Bozyurt: Kar Yağarken Gök Gürültüsü ve Şimşek Çakması Nadir Görülen Doğa Olayı

AFYON Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü'nden iklim bilimci Dr. Öğretim Üyesi Okan Bozyurt, kentte son dönemde görülen kar yağışı esnasında gök gürültüsü ve şimşek çakması olayının 'cephesel oraj' olarak adlandırıldığını ve nadir görülen bir doğa olayı olduğunu söyledi.

Afyonkarahisar'da son günlerde kar yağışı etkili olurken, geçen hafta yoğun kar yağdığı sırada gök gürültüleri duyuldu. Şiddetli şekilde duyulan gök gürültüleri şaşkınlık yaratırken, AKÜ Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü'nden iklim bilimci Dr. Öğretim Üyesi Okan Bozyurt, kar yağışı sırasında gök gürültüsü ve şimşek çakmasının 'cephesel oraj' olarak nitelendirildiğini ve sık görülen bir durum olmadığını söyledi.

'KAR YAĞARKEN GÖK GÜRLEMESİ NADİR BİR OLAYDIR'

Cephesel orajın 1990'lı ve 2000'li yılların başında da görüldüğünü anlatan Okan Bozyurt, "Kar yağışı esnasında gök gürültüsü ve şimşek çakması nadir bir olaydır. Afyonkarahisar'da en son 2009 yılında gerçekleşti. Bundan önce Türkiye'de 1990'lı ve 2000'li yılların başında gerçekleşti. Ama her zaman görülen bir olay değildir. Biz buna kısaca 'cephesel oraj' adını veriyoruz. Ama bunun oluşum koşullarını kısaca özetleyecek olursak, sıcak havanın arkasından hemen gelen aşırı soğuk hava, sıcak havayı yukarı doğru hızlı şekilde yükseltip, alta giriyor. Böylece alt ve üst atmosfer arasında sıcaklık dengesizliğin oluşmasına yol açıyor. Fakat alt atmosfer çok soğuyor. Üst atmosfer de oldukça ılık oluyor. Dolayısıyla alt ve üst atmosferdeki ani sıcaklık farkından dolayı zıt yönlü elektrik akımları meydana geliyor. Böylece kar yağarken şimşek çakıyor. Ama aslında karın yağdığı katmanda şimşek çakmıyor. Daha üst katmanda ve o katman aslında yağmur tabakası ve orada şimşek çakıyor. Ama biz bunu göremiyoruz. Alt katmanda tamamıyla kar bulutları olduğu için kar yağarken şimşek çakıyor görünümünü algılıyoruz. Normalde kar yağarken şimşek çakmıyor. Şimşeğin çaktığı yer yağmurun olduğu yer. Fakat alt katman çok soğuk olduğu için yani sıfırın altında değerlerde olduğu için yukarıdan aşağıya yağış taneleri düşerken birden donuyor ve kar kristalleri haline dönüşüyor" dedi.

'KAR YAĞARKEN ŞİMŞEK ÇAKMASININ OLUMSUZ ETKİSİ OLMAZ'

Kar yağarken şimşek çakmasının olumsuz bir etkisinin olmayacağının altını çizen Bozyurt, "Bu tür yağışların olumsuz bir etkisi olmaz. Sadece ilginç bir tabiat olayı olarak hafızamızda kalır. Ama bu zaman zaman oluyor. Normal şartlarda nasıldır? Atmosferden çıktıkça sıcaklığın azalması lazım. Fakat bazı durumlarda dediğim gibi ani soğuk hava baskınlarında yani Balkanlar'dan gelen ani soğuk hava baskınlarında özellikle soğuk hava daha ağır olduğu için fizik olarak sıcak havanın altına giriyor. Sıcak havayı aniden yukarı doğru çıkarıyor. Sıcak hava genleşiyor ve hafifleyip yukarı çıkıyor. Dolayısıyla yukarı çıkma esnasında zıt yönlü elektrik akımı meydana geliyor" diye konuştu.

- Afyonkarahisar