Bandırma Vapuru'nun Kaptanının Yakınlarından Anıt İsteği

MUSTAFA Kemal Atatürk'ü 99 yıl önce İstanbul'dan Samsun'a götüren ' Bandırma' vapurunun kaptanı İsmail Hakkı Durusu'nun yakınları, mahallelerine anıt yapılmasını istedi. Zincidere belde iken belediye başkanlığı yapan Durusu'nun akrabası Mustafa Aksu, "İsmail Hakkı Durusu, Ata'mızı sağ salim, peşine takılan İngiliz gemilerini atlatarak Samsun'a ulaştırmıştır. Kaptanımızın unutulmasına üzülüyoruz. Zincidere belediyeyken her yıl kaptanımızı anıyorduk. Şimdi ne yazık ki unutuldu. Buraya bir anıt yapılmasını istiyoruz" dedi.

?Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ü, 19 Mayıs 1919'da Samsun'a götüren Bandırma Vapuru'nun kaptanı Kayserili İsmail Hakkı Durusu'nun unutulması, Kayseri'nin Talas ilçesi Zincidere Mahallesi'ndeki akrabaları ve hemşehrilerini üzdü. Denizcilik camiasında 'Efendi kaptan' olarak tanınan Durusu'nun akrabası Mustafa Aksu, "İsmail Kaptan, mahalleye dönüşen beldemizin unutulmazları arasındadır. Ata'mızı sağ salim, peşine takılan İngiliz gemilerini atlatarak Samsun'a ulaştırmıştır. 19 Mayıslar, bizim için hem atamızı, hem de  kaptanımızı hatırlama ve anma günleridir. Zincidere belediye iken her yıl kaptanımızı anıyorduk. Şimdi ne yazık ki unutuldu. Buraya bir anıt yapılması ve her yıl Gençlik ve Spor Bayramlarında anma töreni düzenlemesi gerekir" diye konuştu

Şimdilerde mahalle olan Zincidere Beldesi'nde uzun yıllar belediye başkanlığı yapan Mustafa Aksu, İsmail Hakkı Durusu ile gurur duyduklarını belirterek, şöyle konuştu:

"Ulu Önder Atatürk'ü Bandırma vapuruyla Samsun'a sağ salim ulaştıran hemşehrimiz Zincidereli İsmail Hakkı Durusu, 16 Mayıs 1919'da bir iman ve iradeyi taşıyıp, 19 Mayıs 1919'da Atatürk ve 18 silah arkadaşını Samsun'a çıkarmıştır. Bu çıkış, Türk istiklal meşalesinin ateşlenmesine vesile olmuştur. Mütevaziliği, sakin mizacı ve ağzının sıkılığı, kaptanlıktaki mahir oluşu nedeniyle Mustafa Kemal Atatürk tarafından bu göreve özel olarak seçilmiştir. Bu özelliklerinden dolayı kendisine 'Efendi Kaptan' adı verilen İsmail Hakkı Durusu, 1940 yılında İstanbul'da ölmüş, Feriköy Mezarlığı'na defnedilmiştir. Ölümünden sonra her 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramlarında mezarı başında anma törenleri düzenlenmiş, ancak sonraları bu anmalar unutulmuştur. Yıllar boyunca kaybolan moral değerlerimizden biri de vefa duygumuzdur. İstanbul'da ve Kayseri'deki doğum yeri olan Zincidere Mahallemizde kendisinin heykeli dikilmeli, kullandığı Bandırma  vapurunun bir maketi konulmalı. Bu önemli olay gelecek kuşaklara aktarılmalı ve tanıtılmalıdır. Belediye başkanlığımız döneminde bu konuya çok ehemmiyet vermiştik ama, Zincidere mahalle olunca bu anma törenleri de ortadan kalktı."

KAPTAN DURUSU ATA İLE YOLCULUĞU BÖYLE ANLATMIŞTI

Atatürk ve 18 silah arkadaşını Bandırma vapuruyla 3 günlük zor ve tehlikeli bir yolculuktan sonra Samsun'a götürmeyi başaran kaptan İsmail Hakkı Durusu, hatıratında olayı şu sözlerle anlatmıştı:

"Atatürk, hareketimizden bir gün önce 15 Mayıs'ta beni Deniz İdaresi'nden, Harbiye Dairesi'ne çağırttı. Sonra Ata'nın Şişli'deki evinde buluşup, önderin verdiği bilgiler doğrultusunda, rotamızı çizdim. Atatürk, 16 Mayıs'ta Samsun'a hareket edeceğimizi buyurdu. Atatürk gemiye Kız Kulesi açıklarında bindi. Zira vapurumuz, Sirkeci'de İngilizler tarafından sıkı kontrolden geçirildi. Boğazdan çıkarken müthiş bir fırtınayla karşılaştık. Şiddetli fırtınaya rağmen yolumuza devam etmeye karar verdik. Mahiyetindekiler, deniz tuttuğu için birer birer kameralara girip yattılar. Atatürk ise, kıç taraftaki köşkte bir köşeye dayanmış oturmakta idi. Metanet ve tefekkür içinde bulunuyordu. Son süratimiz olan 7 mil ile Karadeniz'in sert dalgaları arasında yolumuza devam ettik. Mustafa Kemal, Karadeniz'e açıldıktan sonra 'İtilaf Devletleri'nin zarar vermesinden uzak olmak için sahili takip eden rotada gidiniz, bir tehlike halinde gemiyi sahile oturtunuz' emrini verdi.17 Mayıs gece yarısı İnebolu'ya, 18 Mayıs öğle üzeri Sinop'a ulaştık. Binbir türlü müşkülat içinde 19 Mayıs şafak vakti Samsun'a vardık. Paşa ve mahiyetindekiler iskeleye çıktı. Sonrası malum. Ancak, bazı yazılarda geminin pusulasız ve pareketesiz (vapurun hızını ölçen alet) olduğuna dair bilgiler doğru değildir. Karadeniz'e de ilk kez açılmadım. 1891 yılında stajiyer kaptan olarak 'Kayseri' isimli vapurda, daha sonraları pek çok gemide, 1915'te 'Doğan' vapurunda, son olarak da 1 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru'nun süvari kaptanlığına atandım."

İSMAİL KAPTAN

1871 yılında Kayseri'nin Talas ilçesi, şimdi mahalle olan Zincidere Beldesi'nde doğan İsmail Hakkı Durusu, Posluoğlu ailesinden Hacı Ahmet Bin İbrahim'in ve Hatice Hanım'ın oğlu olarak İslam Mahallesi 23 nolu hane nüfusuna kayıtlı. Kaptan Durusu, ilk ve orta öğretimini Zincidere Şehir Yatılı Mektebi'nde tamamladıktan sonra İstanbul Heybeliada Ticari Kaptan Mektebi'nde yatılı olarak okuyup, mezun oldu. Atatürk'ü Bandırma Vapuru'yla Samsun'a götüren İsmail kaptan, 1922 yılında emekli oldu. 1940 yılında İstanbul'da vefat ederek Feriköy Mezarlığı'na defnedildi. Eşi Fatma ile hayattaki tek kızları Safiye Ulugöl'den 3 torun sahibiydi. Kaptanın adı, Türkiye Denizcilik İşletmeleri tarafından 1999 yılında Karşıyaka Vapuru'na verildi.

- Kayseri