılması gibi birçok olumsuz durumun yaşanabildiğini ifade etti.

Platforma erişimin engellenmesi kararını desteklediğini belirten Armağan, "Discord gibi birçok platform şu anda amacı dışında kullanılıyor. Bu platformlar da derinlemesine araştırılmalı." diye konuştu.

Serbest zaman yönetimi için belediyelere çağrı

İpek Coşkun Armağan, Türkiye'de dijitalleşmenin artmasının toplumda yeni bir dönüşüme neden olduğunu, burada "serbest zaman" yönetimindeki sıkıntıların da temel problemlerden biri olduğunu vurguladı.

İnsanların boş zamanlarını alışveriş merkezinde ya da sosyal medya platformlarında geçirdiklerini aktaran Armağan, evde bulunulan sürede ise ailelerin ya televizyon izlediğini ya da cep telefonlarında vakit geçirdiğini söyledi.

Ailelerin dijital bağımlılıkla mücadele için öncelikle çocuklarına rol model olmaları gerektiğinin altını çizen Armağan, iyi vakit geçirilecek etkinliklere odaklanılması gerektiğini anlattı.

Armağan, "Belediyelerin tüm toplumu ilgilendiren bu konuyu temel bir sorun olarak alması ve serbest zaman yönetimi konusunda şehir içinde ve kırsalda etkinliklerin artırılması konusunda bir seferberlik ilan etmesi gerektiğini düşünüyorum." diye konuştu.

Okul öncesi çocukların bile anne babalarının akıllı telefonlarını kullandıklarını, bunun toplumu daha iyi bir noktaya getirmeyeceğini vurgulayan Armağan, konuya çözüm için ailelere çocukları için tuşlu telefon satın almaları önerisinde bulundu.