"Barış Zekası Atatürk'te Hayat Buldu"

Meltem Uzun - Türk akademisyenler tarafından dünya literatürüne sokulan "barış zekası" kavramı Atatürk'ten esinlenerek tanımlandı.

Dünyada ilk kez 2005 yılında Prof. Dr. Şefika Şule Erçetin'in akademik bir söyleşide tanımladığı kavram, yine Erçetin tarafından 2007'de Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu'nun gerçekleştirdiği kongrede "21. Yüzyılda barış zekasına sahip lider olmak" başlıklı bildiride detaylandırıldı.

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şefika Şule Erçetin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, barış zekasının hangi çatışma ve savaş durumundan kaçınılması ya da kaçınılmaması gerektiğine, zamanında ve doğru kararlar verebilme potansiyeli olduğunu söyledi.

Mustafa Kemal Atatürk'ün askeri, siyasi, tarihi, felsefi ve daha pek çok farklı alanda lider olduğuna değinen Erçetin, "Bu bir lider olarak Atatürk'ün çok boyutlu zekasının göstergesidir. Liderlik yaptığı her alanda, örnek ve esin kaynağı olan Atatürk, sahip olduğu kişisel yeterlilikleriyle bugüne kadar bir zeka türü olarak tanımlanmamış; 'barış zekasının' tanımlanması ve açımlanmasında esin kaynağı olmuştur" dedi.

Birçok savaş ya da çatışmalı ortamın bulunduğu dünyada "barış zekası" tanımının önemli olduğunu vurgulayan Erçetin, şöyle devam etti:

"Barış zekası savaş ve çatışmanın en aza indirilmesi ya da uluslararası sistemde Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası ortaya çıkan kaos durumu, tüm dünyayı yeni bir döneme sokmuştur.

Savaş, tehdit ve çatışma algısının değiştiği bu yeni çağda barış algısı da evrilerek değişmektedir. Bu dönemde tüm dünyada barışı konuşmak ve tesis etmek, özellikle 11 Eylül sonrası dönemde yürütülen küresel güç mücadelesiyle daha zor bir hale gelmiştir. Realist politikaların ve bu kapsamda güç mücadelesinin tüm yoğunluğu ve şiddetiyle yaşandığı bir dönemde, idealist bir yaklaşım olarak ön plana çıkan 'barış zekası'nı savunmak, içinde bulunduğumuz şartlar itibarıyla hiç de kolay gözükmemektedir. Diğer taraftan, günümüz insanının ve içinde bulunduğumuz dünyanın barışa olan ihtiyacını göz önünde bulundurduğumuzda, bu alanda cesur ve sürdürülebilir çıkışlara da ihtiyaç duyulmaktadır."

-"Başbakan Erdoğan da barış zekasının örneklerinden"-

"Barış zekası" kavramının Amerika'da 2009 yılında basılan bir kitabın

"Örgütsel Zekanın Cansuyu: Yeni Bir Zeka Türü Olarak Barış Zekası" başlıklı bölümde de tartışıldığını bildiren Erçetin, konu üzerinde çalışmalarının sürdüğünü ifade etti.

Prof. Dr. Erçetin, konuya ilişkin pek çok farklı ülkeden, siyaset, uluslararası ilişkiler, psikoloji, eğitim gibi alanlardan bireysel, kurumsal ortak araştırma, eğitim ve proje önerileri geldiğini ve öneriler kapsamında 2013 yılında uluslararası bir sempozyumda söz konusu kavramın tartışılacağını anlattı.

Erçetin, ayrıca Yunus Emre, Hacı Bektaş Veli, Mevlana ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da barış zekasının örneklerinden olduğunu sözlerine ekledi.

Yayıncı: Tolga Özgenç - ANKARA