Cezayir'de Kur'an Kurslarının Geleceğine Dönük Tartışmalar

Cezayir bir süredir ülkedeki Kur'an kurslarının geleceğine dönük tartışmalara sahne oluyor. Eğitim Bakanlığının "Kur'an kurslarının okul öncesi kurumlar bünyesinde kendisine bağlanması" önerisi ülkedeki dini kurumlar ve eğitimcilerden gelen tepkiler üzerine şimdilik geri çekilmiş gibi görünüyor.

Cezayir Eğitim Bakanı Nuriye binti Gabrit, geçen ay yaptığı açıklamada, Kur'an kurslarının anaokullarına dönüştürülmesi için Eğitim ve Din İşleri bakanlıkları yetkililerinden oluşan bir komite oluşturulduğunu ve söz konusu komitenin öğretmenlere yönelik kılavuz hazırlığı içinde olduğunu söyledi.

Din İşleri Bakanlığının resmi yazışmalarında da Din İşleri Bakanı Muhammed İsa'nın, Eğitim Bakanlığına devredilmeleri için ülkedeki Kur'an kurslarıyla ilgili istatistik çalışma başlattığı belirtildi.

Cezayir basınında da geçen ay "Eğitim Bakanlığının ülkedeki Kur'an kurslarını kendisine bağlı okullara dönüştürmek için gizli bir çalışma yürüttüğü" şeklide haberler sıkça yer aldı. Söz konusu haberlerde, anaokullarına dönüştürülmesi planlanan Kur'an kurslarındaki kayıtlı öğrenci sayısının belirlenmesi için Eğitim Bakanlığı yetkililerine "Din İşleri Bakanlığı ile koordineli şekilde çalışmaları" yönünde gizli bir talimat verildiği ileri sürüldü.

Müslüman Alimler Cemiyeti "detaylı açıklama" bekliyor

Yaşanan gelişmeler üzerine Cezayir Müslüman Alimler Cemiyeti bir açıklama yayınlayarak, "Eğitim ve Din İşleri bakanlıklarının birlikte yürüttüğü Kur'an kurslarının boşaltılması çalışmalarına ilişkin, kamuoyunu bilgilendirecek detaylı açıklama yapılması" talebinde bulundu.

Ülkenin birçok kentindeki merkezleri bünyesinde Kur'an kursları bulunan Cezayir Müslüman Alimler Cemiyeti'nin açıklamasında, Kur'an kurslarının anaokullarına dönüştürülmesine yönelik bu çalışma "tehlikeli bir adım" olarak nitelendirildi.

Açıklamada, Eğitim Bakanlığı'nın Kur'an kurslarına ilişkin yürüttüğü çalışmalar karşısında Cezayir Müslüman Alimler Cemiyeti'nin ülke ve dinin yanında bir duruş sergileyeceği belirtilerek, söz konusu Kur'an kurslarının ülke ve halk için son derece önemli kazanımlar olduğu ve buralarda hizmet vermeye devam edileceği vurgulandı.

"Kur'an kurslarına yönelik çalışmalar güç çatışmasına dönük derin bir konu"

Eski Din İşleri Bakanlığı Müsteşarı İdde Felahi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ülkedeki Kur'an kurslarının 1830 ile 1962 yılları arasındaki Fransız sömürgesi döneminde milli ve yerli bir eğitim verilmesi için Cezayir Müslüman Alimler Cemiyeti tarafından yaygınlaştırıldığını, bağımsızlık sonrasında da Din İşleri Bakanlığı bünyesinde hizmet vermeye devam ettiğini söyledi.

Bu kurslarda ilk, orta veya lise öğrenimi gören her yaştan öğrenciye, hafta sonraları veya yaz tatillerinde Kur'anı Kerim'in yanı sıra dini eğitim de verildiğini anlatan Felahi şunları kaydetti:

"Eğitim ve Din İşleri bakanlarının Kur'an kurslarına yönelik çalışmalarını güç çatışmasına dönük derin bir konu olarak görüyorum. Bu girişimin arka planında yatan sebep, söz konusu kursların resmi otoriteye karşı bir güç haline dönüşmesi endişesi olabilir. Bu kursların zamanla otoriteye karşı tehdit veya paralel bir güç haline gelmesini engellemek amacıyla böyle bir kapatma ve kaynaklarını kurutma çalışması yürütülüyor olması mümkün."

"Cezayir'de Kur'an kursların kapanmasına izin vermeyeceğiz"

Eğitim ve Din İşleri bakanlıklarının Kur'an kurslarının anaokullarına dönüştürülmesine yönelik çalışma yürüttüğü haberlerinin ardından sosyal medyadan da tepki yağdı.

Fransız sömürge dönemlerine atıfta bulunan Cezayirliler, tepkilerini en yüksek tonda ortaya koydu.

Cezayirli aktivist Muammer Budali, sosyal medyadaki hesabında, "Aslında Kur'an kurslarını bitirmeye dönük bütün Arap ülkelerini kapsayan bir karar söz konusu. Ülkemizde yaşananlar daha önce Tunus, Fas, Mısır ve Libya'da olmuştu." ifadelerinin yer aldığı bir paylaşımda bulunurken, Ahmed Lecrum isimli bir başka aktivist ise "Benim dedelerim, Fransız sömürgesi döneminde ağaçların altında hafız olmuştu. Cezayir'de Kur'an kurslarının kapanmasına izin vermeyeceğiz." ifadelerini kullandı.

Tepkiler üzerine geri adım atıldı

Kamuoyundan ve dini kurumlardan gelen tepkiler üzerine Eğitim Bakanı Binti Gabrit 10 Mart'ta daha önceki sözlerinin hilafında bir açıklama yaptı. Bakan, Cezayir'de Kur'an kurslarının kapatılmasına yönelik bir karar bulunmadığını, yapılanın sadece kurslardaki eğitimi çeşitlendirmeyi hedefleyen bir görüşün Din İşleri Bakanlığıyla birlikte gündeme alınmasından ibaret olduğunu savundu.

Din İşleri Bakanı İsa da bir açıklama yaparak, Kur'an kurslarının kapatılacağına dair söylentilerin gerçek dışı olduğunu söyledi.

Kur'an kurslarının kapatılması, anaokullarına dönüştürülmesi veya devredilmesi gibi bir durumun söz konusu olmadığını kaydeden İsa, "Devletin Kur'an eğitiminden vazgeçme gibi bir niyeti yok." dedi.

Cezayir'de Din İşleri Bakanlığı bünyesinde camilerin içerisinde veya yakınlarındaki binalarda hizmet veren Kur'an kurslarında eğitim hafızlar tarafından eğitim veriliyor. Din İşleri Bakanlığı verilerine göre ülkedeki 48 vilayette toplam 2 bin 360 Kur'an kursu bulunuyor.