Bulgaristan'daki Seçim Yasası Tartışmaları

Bulgaristan Parlamentosu'nda kabul edilen ve yurt dışında yaşayan vatandaşların oy kullanma haklarını sınırlandıran seçim yasasındaki değişiklik, ülkede siyasi gerginliğe neden oldu.

Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev, yasa değişikliklerini yeniden görüşülmek üzere parlamentoya geri yollayacağını ve en kısa sürede gerekçelerini de açıklayacağını ifade etti.

"Seçim kurallarının amacı, parlamentodaki partilerin arasında denge sağlamak değil, vatandaşların temsil haklarını genişletmektir" diyen Plevneliev, toplumda gerginlik yaşanmasını istemediğini, yurt içinde zorunlu, yurt dışında isteğe bağlı oy kullanma kuralının, vatandaşlar arasında eşitsizlik yarattığını öne sürdü.

Plevneliev yapılacak yeni görüşmelerin sonucunda vatandaşların temel haklarının çiğnenmesi durumunda yasa değişikliğinin anayasa mahkemesine gönderileceğini duyurdu.

- Türkiye'deki Bulgaristan vatandaşların durumu

Cumhurbaşkanı Plevneliev, seçim yasasının öngördüğü yurt dışındaki vatandaşların sadece diplomatik temsilciliklerde oy kullanmalarını, Avrupa Birliği (AB) dışındaki ülkelerinde sadece nüfusu bir milyonu aşan şehirlerde ve 100 kişinin yazılı talebiyle seçim yerleri açılabilmesini de eleştirdi. Plevneliev, bu durumun en çok Türkiye'de yaşayan Bulgaristan vatandaşlarının haklarını etkileyeceğine işaret ederek, bunun anayasaya aykırı olduğunu savundu.

Plevneliev şöyle konuştu:

"Gerek Türkiye'de gerekse ABD veya Almanya'da yaşayan Bulgarlar arasında ayırım yapılması halinde anayasa çiğnenmiş olur. Hangi ülkede yaşıyor oluşa olsun, vatandaşlarımızın önüne engel konuluyorsa yine anayasa çiğnemiş olur. Milletvekilleri yeminle benimsedikleri esasları düşünerek, tüm dünyadaki vatandaşlarımızın haklarını eşit hale getirsinler."

Başbakan Boyko Borisov, lideri olduğu Avrupalı Gelişimi İçin Vatandaşlar (GERB) partisinin parlamento grubunu salı günü toplantıya çağırarak, konunun yeninde ele alınmasını talep ederken, Merkez Seçim Komisyonu'nun (ZİK) onayı ile hükümetin yurt dışında daha çok seçim yeri açabilme olanaklarının araştırılacağını söyledi.

Öte yandan özellikle Türkiye'de verilecek oyları sınırlandırmak üzere yurt dışındaki tüm Bulgaristan vatandaşlarının oy kullanma haklarını da sınırlandıran değişiklikleri kabul ettiren ırkçı PF koalisyonu eş başkanları Valeri Simeonov ile Krasimir Karakaçanov, Cumhurbaşkanı Plevneliev'in veto kararı açıklamasını protesto ettiler.

PF liderleri, yasanın parlamentodan değiştirilerek geçmesi durumunda hükümete verdikleri desteği geri çekeceklerini duyurdular.

Bulgaristan'da iktidar seçim yasasında kabul edilen değişikliklerle yurt dışındaki seçmenlerin haklarını önemli ölçüde sınırlandırmıştı.

Bulgaristan'daki siyasi gözlemciler, dar bir seçmen tabanına sahip olan aşırı milliyetçi PF partisinin ülkede oy kullanımını zorunlu hale getirerek gelecek seçimde yüzde 4'lük parlamentoya giriş barajını aşmaya çalıştığını öne sürdü.

PF, diğer taraftan yurt dışında yaşayan Bulgaristan Türkü ve Müslümanların oy sayısını sınırlandırmaya çalışıyor. PF ülkedeki bu oylara talip olan üyelerinin çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu muhalefet Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) ve HÖH'nin eski lideri Lütvi Mestan'ın yeni kuduğu Sorumluluk Özgürlük ve Hoşgörü İçin Demokratlar (DOST) partisinin alacağı oy sayısını sınırlandırmaya da çalışıyor.

- Seçim rakamları

Bulgaristan'da 2014 yılında yapılan son seçimde yurt dışında kullanılan 138 bin 121 oyun sadece 60 bini HÖH'e gitmişti.

Nüfusu 7 milyonun altında olan ülkede, HÖH bu seçimde aldığı 487 bin 134 oy ile 240 üyelik parlamentoda 38 sandalye kazanmıştı. Partiye verilen oyların sadece yüzde 12,3'ü yurt dışından gelmişti.

Paskalya Bayramı nedeniyle 12 günlük resmi tatilde bulunan parlamentoda, cumhurbaşkanının veto edeceği yasa değişikliğinin 18 Mayıs Çarşamba günü görüşülmesi bekleniyor.