Bir Tarafta Kuraklık Diğer Tarafta Bolluk

Şanlıurfa'nın bir bölgesinde kuraklık yaşanırken, diğer bölgesinde ise su bolluğu şaşırtıyor. Su sıkıntısının yaşanmadığı Harran Ovası'nda bilinçsiz sulama erozyonu tetiklerken, kuraklığın yaşandığı Suruç Ovası ise dört gözle suyu bekliyor.

Şanlıurfa'nın Harran ve Akçakale ovalarında yanlış ve bilinçsiz sulamanın neden olduğu erozyon ile her gün saniyede 40 metreküp su ve bin 140 ton toprak ülkeyi terk ediyor. Şanlıurfa'nın Suruç ve Viranşehir ilçelerinde ise kuraklık yaşanıyor. Toprakların çatlamaya başladığı bölgede, sondaj kuyuları bile suların çekilmesi nedeniyle tek tek kapanıyor. Aşırı sıcakların etkisiyle bölgede bu kadar etkili olan kuraklık insanları korkutuyor. Kuraklığın yoğun olarak yaşandığı Suruç ve Viranşehir ilçelerinde vatandaşlar ve köylüler, sabırsızlıkla suyu bekliyor. GAP projesi ile inşa edilen ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından hizmete açılan dünyanın da beşinci uzun sulama tünelinin suyla kavuşmasını bekleyen köylülerde, bu yıl daha da etkili olan kuraklık nedeniyle sabır kalmadı. Atatürk Barajı'ndan Suruç Ovası'na saniyede 90 metreküp su akıtılması planlanan projede ise su pompalanacak istasyonların inşasının tamamlanması bekleniyor. Yıl sonuna kadar suya kavuşacak olan bölge halkı, yazın aşırı sıcakların başlamamasına rağmen tarladaki ürünlerinin yüzde 80'inin kuruduğunu belirtti.

Suyun bir an önce ovadaki 950 bin dönüm arazi ile buluşmasını isteyen köylüler, "Bu yıl yağış olmadı, susuzluk nedeniyle tarlalara sulama da yapamadığımızdan ekinler tamamen kurudu, topraklar çatladı. Ekinler başak tutmadı ya da başakların içi boş kaldı. Bu yüzden biz de hayvanları ekinlere bırakıyoruz. Her yıl 5-6 sefer sulamamız gereken tarlaları bu yıl bir defa bile sulayamadık" dedi.

TARLALAR SAPSARI

Türkiye'nin en önemli hububat üretim merkezlerinden biri olan bölgede buğday, arpa ve mercimek gibi hububat ürünlerinin neredeyse tamamı tarlada kurudu. Bol suyu seven pamukta da benzer sıkıntılar yaşanıyor. Bu mevsimlerde yemyeşil olması gereken Güneydoğu'nun geniş ve verimli topraklarında hasat mevsimini andıran kupkuru manzara hakim oluyor.

TOPRAKLAR SURİYE'YE KAYIYOR

Güneydoğu Anadolu Projesi'nin (GAP) 1996 yılında faaliyete geçmesiyle birlikte Akçakale ve Harran Ovası'nda sulu tarıma geçildiğini belirten Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şubesi Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen, yeteri derecede sulama tekniğinin öğretilmemesi nedeniyle çiftçinin kendi bildiği yöntemle bilinçsiz sulama gerçekleştirdiğini ifade etti. Yanlış sulama ile her gün saniyede 40 metreküp suyun Suriye topraklarına aktığını hatırlatan Öztürkmen, "Harran Ovası'ndaki bilinçsiz ve yanlış sulama nedeniyle fazla su topraklarımızı terk ederek Suriye'ye doğru akıyor. Ülkemizi terk eden sulama suyu saniyede 40 metreküptür. Bu da kuraklık çeken Suruç ve Harran Ovaları'nın hemen hemen yarısına yetecek oranda su yapıyor" dedi. Bilinçsiz sulamanın erozyonu da tetiklediğini anlatan Öztürkmen, şöyle devam etti:

"Bölgede teknik olarak drenaj, tesviye ve tapulaştırma altyapı çalışmaları yapılmadığı için toprak kaybı gerçekleşmektedir. Bir de buna bilinçsiz sulamayı kattığınızda durum daha da vahim hale geliyor. Şu anda bölgede erozyonu tetikleyen en önemli sorun drenaj çalışmalarına ve tahliye kanallarına gereken önemin verilmemesidir. Erozyon nedeniyle günde bin 140 ton bitki besin elementi bakımından zengin üst toprak ülkemizi terk etmektedir. Bu oran her geçen gün artmaktadır. Ovada erozyonu engellemek için yüksek seviyede planlama ve projelendirme yapılması gerekiyor. Tarımsal alanlardaki erozyonu engellemek için kaynak tahsisi lazım. Bu projenin gerçekleşmesi için genel bütçeden ciddi anlamda kaynak aktarılmalıdır."

TUZLANMA TEHDİDİ

Harran Ovası'nda, yanlış sulama ve yetersiz drenaj kanalları nedeniyle özellikle Harran ve Akçakale ilçelerinde binlerce dönümlük arazinin tuzlanma tehdidi ile karşı karşıya bulunduğu belirtiliyor. Uzmanlar, Harran Ovası'nda 150 bin dönüm arazinin tuzlanma nedeniyle kullanılamadığını, bölgenin yüzde 30-40'ının aynı tehditle karşı karşıya olduğuna dikkat çekiyor. Uzmanlar çiftçiyi çok sulama yerine uygun sulama tekniklerini kullanmaları konusunda uyarıyor. - ŞANLIURFA