Çad Tam Başkanlık Sistemine Geçecek

Orta Afrika ülkesi Çad'da halen yürürlükte olan yarı başkanlık sisteminin yerine tam başkanlığa geçilmesi için mutabakat sağlandı.

Çad basınındaki haberlere göre, başkent Encemine'de 19 Mart'ta Cumhurbaşkanı İdris Debi'nin teklifiyle başlayan ve 9 gün süren "Devletin Kurumsal Reformu için Ulusal Forum"un kapanış oturumunda taraflar, tam başkanlık sistemine geçiş için anlaştı.

Ülkenin farklı kesimlerinden 869 temsilcinin katıldığı forumda Başbakanlık, Başkan Yardımcılığı, Petrol Kaynakları Gelirlerinin Kontrolü Komitesi ve Senatonun kaldırılması önerileri kabul edildi.

Kabul gören maddelere göre, Başkanın görev süresi 5 yıldan 6'ya uzatılacak ve bir kereliğine yenilenebilecek. Ülkede 1990'dan beri iktidarda olan Cumhurbaşkanı Debi, 2021'de yapılması planlanan başkanlık seçimlerinden sonra 6'şar yıldan iki dönem daha görev yapabilecek.

Ayrıca, 5 yıl görev yapan milletvekilleri sadece bir kez daha seçilebilecek. Yeni sistemde Anayasa Mahkemesi, Yüksek Adalet Divanı ve Sayıştay, Yüksek Mahkemenin altında toplanacak.

Toplantıya katılmayı reddeden bazı muhalefet partileri, Başkanın görev süresinin uzatılmasının Debi'nin çıkarları için yapıldığını ileri sürdü. Muhalefet partileri, değişikliklerle ülkede bir monarşi kurulmasının hedeflendiğini savundu.

Forumda Cumhurbaşkanı Debi'nin federal sisteme geçiş teklifi ise reddedildi. Temsilciler, Çad'da 23 olan il sayısının merkeze bağlı 19'a indirilmesi ve başkent Encemine'nin özel statüye sahip il haline getirilmesinde ise anlaştı.

Forumda, Yüksek Yargı Konseyine dokunulmaması ve adaletin bağımsızlığının korunmasının önemi vurgulandı. Toprak anlaşmazlıklarında yerel ve geleneksel mahkemelere başvurulması tavsiyesi de kabul edildi.

Ayrıca, 25 üyeden oluşan Sivil Toplumlar ve Geleneksel Kabile Reisleri Yüksek Konseyinin güçlendirilmesi de kararlaştırıldı.