Bozdağ: (Anayasa Değişikliği) "Önemli ve Tarihi Bir Adım"

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, "Bugün bu değişikliklerle beraber anayasamızda ilk defa Türk hukuk sistemi içerisinde yargı yetkisini kullanan mahkemelerin bağımsızlığının yanına tarafsızlığı da ilave edilmiş, anayasal dayanağı, anayasal güvenceye kavuşturulmuştur. Bu da hukuk devletini güçlendiren tarihi bir adımdır, çok önemli bir reformdur." dedi.

Antalya'da temaslarını sürdüren Bozdağ, tarihi Kaleiçi semtinde engelli müzisyen Tahsin Felek'in çaldığı "Türkiyem" türküsünü dinledi, Tekeli Mehmet Paşa Camisi'nde cuma namazını kıldı.

Bir restoranda verilen öğle yemeğinin ardından, Antalya Bölge Adliye Mahkemesinde düzenlenen "İstinaf Mahkemeleri Değerlendirme Toplantısı"na katılan Bozdağ, yaptığı konuşmada, anayasa değişikliğine ilişkin maddelerin TBMM'de kabul edildiğini hatırlattı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın onaylamasıyla halk oylaması sürecinin başladığına işaret eden Bozdağ, "Esasında bu değişiklik bir yandan çiftli başlı bir yürütmeyi ortadan kaldırıp, yasama ve yürütmeyi birbirinden tam ayrı, birbirine karşı tam bağımsız hale getirirken, yargı alanında da çok büyük bir tarihi adımı içermektedir." dedi.

Değişikliğin, yargıda çift başlılığı ortadan kaldırdığına dikkati çeken Bozdağ, şunları kaydetti:

"Türk yargısı, Türk yürütmesi gibi çift başlı bir yapıdaydı. Bildiğiniz gibi bir yandan askeri Yargıtay var, bir yandan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi var. Bir yandan Adli Yargıtay ve Danıştay var. Sanki Türkiye iki ayrı devlet, iki ayrı yargılama, iki ayrı yargılama usulü, iki ayrı mahkemesi olan bir ülke görünümünde. Askerler suç işlediğinde onları yargılayacak ceza mahkemeleri ayrı, onlara uygulanacak usul ayrı, siviller suç işlediğinde onları yargılayacak ceza mahkemeleri, onlara uygulanacak usul, bunun temyiz merci ayrı. İdari işlemler bakımından, asker kişilerin yaptığı idari işlemler Askeri Yüksek İdare Mahkemesine dava konusu yapılırken, diğer vatandaşlarımızın idari işlemlerden kaynaklı ihtilafları, idari yargı ve Danıştay yoluyla çözüme kavuşturuluyor. Usul ayrı, kural ayrı ama ülke tek, anayasa tek. Yargıya baktığınızda tek yargı yok."

Bozdağ, hukukta yargı birliğini sağlamanın hukuk devletinin en önemli vasıflarından biri olduğunu belirterek, bugüne kadar Türkiye'de yargı birliğini sağlamanın, yargıdaki hukuk devletine yakışmayan ayrışmayı ortadan kaldırmanın yolunun herkes tarafından gösterildiğini ifade etti.

Bütün siyasi partilerin, yargı birliğinin sağlanması konusunda ortak görüşü olduğunu anlatan Bozdağ, ancak bugüne kadar bunu hayata geçirme imkanı bulunmadığına dikkati çekti.

"Önemli ve tarihi bir adım"

Bozdağ, şöyle konuştu:

"İşte bu değişiklik, Türkiye'de hukuk devletinin ayrılmaz niteliklerinden birisi olan yargı birliğini hayata geçiren büyük bir reformdur. İnsanlar arasında asker-sivil ayrımı yapan, buna göre hukuk oluşturan anayasanın eşitlik ilkesiyle de bağdaşmayan bir ayıbın Türk anayasasının içinden çıkarılmasıdır. Hukuk devletiyle bağdaşmayan bir uygulamanın ve düzenlemenin hukuk devletiyle uyumlu hale getirilmesidir. Yargı birliğini sağlamak, anayasanın eşitlik ilkesinin gereğini hayata geçirmek, hukuk devletinin gereğine riayet etmek, hepimizin vazifesidir. Bu açıdan baktığımızda, bu değişiklik yargı alanında esasında çift başlılığa son veren, yargının birliğini, hukuk devleti ve anayasanın eşitlik ilkesine uygun bir şekilde temin ve tesis eden tarihi bir adımı atmaktadır. Bunu herkes takdir eder ama ben yargıda görev yapan hakim ve savcılarımızın yargıdaki bu ayrılığın ne anlama geldiğini herkesten daha iyi takdir edeceklerine yürekten inanıyorum."

Bu ayıbı kaldıran adımın son derece önemli ve tarihi olduğunu vurgulayan Bozdağ, bir başka önemli reformun da yargı yetkisini düzenleyen maddede yapıldığını anlattı. Bozdağ, anayasanın yargı yetkisinin Türk milleti adına bağımsız mahkemelerce yerine getirileceğini ifade ettiğine işaret ederek, mahkemelerin bağımsızlığının tartışmasız, hukuk devletinin olmazsa olmazı olduğunu söyledi.

Hukuk devletinde tarafsızlık

Tarafsızlığın da aynı şekilde tartışmasız olduğuna dikkati çeken Bozdağ, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bağımsızlığın içinde tarafsızlık var mıdır? Olması lazım ama anayasada tarafsızlığın açıkça yazılmamış olması ve bunun bir anayasal dayanağının olmamış olması, bağımsızlığın içinde bu da vardır diye yorumla ona bir kıymet atfedilmesi Türkiye anayasasında yargı yetkisinin tarafsızlığı konusundaki tereddütleri ortadan kaldırmaya yetmez. Hukuk devleti bakımından bir güvenceyi de tam yansıtmaz. Halbuki hukuk devletinde, tarafsızlığı da bir hukuksal müessese olarak ayrı düzenlemek, bağımsızlığı da ayrı düzenlemek, ikisine de anayasamızın verdiği önemi göstermek bakımından son derece önemlidir. Bugün bu değişikliklerle beraber anayasamızda ilk defa Türk hukuk sistemi içerisinde yargı yetkisini kullanan mahkemelerin bağımsızlığının yanına tarafsızlığı da ilave edilmiş, anayasal dayanağı, anayasal güvenceye kavuşturulmuştur. Bu da hukuk devletini güçlendiren tarihi bir adımdır, çok önemli bir reformdur."

Bozdağ, bir kelimenin çok şey ifade ettiğini, Türk yargısının tarafsızlığı üzerine estirilen birtakım kötü havaları dağıtmada çok büyük bir güç kaynağı olacağını söyledi. Yargının, milletin güvenine layık olması konusunda atacağı adımlara, alacağı kararlara büyük güç katacağını anlatan Bozdağ, bunda hiçbir şüphesinin bulunmadığını dile getirdi.

Bakan Bozdağ, yargıyla ilgili değişikliklerden birinin de Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) üyelerinin sayısı, seçim usulü ve yüksek kurulun çalışmasında yapılan değişiklikler olduğunu söyledi.