Çin, Dünyanın En Büyük Nötrino Dedektörünü Yapıyor

Çin, "hayalet parçacık" olarak adlandırılan atom altı "nötrinoları" tespit etmek ve işlevlerini aydınlatmak üzere dünyanın en büyük temel parçacık dedektörünün yapımını sürdürüyor.

Çin ajansı Xinhua'nın haberine göre, "Ciangmın Yer Altı Nötrino Gözlemevi" (JUNO) adı verilen dev transparan küre, Çin'in güneyindeki Guangdong eyaletinde granit kaplı tepenin 700 metre derinine inşa ediliyor.

35,4 metre çapında ve 12 katlı apartman yüksekliğindeki akrilik küre biçimli gözlemevi, yapımı tamamlandığında dünyanın en büyük temel parçacık detektörü olacak.

Çin Bilimler Akademisi (CAS) ile Guangdong eyalet yönetiminin 2015'te yapımına başladığı JUNO'nun son aşamaya geldiği ve dedektörün tümünün kurulumunun kasım ayında tamamlanacağı belirtiliyor.

Gözlemevinin bilim operasyonlarını yürütecek CAS'a bağlı Yüksek Enerji Fiziği Enstitüsü (IHEP), tesisi Ağustos 2025'te tamamen operasyonel hale getirmeyi hedefliyor.

"Hayalet parçacık" olarak anılan atom altı "nötrino" parçacıklarını tespit etmeye ve işlevlerini aydınlatmaya yönelik bugüne dek girişilen en güçlü deneysel proje olan JUNO, yakınındaki Yangciang ve Tayşan nükleer enerji santrallerinden yansıyan nötrino parçacıklarının hareketlerini tespit ederek birbirlerine dönüştükleri "nötrino salınımı" adı verilen fenomenin anlaşılmasına kaktı sağlamayı hedefliyor.

Fizikteki Standart Model'de kütlesinin bulunmadığı varsayılan nötrinolar arasında kütle alışverişleri olabileceğini ortaya koyan bu fenomenin incelenmesinin yeni bir deneysel fiziğin kapılarını aralayarak nötrinolara dair çok sayıda gizemi aydınlatabileceği öngörülüyor.