Devlet Tiyatroları "Orhan Veli ve Tanpınar"In İzini Sürüyor

BURCU ÇALIK- Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürü Nejat Birecik, Ulus'taki Genel Müdürlük binasında Ahmet Hamdi Tanpınar ve Orhan Veli Kanık'ın bir dönem yazılarını yazdıkları odaların yerini araştırdıklarını belirterek bu odalarda halka açık "okuma tiyatroları" ve "şiir günleri" düzenleneceğini bildirdi.

Birecik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, DT'de bu sene ilk kez sistematik olarak başlatılacak "okuma tiyatrosu" uygulaması hakkında bilgi verdi.

Sahnede olmasını çok arzu ettikleri ancak sahneye uyarlamada zorluklar yaşanan oyunlar bulunduğuna işaret eden Birecik, "Mesela ülkemizin Shakespeare'i olarak bilinen Abdülhak Hamit Tarhan'ın Finten adlı oyununu, Şehbenderzade Filibeli Ahmed Hilmi'nin Amak-ı Hayal'ini okuma tiyatrosu yapmak istiyoruz. Devlet Tiyatroları bünyesinde 15 günde bir edebiyat söyleşileri ve okuma tiyatrolarını gerçekleştirmeyi planlıyoruz." dedi.

Birecik, okuma tiyatrolarının ilk kez sistemli bir hale dönüştürüleceğini aktararak sahneye uyarlanacak edebi eser ve romanların öncelikle okuma tiyatrosunda alt yapısının oluşturulmasının oyunun başarısı açısından da önemli olduğunu vurguladı.

Ahmet Hamdi Tanpınar ve Orhan Veli'nin odaları araştırılıyor

Nejat Birecik, okuma tiyatrolarının hayata geçirilmesi çalışmaları kapsamında Ulus'taki tarihi DT Genel Müdürlüğü binası içerisinde de özel bir araştırma yürüttüklerini açıkladı.

Geçmişi 1930'lu yıllara kadar uzanan binanın DT tarafından kullanılmadan önce Evkaf Apartmanı olduğunu ve bu dönemde Ahmet Hamdi Tanpınar ile Orhan Veli Kanık'ın da orada yaşadığını anlatan Birecik, "Ahmet Hamdi Tanpınar'ın yaşadığı odayı tespit etmeye çalışıyoruz. O odada tiyatro okumaları, okuma tiyatrosu ve edebiyat söyleşileri yapmak istiyoruz. Aynı zamanda burada Orhan Veli Kanık da yaşamış. Onun odasında da şiir günleri yapmak istiyoruz." dedi.

Bu konudaki çalışmaların sürdüğünü belirten Birecik, şöyle konuştu:

"Tanpınar'ın burada yaşadığı sürece yazdığını var saydığımız eserlerinden birtakım izler bulmaya çalışıyoruz. Çalışma odasının nerede olduğuna yönelik birtakım iddialar da var. O iddiaların temelini oluşturursak temsili bir odayı seçeceğiz. Belki de bulacağız odasını. Benzer şekilde Orhan Veli Kanık için de eş zamanlı araştırmalarımız sürüyor. Orhan Veli'nin odasında şiir günleri, Tanpınar'ın yaşadığı odada edebiyat söyleşileri, günleri ve okuma tiyatrosu çalışmaları yapmayı düşünüyoruz. Çünkü ikisi de burada yaşamışlar uzunca süre. Bu benim yaklaşık iki yıldır üzerinde çalıştığım bir proje. Bu sene hayata geçireceğiz."

Okuma tiyatrolarına vatandaşlar katılabilecek

Türk edebiyatındaki klasiklerin tiyatro açısından çok önemli olduğunu vurgulayan Birecik, Batı'nın da her zaman kendi milli değerlerinin peşinde koştuğuna ve bunun sonucunda İngiliz, Rus Tiyatrosu'nun oluştuğuna dikkati çekti.

Birecik, okuma tiyatrosunun dünyada çok yaygın örnekleri bulunduğuna işaret ederek şunları kaydetti:

"Okuma tiyatrosu topluma açık bir uygulama olacak. Bunun denenmiş örnekleri var, çokça yapılan bir şey. Rol kişilerini aktörler, aktrisler veya öğrenciler okur. Bu biraz dinleme işidir ve zaten dinleme, tiyatronun da ayrılmaz bir parçasıdır. Bu bizim aynı zamanda bir inovasyon çalışmamız olacak. Biz çok ciddi bir edebi metni, romandan uyarlamayı sahneye taşımak istiyoruz, ön çalışma olarak okuma tiyatrosu şeklinde yapacağız. Devlet Tiyatrolarının artık bilinen repertuvar çalışmaları haricinde bu tür uygulamaları da olacak."

Okuma tiyatrosu

Okuma tiyatrosu, doğrudan sahneye uyarlanması zor olan edebi veya felsefi ağırlığı fazla eserleri oyuncuların repliklerini metinden okuyarak sahnelemeleri yöntemi olarak tanımlanıyor.