Balyoz Davası Taraf'ın Haberiyle Başlamıştı
Bugün Balyoz'da tahliye günü. Peki Paşa'ları hapse gönderen davanın geçmişinde neler vardı?
Bugün Balyoz Davası'nda tarihi bir gün. Anayasa Mahkemesi'nin "hak ihlali" kararından sonra tutuklu sanıkların tahliye taleplerini değerlendiren yerel mahkeme, aralarında emekli Orgeneraller Çetin Doğan, Ergin Saygun, İbrahim Fırtına, Bilgin Balanlı ve Şükrü Sarıışık, emekli Oramiral Özden Örnek, emekli Koramiral Mehmet Otuzbiroğlu, MHP İstanbul Milletvekili Engin Alan'ın da bulunduğu 230 sanık hakkında tahliye kararı verdi.
Peki son 1,5 yılda neler oldu, bu dava nasıl başladı, darbe planları iddialarında neler var, kaç kişi yargılanıyor, delillerde neler var?
HER ŞEY TARAF GAZETESİNİN MANŞETİYLE BAŞLADI
Darbe planı olduğu iddia edilen "Balyoz", ilk olarak Taraf gazetesinin 20 Ocak 2010'daki haberinde açıkladığı 2003 tarihli "Balyoz Harekât Planı" başlıklı belgelerle gündeme geldi.
İddialara göre plan, dönemin 1. Ordu Komutanı Çetin Doğan'ın liderliğinde, darbe zeminini hazırlama amaçlı "Çarşaf", "Sakal", "Suga" ve "Oraj" kod adlı eylem planlarından oluşuyordu.
5 bin sayfalık belgelerde Fatih ve Beyazıt camilerinde bomba patlatılarak hükümetin sıkıyönetim ilan etmeye zorlanması, Yunanistan hava sahası üzerinde bir Türk jetinin düşürülerek halkın galeyana getirilmesi ve darbe sonrası önceden ismi belirlenen kişilerin tutuklanması gibi planların olduğu ileri sürüldü.
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) Taraf'taki haberin ertesi günü yaptığı basın açıklamasında, 5-7 Mart 2003 tarihleri arasında gerçekleştirilen Plan Seminerinde "giderek tırmanan bir gerginlik dönemini kapsayan bir senaryo" konu edildiğini doğruladı, ancak bu seminer ile ilgili darbe iddialarını reddetti.
BARANSU, ELİNDE BAVULLA ADLİYEYE GİTTİ
Taraf gazetesinin yazarı Mehmet Baransu, 30 Ocak 2010'da elindeki belgeleri bir bavul içerisinde o dönem Beşiktaş'ta bulunan İstanbul Adliyesi'ne teslim etti.
Bavulda 5 bin sayfadan fazla belge, 19 CD ve 10 teyp kaseti vardı. Belgelerde "Balyoz Harekât Güvenlik Planı"nın yanı sıra 1. Ordu Harekât Başkanı Kurmay Albay Süha Tanyeri'nin darbe hazırlıklarının konuşulduğu toplantıda aldığı öne sürülen özel notlar, altında dönemin Harp Akademileri Komutanı Hava Orgeneral İbrahim Fırtına'nın isminin olduğu "Oraj Harekât Planı", altında dönemin Donanma Komutanı Oramiral Özden Örnek'in isminin bulunduğu "Suga Harekât Planı" ve fişleme listeleri vardı.
"BALYOZ HAREKÂT PLANI.doc" isimli word belgesi ve diğer tüm Balyoz belgeleri tek bir CD içinde yer alıyor. Sanık avukatları, 5 Mart 2003'te oluşturulan CD'nin içerisinde 2008 ve 2009'a ait isimler, rütbeler, yer isimleri ve dijital veriler bulunduğunu öne sürerek CD'nin sahte olduğunu söylüyor.
3 DAVA BİRLEŞTİRİLDİ
Özel yetkili savcıların yaklaşık bir aylık incelemesinden sonra 22 Şubat 2010'da ilk gözaltı dalgası başladı.
Belgeler üzerine soruşturma başlatan savcılık, ilk olarak aralarında Doğan'ın da bulunduğu 194 kişi hakkında dava açtı. İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen bu dava daha sonra iki dava ile birleşti.
Bunlardan biri Orgeneral Bilgin Balanlı'nın tutuklandığı Eskişehir'de ele geçirilen belgelerle ilgili yürütülen soruşturma kapsamında 28 sanık hakkında açılan davaydı.
Balyoz ile birleşen üçünü dava ise Gölcük Donanma Komutanlığı'nda ele geçirildiği iddia edilen Balyoz belgelerine ilişkin açılan dava oldu. Bu soruşturmada da Korgeneral Korcan Pulatsü'nün de aralarında bulunduğu 143 asker hakkında dava açıldı.
İddianameye göre, "Balyoz" beş aşamada gerçekleştirilecekti:
1. İstihbarat faaliyetlerinin yer aldığı ve tamamlanmış olan aşama.
