Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Güney Çin Denizi Üzerine Açıklamalarda Bulundu

KUALA LUMPUR, 13 Temmuz (Xinhua) -- Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Güney Çin Denizi meselesinin her yıl toplantılarda ele alındığını ve bu yılın da bir istisna olmadığını söyledi. Wang, "Bu sefer dikkatimi en çok çeken şey, bölge ülkeleri ile bölge dışından birkaç ülke arasındaki konuya yaklaşım farkı oldu" dedi.

Aynı zamanda Çin Komünist Partisi Merkez Komitesi Siyasi Büro üyesi olan Wang, cumartesi günü ASEAN Artı Dışişleri Bakanları yıllık toplantısı çerçevesinde gazetecilerin Güney Çin Denizi meselesi hakkındaki sorularına yanıt verdi.

Çin-ASEAN dışişleri bakanları toplantısında Güney Çin Denizi ile ilgili tartışmaların daha sakin ve emin adımlarla yürütüldüğünü söyleyen Wang, Güney Çin Denizi'nin dünyadaki diğer denizlerle karşılaştırıldığında istikrarlı olduğunun açık olduğunu ifade etti. Wang, navigasyon ve üst geçiş özgürlüğü ile ilgili herhangi sorun olmadığını da vurguladı.

Bölge dışındaki bazı ülkelerin Güney Çin Denizi hakkında her ne kadar bu yıl tonlarında belirgin bir yumuşama olsa da sorumsuzca açıklamalar yapmaya devam ettiğine işaret eden Wang, bu ülkelerin Güney Çin Denizi'nin kaosa sürüklenmesinden endişe duyuyor olabileceğini söyledi. Wang, bölge ülkelerinin artık bu "eski numaralara" inanmadıklarını ifade etti.

Güney Çin Denizi için yeni bir söylem oluşturulmasını önerdiğini söyleyen Wang, Güney Çin Denizi'ni her zaman anlaşmazlık, çatışma ya da cepheleşme ile değil, barış, istikrar ve işbirliği ile ilişkilendirilmesi gerektiğini vurguladı. Bakan, bunun gelecekte yaygın bir söylem haline gelmesi gerektiğini ifade etti.

Çin ve ASEAN ülkelerinin bu yönde çalıştığını belirten Wang, ancak bir ülkenin diğerleriyle bu konuda uyum içinde olmadığını söyleyen Wang, başkalarının piyonu olan bu ülkenin eninde sonunda harcanmaya mahkum olduğunu ifade etti.

Wang, Çin ve ASEAN ülkelerinin Güney Çin Denizi'nde Taraflar Arası Davranış Kuralları Deklarasyonu'nu etkili, özlü ve uluslararası hukukla tutarlı Davranış Kuralları ile formüle ederek düzenleme konusunda anlaştıklarını söyledi.

Tüm tarafların Davranış Kuralları'nın gelecek yıl planlandığı şekilde sonuçlandırılması için çaba gösterme konusunda uzlaştığını belirten Wang, bir sonraki aşamada istişarelerin daha sık hale geleceğini ve sürecin hızlanacağını ifade etti. Wang, Güney Çin Denizi'nde istikrarı korumak, dış müdahaleleri ortadan kaldırmak ve Güney Çin Denizi'ni ortaklaşa barış, dostluk ve işbirliği denizi haline getirmek için güvene, kabiliyete ve deneyime sahip olduklarını belirtti.

Wang, toplantıda Güney Çin Denizi tahkim davasına ilişkin de değerlendirmede bulundu. Tahkim davasının kanıt toplama ve hukukun uygulanması açısından ciddi kusurlarla dolu olduğunu belirten Wang, davada sözleşme çerçevesinde Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'ni ihlal eden kararlar alındığını ve bölgesel barış ve istikrarın yanı sıra denizcilik düzenine verdiği zararın giderek daha belirgin hale geldiğini vurguladı.

Wang, "Zorunlu tahkim suistimal edilebiliyorsa, diplomatik çabaların hala değeri var mı? İkili istişareler terk edilmeli mi? DOC kapsamındaki taahhütler hala geçerli mi? Toprak egemenliği ve deniz sınırı konuları tahkime sunulursa, sözleşme kapsamındaki münhasır beyanlara hala saygı gösterilmeli mi? Çin ve Filipinler arasında anlaşmazlıkların diyalog yoluyla çözülmesine yönelik anlaşma hala geçerli mi? Eğer Güney Çin Denizi'ndeki tüm ada ve kayalıkların denizcilik hakları reddedilirse, dünyanın denizcilik haritası yeniden mi çizilmeli?" sorularını yöneltti.

Sözde tahkim davasını siyasi manipülasyon olarak niteleyen Wang, kararın tarihin çöplüğüne atılması gerektiğini ifade etti.