Bankalar Artık Kolay Kandıramayacak!

Yeni yönetmelikle birlikte bankalar, kredi verirken kendi şirketleri üzerinden tüketicilerden aldıkları sigorta masraflarını artık tüketiciye dayatamayacak, bankanın önerdiği sigorta şirketini seçmek de zorunlu olmayacak. Ayrıca sözleşmelerin imzalanması için birkaç gün okuma ve düşünme payı da tüketiciye geliyor

Geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de yayımlanan tüketici kredileri sözleşmeleri, 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında çıkarılan yeni kanunun özellikle tüketici kredileriyle ilgili ayrıntıları içeren bir yönetmelik. Yeni yönetmelikle belli başlı ayrıntılar düzenleniyor. Yönetmelik hemen hemen her tür kredi sözleşmesini kapsıyor. Ancak konut sözleşmeleri ve kredinin 30 gün içerisinde geri ödenmesini gerektiren kredinin mevduat hesabı sözleşmeleri ile çek, teminat mektubu gibi gayri nakdi kredi sözleşmeleri gibi türler yönetmeliğin kapsamı dışında bulunuyor.

SÖZLEŞME ÖNCESİ TÜKETİCİ BİLDİRİLENDİRİLECEK

Yeni yönetmeliğin tüketiciler açısından ne gibi yenilikler getirdiğini Gazete İpekyol'a açıklayan TÜDER Şanlıurfa İl Temsilcisi ve aynı zamanda Şanlıurfa İl Hakem Heyeti Üyesi Avukat Ceylan Pala Karadağ, yönetmeliğin çok teknik olduğunu söyledi. Yönetmeliğin beraberinde birçok yeniliği de getirdiğini kaydeden Karadağ, "En önemli yenilik sözleşme öncesi bilgilendirme yükümlülüğü. Nasıl ki, 'sözleşmeler 12 punto, açık ve anlaşılır bir dille yazılacak' diye bir hüküm varsa burada da 'sözleşmeden önce de sözleşme bilgilendirme formunu da sözleşme gibi 12 punto, açık, sade ve anlaşılır bir dille hazırlayacaksınız, bunu tüketiciye makul bir süre önce sunacaksınız' hükmü var. Bu sözleşmeden önce tüketiciye verilecek. Tüketici birkaç gün bunu inceleyecek. Ondan sonra kendi rızasıyla karar verecek. Buradaki amaç tüketicinin tamamen bilgilendirilmesi ve aldatılmasının önüne geçilmesi. Hakem heyetine gelen şu şikâyetler var: 'Biz bankayla sözleşme yaptığımız gün, bize bu sözleşme öncesi bilgilendirme formunu imzalatıyorlar. Fakat ona da birkaç gün öncesinin tarihini atıyorlar' diyorlar. Eğer tüketici zor durumdaysa, denize düşen yılana sarılır misali, il hakem heyetinin bir görevi daha var, o da Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü sıfatıyla buraya şikâyette bulunabilirler" dedi.

KALICI VERİ SAKLAMA

"Sözleşme açık, anlaşılır ve 12 puntoyla olacak" diyen Karadağ, "Sözleşmede kredinin türü, miktarı, anapara faiz miktarı, hangi faiz uygulanacak, bütün bu ayrıntıların yer alması gerekiyor. Uyuşmazlık çıktığında hakem heyetine başvuru hakkının olduğu, cayma hakkının olduğu ve bu caymanın koşulları gibi bütün bu ayrıntıların sözleşmenin içerisinde yer alması gerekiyor. Bir başka yenilik ise mesafeli sözleşmeler hariç olmak üzere tüketici kredi sözleşmelerinin mutlaka yazılı olması gerekiyor. Ve ayrıca bu sözleşmelerin bir örneği tüketiciye ya yazılı olarak verilecek ya da kalıcı veri saklayıcısı (CD veya flash disk) içinde sunmaları gerekiyor" diye konuştu.

