"Diaspor kristali elmastan 10 bin kat daha nadirdir"

Muğla'nın Milas ilçesinde çıkarılan, ışığa göre renk değiştirme özelliğine sahip, elmastan 10 bin kat daha nadir olduğu belirtilen diaspor kristali, yurt içi ve yurt dışında yoğun talep görüyor.

Milenyum Madencilik Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akgün, dünyada sadece Milas'taki boksit yataklarında çıkarılan diaspor kristalinin eşsiz özelliklerinin olduğunu söyledi.

Son yıllarda, alüminyumun ham maddesi boksitteki talep artışına dikkati çeken Akgün, içerisinde nadir rastlanan diaspor kristali çıkan boksit madenini yurt içinde ve yurt dışına pazarladıklarını ifade etti.

"Bafa Gölü'nden Milas'a kadar uzanan sahadaki ocaklarımızda yıllık üretimimiz senelik 50 bin ton civarıyken, artan boksit talebi üzerine üretimimizi ayda 100 bin tona çıkarmayı hedefliyoruz." diyen Akgün, ışığı geçirgen yapıya sahip diaspor kristalinin, günümüzden 60 ile 100 milyon yıl önce boksit yataklarında oluştuğunu dile getirdi.

Diasporun saydam ve renk değiştiren halinin 1970'li yıllarda keşfedildiğini, 14 yıl önce ocağın işletmeciliğini devraldıktan sonra boksitin yanında kristal üretimine de başladıklarını anlatan Akgün, diasporun uygun büyüklük ve kesim ustalığıyla farklı ışık koşullarında rengarenk olabildiğini bildirdi.

"Işığa göre renk değiştirir"

Akgün, ruhsat alanının 20 kilometrelik bölümünden sadece 4 kilometrelik kısmında söz konusu kristallere rastlandığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Kristalleri, Amerika, İngiltere, Hong Kong, Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikler, Hollanda ve Kanada'nın yanı sıra yurt içinde bazı firmalara satıyoruz. Bir kısmını da yurt dışında kesim yaptırıp, özel tasarımlarda diasporlu mücevherler ürettirerek, pazarlıyoruz. Bir kere en büyük değer nadirliğinden geliyor. Diaspor kristali elmastan 10 bin kat daha nadirdir. Diaspor, dünyada bir tek bölgeden çıkar ve renk değiştirme özelliğine sahip 5-6 taştan biridir. Madenden çıktığında irili ufaklı parçalar halindedir. Bunların çoğu mattır, incedir. Kalınca ve kesilebilir şeffaflıkta olanları ise kesime uygundur. Çok enli olmayan taşlar kesime uygun değildir. Kesim esnasında taşın çatlama, ayrılma veya kırılma ihtimali yüksektir. Madenden çıktığı hali yeşilimsi, kahverengimsidir. Işığa göre renk değiştirir. Beyaz ışıkta zeytin yeşili tonlarındayken, mum ışığında ve sıcak ışıkta pembe ile kırmızıya yakın renkler verir."

Etraftaki renklere çok hassas olan diasporun, kişinin üzerindeki kıyafetten bile renk alabileceğine değinen Akgün, bir hafta bunları takan kadınların taşa hayran kaldığını aktardı.

Yapay üretilenlere karşı uyardı

Akgün, diasporun yurt içinde ve yurt dışında tanındığını, talep gördüğünü, Türkiye'ye gelen turistlerin özellikle bu taşı arayıp satın almak istediklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Gerçek diaspor olmayan ve laboratuvar ortamında yapay olarak üretilen sentetik bir mamul, son zamanlarda çeşitli isimler altında naturel taşmış gibi satılıyor. İnsanlar kandırılıyor. Gerçek diaspor, doğru ve yumuşak renk geçişleri sağlar. Gün ışığında ve beyaz lambalar altında yeşil, kapalı mekanlarda kullandığımız sıcak renk veren ampuller altında kahverengimsi tonlarda renk verir. Mum ışığında ise pembemsidir. Renk değişimi sentetik taşların aksine çok yumuşak geçişler halinde olur. Naturel diaspor nadir bulunan değerli bir süs taşıdır."