Balyoz Planı Davasından Tutukluluğa Tazminat

Balyoz Planı davası kapsamında 3 yıl 5 ay 15 gün tutuklu yargılandıktan sonra hakkında beraat kararı verilen emekli Albay Hüseyin Özçoban'a, 300 bin lira manevi tazminat ödenmesine hükmedildi.

İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nin gerekçeli kararında, davacı Özçoban'ın avukatı Mahir Işıkay'ın müvekkilinin 3,5 yıl haksız yere tutuklu kaldığını, bu süreçte zorunlu olarak emekli edildiğini, sağlığının bozulduğunu, açık kalp ameliyatı olmak zorunda kaldığını belirterek, 700 bin lira manevi tazminat talep ettiği anımsatıldı.

Bir insanın özgürlüğünden bir gün bile yoksun bırakılmasının insan haklarına, hukuka, dini inançlara ve demokrasiye aykırı olduğu vurgulanan kararda, bu durumun parayla ölçülemeyecek şekilde zararlar oluşturduğu kaydedildi.

Davacının talebinin kısmen kabulü kısmen de reddine karar verilmesi gerektiği belirtilen kararda, davacının sosyal konumunun ve istemiş olduğu tazminat miktarının getirilen belgelerle değerlendirildiğinde 300 bin lira manevi tazminatın tarafına ödenmesine karar verildiği, bunun da herhangi bir sebepsiz zenginleşmeye neden olmadığına dikkat çekildi.

Kararda, 3,5 yıl "haksız tutukluk" için 300 bin lira manevi tazminatın, İstanbul ve Türkiye şartlarına göre "bir ev parasını bile karşılamadığı" değerlendirmesi yapılarak, tazminatın makul miktarda olduğu, uzun tutukluluk süresinin davacıda oluşturduğu manevi olumsuz etkinin de göz önüne alınması gerektiği anlatıldı.

"Verilen para, hiçbir suretle devletin kusurundan kaynaklanan özgürlüklerin yok edilmesini telafi edemese bile en azından manevi tazminat talebinin yüksek tutularak bir nokta da telafi etmeye çalışılması gerektiği" ifadesinin yer aldığı kararda, sebepsiz zenginleşmeye neden olunmaması için yüksek manevi tazminata hükmedilmemesinin hukuk devleti ile pek bağdaşmadığı görüşü paylaşıldı.

"Devlet kabahatli ise ağır bir bedel ödemesi gerekir"

Avrupa ve Amerika hukukunun zaman zaman verdikleri kararlar ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin vermiş olduğu kararlarda, çok kısa süreli haksız tutuklamalardan dolayı Türkiye'ye oranla yüksek görünen manevi tazminatlara hükmettiği anımsatılan kararda, şunlar belirtildi:

"Bizim mahkeme kararlarımızın, devletin insan hakları ihlalleri yönünden, Avrupa ve Amerika'dan daha önde olması gerekir. Bin sene İslam hukukunu en iyi şekilde uygulamış devletin, Batı hukukunu da Batılılara örnek olacak şekilde uygulayarak karar vermesi gerekir. Devlet kabahatli ise ağır bir bedel ödemesi gerekir. Haksız tutuklama neticesinde özgürlüklerin yok edilmesi de devletin en büyük kabahatlerinden birisidir."

Nazım Hikmet'in şiiri

Nazım Hikmet'in "Ben içeri düştüğümden beri" şiirinin dizelerine de yer verilen gerekçeli kararda, davacı Özçoban'ın manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile kısmen reddine karar verildiği anımsatıldı.

Kararda, 300 bin liranın davalı Hazine'den alınarak Özçoban'a verilmesine, davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin ise reddine hükmedildi.

İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, daha önce de 2 yıl 7 ay 15 gün tutuklu kalan emekli albay Refik Hakan Tufan'a 250 bin lira manevi tazminat ödenmesine karar vermişti.