'DEĞİŞİKLİK TÜKETİCİYE BİLDİRİLMEK ZORUNDA'

Belirli süreli kredi sözleşmelerinde şartlarının tüketici aleyhine değiştirilemeyeceğini kaydeden Karadağ, bunun emredici bir kural olduğunu söyledi. Karadağ, "Belirsiz süreli kredi sözleşmelerinde değişiklik yapıldığı zaman ise bunun 30 gün önceden tüketiciye bildirilmesi gerekiyor. Bu tüketiciye bildirildiği zaman tüketicinin de 60 gün içeresinde bu borcu ödediği zaman faizin tamamından tüketici etkilenmeyecek. Yönetmelik çok teknik. Hatta bazı eklerde ayrıntı var yönetmeliğin" dedi.

Sabit faizli kredi sözleşmelerinde erken ödeme avantajının olduğunu belirten Karadağ, yönetmeliğin eklerinde buna ilişkin hesaplanacak formüllerin yer aldığını söyledi. Bütün indirimler yapıldıktan sonra erken ödeme tazminatının da yüzde 1 veya 2'yle sınırlandığını belirten Karadağ, temerrüt faizinin ise aktif faiz oranından yüzde 30'undan fazla olamayacağının yönetmelikte yer aldığını kaydetti.

CAYMA HAKKI

Tüketici kredi sözleşmesi imzaladığı zaman 14 gün içinde tüketicinin kayıtsız, şartsız cayma hakkının olduğunu vurgulayan Karadağ, tüketicinin cayma bildiriminde bulunmasının ardından 30 gün içinde aldığı parayı faizleriyle birlikte ödemesi gerektiğini dile getirdi. 30 gün içinde paranın tamamının faiziyle birlikte ödenmemesi durumunda cayma hakkının ortadan kalkacağını belirten Karadağ, "Bunun süresi ne zaman başlıyor? Yönetmelik bunun süresinin 'sözleşmenin kurulduğu tarihte başlar' diyor. 'Sözleşmenin bir örneğinin tüketiciye o anda verilmesi mümkün değilse, sözleşmenin tüketiciye bir örneğinin verildiği tarihte bu 14 günü işletmek gerekiyor' diyor yönetmelik. Yönetmelik 'cayma bildirimi yazılı olmak zorunda' diyor. Tüketici bunu yazılı olarak veya kalıcı veri saklayıcısıyla bildirecek. Tüketici çekmiş olduğu krediden caydığında ve bankaya geri ödeme yaptığında o ana kadar işlemiş olan faizleriyle bunu bankaya ödemesi gerekiyor. Bunu gözden kaçırmamak lazım" dedi.

SİGORTA DAYATMASI

Kredi kullanılırken bankaların tüketicilere dayattığı sigorta işlemleriyle ilgili olarak Karadağ, yeni yönetmelikle artık bunun dayatılamayacağını dile getirdi. Sigorta için tüketicinin açık bir rızasının olması gerektiğini açıklayan Karadağ,"Tüketicinin açık rızası yoksa banka bunu yapamaz. Diyelim ki, tüketicinin talebi var. Mesela banka 'ben A şirketiyle anlaşmışım' derse tüketici buna da itiraz edebilir. Tüketicinin 'benim akrabam filan sigortada onunkine güveniyorum, seninkine güvenmiyorum' deme hakkı da var. Yani tüketici isterse istediği sigorta şirketinden kendisine teminat sağlayabiliyor kendisine" dedi.

KEFALETLE İLGİLİ DÜZENLEME

Yönetmelikle bankaların borçludan borcunu almak için bütün yolları tükettikten sonra kefile başvuracağını ve bunun da bir nevi kefili koruduğunu söyleyen Karadağ, yönetmeliğin 6 ay sonra yürürlüğe gireceğini söyledi.
(Kaynak: Gazeteipekyol)