Baz İstasyonları Leyleklerin Üremesini Olumsuz Etkiliyor"

FERDİ UZUN - Ege Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hür Hassoy, leyleklerle ilgili yürüttükleri bilimsel çalışmada, yüksek gerilim hattı ve baz istasyonlarına yakın konumdaki yuvalarda doğurganlık oranının daha düşük olduğunu tespit ettiklerini bildirdi.

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi, Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği ve Selçuk Belediyesinin iş birliği ile yürütülen halkalama çalışması kapsamında, 2 yıl önce leyleklerin elektrik ve manyetik alanlardan etkilenip etkilenmediğine yönelik araştırma başlatıldı.

Yaklaşık 100 leylek üzerinde yapılan çalışmanın sonuçlarıyla ilgili AA muhabirine bilgi veren Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Ortaç Onmuş, İzmir'in Selçuk, Aydın'ın Söke, Germencik ve Koçarlı ilçelerindeki yuvalarda elektromanyetik ölçümler yaptıklarını ifade etti.

Ölçümler sonucunda yapılan kontrollerde yüksek frekansta elektrik ve manyetik alana maruz kalan yuvalardaki yavru sayılarının daha az olduğunu saptadıklarını bildiren Onmuş, "Örneğin 2 yavru olan yuvanın elektrik akımına ve baz istasyonuna olan uzaklığını ölçüyoruz. Aynı uygulamayı 6 yavru olan yuvada da yapıyoruz. Elde ettiğimiz sonuçlar bizi yanıltmadı. Doğurganlık yüzdesinin fazla olduğu yuvaların baz istasyonlarına ve elektrik direklerine daha uzak olduğunu tespit ettik." dedi.

"İnsanlarla ilgili böyle bir çalışma yapılması mümkün değil"

Yuvalardaki yumurtaların kuluçka süresi boyunca elektromanyetik alana mağruz kaldığını, bu ölçümün insanlar üzerinde yapılamaması nedeniyle leylekler üzerindeki ölçüm verilerinin önemini artırdığını söyleyen Onmuş, leylekler üzerinde ispatladıkları etkinin insanlar üzerindeki araştırmalarda da kullanılabileceğini savundu.

Onmuş, şunları kaydetti:

"İnsanda böyle bir çalışma yapılması mümkün değil. Hamile bir kadını baz istasyonunun karşısına oturtup 9 ay beklemesini istemek gibi bir şansımız yok. Dolayısıyla bu etkiyi leylekler üzerinde ispatlamış durumdayız. Baz istasyonları ve elektromanyetik alanlar leyleklerin üreme başarısına olumsuz etkiler yapıyor.

Sonuçta herkes cep telefonu ve elektik kullanıyor. Bunları yok saymak hiç mantıklı bir davranış değil. Fakat biz elektrik ve manyetik alanların maruziyet düzeylerini düzenleyerek insan ve hayvan üzerindeki etkilerini minimum seviyeye indirmek zorundayız."

"Tüm canlıları etkiler"

Ege Üniversitesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hür Hassoy da leylekler üzerinde yapılan bu çalışmanın tüm canlıları etkileyen sonuçlarının bulunduğunu savundu.

Elde edilen verileri güçlendirmek için araştırdıkları yuva sayısını artırdıklarını dile getiren Hassoy, şunları kaydetti:

"Yüksek gerilim hattı ve baz istasyonlarının leyleklerin üreme başarısı üzerinde olumsuz etki yarattığını tespit ettik. Çalışma sonuçlarını İtalya'da eylül ayında düzenlenecek Uluslararası Çevre Sağlığı Kongresi'nde sunacağız. Çalışmanın gücünü istatistiksel olarak daha da arttırmak için devam edeceğiz. İleride insanlar için de yapılabilecek projeye kaynaklık edebileceğimizi düşünüyoruz."