Bayram Oteli'nin Sahibi "Bilinçli Taksirle" Hareket Etmiş

CEMAL AŞAN - Van'da 9 Kasım 2011'de meydana gelen 5,6 büyüklüğündeki depremde yıkılan ve 24 kişinin yaşamını yitirdiği Bayram Oteli'nin sahibi Tevfik Bayram'ın Yargıtay'ın bozma kararının ardından ikinci kez 15 yıl 6 ay 20 gün hapse mahkum edildiği davanın gerekçeli kararı açıklandı.

Daha önce 15 yıl 6 ay 20 gün hapis cezasına çarptırılan ancak Yargıtay tarafından "bilinçli taksir koşullarının oluşmadığı" gerekçesiyle kararın bozulması üzerine yeniden yargılanan Tevfik Bayram'a aynı cezayı veren Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi, gerekçeli kararını açıkladı.

Otelin enkazı altında kalanların ölüm nedenlerinin belirtildiği kararda, Van Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma kapsamında yapılan çalışmalar da aktarıldı.

Yönetmelik ve İmar Kanunu'na yeterince uyulmamış

Kararda, yıkılan otelle ilgili Karadeniz Teknik Üniversitesince hazırlanan bilirkişi raporuna göre, çatı katı dahil 7 kat olan binanın inşaat ruhsatında 6 kat olarak göründüğü, bina taşıyıcı sisteminin 23 Ekim 2011'deki depremden ikinci depreme kadar olan artçılardan etkilendiği ifade edildi.

Soruşturma dosyası üzerinden yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucu söz konusu binada projelendirme, yapım ve iş bitimi aşamalarında "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik ve İmar Kanunu" esaslarına yeterince uyulmadığının kaydedildiği bilirkişi raporunda, beton numuneler içinde standartların dışında agrega parçalarının bulunduğu kaydedildi.

"Mahkememizin eski kararı usul ve yasaya uygun"

Gerekçeli kararda, Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin, bozma ilamından sonra ortaya çıkan ön hasar tespit raporunda otel için "hasarlı-oturulabilir" ifadesine yer verilmesi, otelin altında bulunan banka şubesince yapılan hasar incelemesinde "iskan edilebilir" raporu alınması, Van valisi ve diğer yetkililerin fay hattının enerjisini boşaltması ve yıkıcı depremin beklenmediğini basın yoluyla duyurması ve diğer etkenlerle bilinçli taksir koşullarının oluşmayacağına kanaat getirerek bozma kararı verdiği anımsatıldı.

Kararda, bozma ilamı üzerine dosyanın Van 2. Ağır Ceza Mahkemesinde yeniden görülmesine başlandığı belirtilerek, "Bozma ilamı etraflıca irdelenip heyetçe tartışılmış ve mahkememizin eski kararının usul ve yasaya uygun olduğu kanaatine varılarak direnme kararı verilmiştir." denildi.

Bilirkişi raporlarında, 1964 yılında inşa edilen binanın deprem yönetmeliklerine göre güçlendirilmediği, proje dışı yapılan ek kısımların binada deprem güvenliği açısından son derece tehlike oluşturduğuna dair değerlendirmelerin yer aldığına dikkat çekilen kararda, sanığın kesin hasar tespit raporu hazırlanması için inceleme yaptırmadan, işin uzmanlarından görüş almadan 120 kişilik barınma kapasitesi olan eski bir binayı depremden sonra ara vermeden işletmeye devam ettiği bildirildi.

"Bilinçli taksirle hareket ettiği kabul edilmiştir"

Bozma ilamında, dava konusu otelin altında bulunan banka şubesinin ilk depremden sonra sigorta ekspertizlerince hazırlanan raporda, boya, dış cephe, zemin seramik hasarları nedeniyle 10 bin 520 lira hasar oluştuğu kaydedilen kararda, şu ifadelere yer verildi:

"Düzenlenen raporda sigorta şirketinin hasarı mümkün olduğunca az göstererek daha az tazminat ödeme gayesi olabileceği, bu nedenle maddi gerçekten uzak olabileceği şüphesi bulunmakla, mahkememiz Yargıtayca ileri sürülen bozma gerekçesinin isabetli olmadığına kanaat getirmiştir. Alkol kullandıktan sonra arkadaşları veya ailesinden birilerini de yanına alarak araç kullanan ve alkolün etkisiyle kaza yapan, kendisinin veya araçta bulunanların ölmesine veya yaralanmasına neden olan sanığın eyleminin bilinçli taksir boyutunda olduğu uygulamada kabul edilmektedir.

Sanık Tevfik Bayram'ın yıkılan otelde kendisinin ve kardeşinin ilk deprem sonrasında kaldığı, bu sebeple oluşacak neticeyi öngöremediği, dolayısıyla eylemin bilinçli taksir boyutunda olmadığına ilişkin bozma gerekçesi, yukarıdaki örnek de dikkate alınarak mahkememizce isabetli görülmemiştir. Herhangi bir hasar tespit c¸alıs¸ması yaptırmadan otele müşteri kabul ederek sergilemiş olduğu tedbirsiz davranışları ile maktullerin ölümüne neden olduğu olayda sanığın, öngörülen netice olan otelin artçı depremlerle hasar görüp yıkılabileceğini istememesine rağmen ticari işletmenin faaliyetine devam ederek otele müşteri kabul etmesi karşısında bilinçli taksirle hareket ettiği mahkememizce kabul edilmiştir."

Bayram Oteli davası

Van'da 9 Kasım 2011'de meydana gelen 5,6 büyüklüğündeki depremde yıkılan ve Doğan Haber Ajansı (DHA) muhabirleri Sebahattin Yılmaz ve Cem Emir ile Japon yardım gönüllüsü Atsushi Miyazaki'nin de aralarında bulunduğu 24 kişinin hayatını kaybettiği Bayram Oteli'nin sahibi Tevfik Bayram hakkında "Bilinçli taksirle birden fazla kişinin ölümüne sebebiyet vermek" suçundan Van 2. Ağır Ceza Mahkemesinde dava açılmıştı.

Davanın 7 Ekim 2013'teki duruşmasında, sanık Bayram'a 11 yıl 1 ay 10 gün hapis cezası ile 3 yıl otel işletmeciliğinden men cezası verilmiş, sanık ve müşteki avukatlarının itirazı üzerine dosya Yargıtay'a gönderilmişti. Yargıtay 12. Ceza Dairesi de eylemin ağırlığı ve ölen kişi sayısının fazlalığı nedeniyle "eksik ceza tayin edildiği" gerekçesiyle yerel mahkemenin kararını bozarak, dosyayı iade etmişti.

Yargıtay 12. Ceza Dairesi'nin "bozma" kararına uyan Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi, yaptığı yeniden yargılamanın ardından, 1 Ekim 2015'teki karar duruşmasında Tevfik Bayram'a 15 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası vermişti. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, bu kez de "bilinçli taksir" koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle yerel mahkemenin kararını ikinci kez bozmuştu.

Dosyanın gönderildiği Van 2. Ağır Ceza Mahkemesi, 1 Aralık 2016'taki karar duruşmasında, önceki kararını yineleyerek Bayram'a 15 yıl 6 ay 20 gün hapis cezası vermişti.