Barbie'ye Karşı Berivan!

Mardin'de yaşayan ünlü modacı ve tasarımcı Cemil İpekçi, İdil İlçesi'nde, düzenlenen bir törenle "Berivan bez bebek" atölyesinin açılışını yaptı.

Son yirmi yıldır kaybolan bez bebek yapma geleneğini canlandırmak ve töre cinayetlerine dikkat çekmek amacıyla İdil Kaymakamlığı ve GAP İdaresi desteğiyle Berivan bebek atölyesi, törenle hizmete açıldı. Ünlü Modacı Cemil İpekçi ve yüzlerce kişinin katıldığı törene İdil Kaymakamı adem Kaya, İdil Belediye Başkanı Resul Sadak ve İdil Projeler Sorumlusu Faruk Kaplan da katıldı.

Açılışta 2 yaşındaki yöresel kıyafet giyen Zeynep Roni Kaplan, Cemil İpekçi'ye bir demet çiçek hediye etti. Konfetilerin patlamsından ürken küçük Zeynep'i, Cemil İpekçi byıklarını oynatarak sakinleştirmeye çalıştı. Açılıştan sonra atölyeyi gezen İpekçi ve ekibi, Şırnak'a her ay geleceğini belirterek, 10 olan çalışan bayan sayısının ilerde 40-50'ye çıkarmayı hedeflediğini söyledi.

Yaşamındaki tüm çalışmalarını kadın ve çocuklara adadığını belirten İpekçi "Birincisi, ya kadın için yada çocuklar için çalışıyorum. Asla erkekler için çalışmıyorum. Erkekler bu ülkede zaten kendini kurtarıyor. Kadınlar çok önemlidir. Çünkü gelecek nesilleri yetiştirenler kadınlardır. Kadınlar ne kadar iyi eğitim alırlarsa çıkacak mahsüller de o kadar iyi olur. Kadının hangi bölgeden, hangi inanıştan olduğu önemli değil. Kadın kadındır. Sanat müşterek bir dildir. Ben Arapça, Kürtçe, Çerkezce bilmiyorum. Fakat bir türkü dinlediğim zaman çok etkileniyorum. O zaman bu ülkede sanat vasıtasıyla birbirimize ulaşacağız. Kavga ile değil. Çok yanlış bir kelime kullanılıyor. Türkiye bir mozaiktir deniliyor. Türkiye bir mozaik değildir. Eğer mozaik olsaydı şimdiye kadar çoktan bu parçalar düşer, yerine de sahtelerini koyarlardı. Türkiye esasında bir ebrulidir. Ebru sanatı bu toprakların sanatıdır. O kadar birbirine geçmişki kim gelirse gelsin, o renkleri ayırdedemez. Eğer Türkiye mozaik olsaydı şimdiye kadar sular altında kalmıştı, baraj yapılsın diye. Berivan bebek için her ay Şırnak'a geleceğim" dedi.

Açılıştan sonra İdil Kaymakamı Adem Kaya, Cemil İpekçi onuruna öğretmenevinde bir kokteyl verdi. Kokteylden sonra Cemil İpekçi eskort eşliğinde Mardin'e geri döndü.

KUTU

Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde ağaç ve asma bahçelerinin gölgesinde günlerce yürüdüğünü söylediği İdil topraklarında, 1800'lü yıllarda yaşadığı söylenen Berivan Bebeği' in kısa hikayesi ise şöyle:

"Şırnak ili İdil ilçesine bağlı Kırca köyü olarak bilinen bölgede yaşadığı bilinen bir ailenin dört çocuğundan biridir Berivan. Berivan, 12 yaşına geldiğinde babasını kısa bir süre sonra da annesini kaybeder. Yaşamını bir süre önce evlenen ağabeyinin yanında devam ettiren Berivan, yengesinden baskı görmektedir, bu baskılar o kadar büyüktür ki küçük kız içine kapanık ve hiç kimseyle konuşmayan bir kız çocuğu haline gelir. Yetim kızın bu içine kapanık hali, köyün hemen yanında bulunan yemyeşil ağaçlarla kaplı Bagog dağlarında yaşayan ve bölgede herkes tarafından bilinen ama hiç kimseye kendini göstermeyen "Ceylan" geyiğiyle tanışana kadar devam eder.

Ceylan geyik ve Berivan bebek arasında yaşanan duygasal yakınlaşma, Ceylan geyiğin her gün sütünü Berivan'a sağdırmasına kadar ilerler. Berivan, her gün aynı saatte ve aynı yerde Ceylan ile buluşup Ceylan'ın sütünü sağar. Berivan, her gün elinde bir kova sütle köye gelmeye başlayınca, köyde çeşitli dedikodular dolaşmaya başlar. Kısa bir süre sonra yengesi köyde dolaşan dedikoduları Berivan'ın ağabeyine anlatır. Ağabey de her gün bir kova sütle ormandan gelen kız kardeşi Berivan'ın, köyün çobanlarına bedenini sattığı dedikodularından şüphelenir. Bu şüphe nedeniyle de bir sabah Berivan'ı gizlece takip eder.

Berivan, Ceylan ile her zaman buluştukları yere geldiğinde bir taşın üstüne oturarak bekler. Bu arada ağabeyi Berivan'ı birini beklerken görür. İçine düştüğü şüphe ile gözleri kararan ağabey, tüfeğini ateşler ve mermi masum Berivan'ın göğsünü deler. Berivan yere yığılmadan önce arkasına baktığında ağabeyini görür ve 'Ağabeyim kardeşini vurdun, öleceğim. Ama olduğun yerde saklanarak biraz beklersen benim kiminle görüşeceğimi görürsün. Beni anarken kötü anma ne olur' der ve oracıkta can verir.

Hiçbir şeyden haberi olmayan Ceylan buluşma yerine geldiğinde Berivan'ı yerde cansız yatarken görür. Ceylan bir süre Berivan'ın uyuduğunu zan ederek ona dokunmaz, uzun süre hareketsiz kalan Berivan'ı boynuzlarıyla uyandırmak ister gibi dokunur. O an Berivan'ın küçük bedeninden akan kanı görür, ağabeyinin anlatımına göre, Ceylan'ın haykırışı ve ağlayışı saatlerce sürer.

Ağabey Berivan'ın, Ceylan'ın sütünü eve getirdiğini anlar ama vicdan azabı çekmekten başka yapacak bir şeyi kalmamıştır. Ağabey köye gelir ve yaşadıklarını anlatır. O günden sonra bölgedeki tüm köylüler, Berivan'ın anısına içi keçi ve koyun yününden doldorulmuş ve yöresel kıyafet giydirilmiş bebek yapmaya başlar. İşte bu İdil Berivan Bebeği'nin ortaya çıkışıdır.