Birleşmiş Milletler Libya'da tüm siyasi tarafları kapsayan bir yaklaşım geliştirilmesini çağırıyor

Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL), Devlet Yüksek Konseyi ve Temsilciler Meclisi (TM) üyelerine, Libya'da tüm siyasi tarafları kapsayan bir yaklaşım geliştirilmesi çağrısında bulundu.

UNSMIL, Libya Devlet Yüksek Konseyi ve ülkenin doğusundaki Tobruk'ta yer alan TM üyelerinden bir kısmının 18 Temmuz'da Kahire'de yaptığı toplantıya ilişkin açıklama yaptı.

UNSMIL'in Kahire toplantısında mutabakata varılan hususların ilerletilmesini desteklediği kaydedilen açıklamada, "Diğer ilgili Libyalı tarafları da kapsayan ve toplantının sonuçlarının siyasi olarak uygulanabilir bir çözümle sonuçlanmasını hedefleyen bir yaklaşımı destekliyoruz." ifadelerine yer verildi.

Kahire toplantısı gibi adımların kapsamlı olması ve seçimlere giden yolu kapsaması gerektiği vurgulanan açıklamada, Libyalıların sahiplendiği, seçimlerin yapılmasına yol açacak ve uzlaşmayı amaçlayan tüm çabaların memnuniyetle karşılandığı aktarıldı.

Libya Devlet Yüksek Konseyi ve TM üyelerinden 130 kişi, 18 Temmuz'da Kahire'de bir araya gelmiş, "6+6" Komitenin belirlediği ardından TM'nin onayladığı seçim yasalarına bağlı olduklarını duyurmuş ve seçim sürecini yönetecek yeni bir birlik hükümeti kurulması için TM'nin aday başvurularını kabul etmeye başlaması çağrısı yapmıştı.

Libya Ulusal Birlik Hükümetinden (UBH) konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmadı ancak daha önce UBH Başbakanı Abdulhamid Dibeybe birçok kez seçim yapılmadan hükümetinin görevi bırakmayacağını ifade etmişti.

Libya'da seçim çıkmazı

Libya'da uluslararası ve yerel kuruluşların defalarca yaptığı çağrılara rağmen parlamento ve devlet başkanlığı seçimleri, seçim kanunları üzerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle uzun süredir yapılamadı.

Trablus'taki Devlet Yüksek Konseyi ve ülkenin doğusundaki Tobruk kentinde yer alan Temsilciler Meclisi (TM) altışar üyesinden oluşan Seçim Yasalarını Belirleme (6+6) Komitesi, 6 Haziran 2023'te seçim kanunları üzerinde anlaşmaya vardı.

TM, 4 Kasım 2023'te 6+6 Komitenin belirlediği seçim yasalarını onayladığını duyurdu ancak Devlet Yüksek Konseyi TM'yi 6+6 Komitenin belirlediği seçim kanunlarını değiştirmekle itham ederek, yalnız "6+6 Komitenin belirlediği seçim yasalarına bağlı olduğunu" açıkladı.

TM, Devlet Yüksek Konseyinin itirazına rağmen onayladığı seçim kanunlarını resmi gazetede yayımladı ve seçim kanunlarının yürürlüğe girdiğini savundu. İki kurum arasındaki söz konusu anlaşmazlık nedeniyle seçimlerle ilgili süreç başlatılamadı.

İki kurum için en belirgin anlaşmazlık noktası ise devlet başkanlığına adaylık şartları konusunda yaşanıyor.

Devlet Yüksek Konseyi, asker ve çifte vatandaşlığı bulunanların (Halife Hafter) devlet başkanlığı seçimlerinde aday olamayacağını, TM ise bu durumun adaylık için bir engel teşkil etmediği görüşünü savunuyor.