2. Askeri müdahale için zemin hazırlama süreci. (Kargaşa yaratmak, Yunanistan'la ilişkilerinin gerilmesi, İstanbul ve çevre illerde sıkıyönetim ilan edilmesi...)
3. Askeri müdahalenin fiilen ilan edilecek.
4. Yürütme görevi "Milli Mutabakat Hükümeti"nce devralınacak.
5. Yürütmenin tekrar sivil yönetime devredilmesi için seçime gidilecek.
İLK DURUŞMA
İlk duruşma 16 Aralık 2010'da başladı. 29 Mart 2012'de savcı 920 sayfalık esas hakkında mütalaayı sundu. Davada 250'si tutuklu 365 sanık var.
Savcı, sanıkların "Türkiye Cumhuriyeti icra vekilleri heyetini, cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs" suçundan, eski TCK'nın 147. ve 61. maddeleri gereğince 15-20'şer yıl arasında hapis cezasına çarptırılmasını istedi.
Son savunmalar verilmeden ve duruşmalar tamamlanmadan mütalaanın verilmesine tepki gösteren sanık avukatları, duruşmaları boykot edeceklerini açıkladı. Avukatlar o tarihten beri duruşmaları izleyici bölümünde izliyor.
DİJİTAL ÇELİŞKİLER
Sanık avukatları, davaya dayanak olan CD'deki "dijital çelişkileri" özetle şöyle açıklamıştı:
1. Kardak'a çıkmış SAT komandosu Albay Ali Türkşen, belgeyi kaydettiği öne sürülen gün ve saatte TRT'de canlı yayındaydı. Türkşen mahkemede, "İspatı burada. Beni bilgisayarda belge kaydetmekle suçladığınız saatte, ben denizin altında dalıştayım, TRT çekmiş. Denizin altında, hangi belgeyi kaydedebilirim?" dedi. Bir buçuk yıldır tutuklu.
2. 2003'te TCG Alanya gemisine bir görevlendirme yapıldığı söyleniyor. O tarihte gemi henüz inşa edilmemiş. İnşa tarihi 2005.
3."Darbe planında", el konulacak ilaç şirketlerinin listesi var. Listede adı geçen "Yeni Recordati" adlı firma, 2009'da bu adı aldı.
4. Jandarma planlarının içinde belirtilen bazı sokak adları, 2003'te o isimleri taşımıyor. O isimler, 2004, 2005 ve 2006'da sokaklara verildi.
5. CD'lerdeki word belgeleri 2003 tarihli. Ama belgelerde kullanılan "calibri" ve "cambria" gibi yazı fontları Microsoft tarafından Ofis 2007 için geliştirildi.
6. Aksaz'daki toplantı tutanaklarında katılımcı olarak adı geçen subayların biri o tarihte Hayfa'da, diğeri Gemlik'te, bir diğeri İzmir'de.
7. Belgelerin içinde, jandarma personelinin kriptolu cep telefonu kullandığı belirtiliyor. Oysa o telefonların jandarmada kullanılmaya başlama tarihi 2008.
8."Balyoz Planı"nda, "dost bir unsur" olarak Türkiye Gençlik Birliği'nden (TGB) söz ediliyor. TGB'nin kuruluş tarihi 19 Mayıs 2006 olduğunu görüyorsunuz.
9. Eskişehir'de bulunan flash diskte yine 2003 tarihli bir belge var. O belgede de bir kanun metnine atıf bulunuyor. Ancak o metinde, kanunun 2003 tarihli hali değil, 2005'te yapılmış hali (değişiklik kanununun tarihi ve numarasıyla) bulunuyor.
11. ve 17. CD'lerin üzerinde Süha Tanyeri'ye ait olduğu iddia edilen el yazıları var. O harflerin Tanyeri'nin el yazısı ajandasından birebir kopyalandığını ifade eden ABD'den ve Türkiye'den iki ayrı rapor alındı.
11. Donanma Komutanlığı'nda ele geçirilen hard diskte bir makbuz var. Makbuzun bilgisayara taranma tarihi 2003 olarak görünüyor. Ancak makbuz, 2008'e ait bireysel emeklilik ödeme dekontu.
12. İstanbul'daki üç hastaneye ilişkin isim karışıklıkları var. Oysa o hastaneler o isimleri 2005'ten sonra alıyor.
MAHKEMENİN VERDİĞİ KARARLAR
- Balyoz davasında ilk karar, ifade veremediği için emekli Tuğgeneral Levent Ersöz'ün dosyasının ayrılması oldu.
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek ve eski 1. Ordu Komutanlarından emekli Orgeneral Çetin Doğan'a "Türkiye Cumhuriyeti İcra vekili heyetini cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs" gerekçeleriyle ağırlaştırılmış müebbet cezası verdi.
Çetin Doğan, Halil İbrahim Fırtına ve Özden Örnek'in cezaları 20 yıla indirildi
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında Koramiral Abdullah Can Erenoğlu'nu 18 yıl hapis cezasına çarptırdı
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında emekli Koramiral Ahmet Feyyaz Öğütçü'yü 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında emekli Albay Cemal Temizöz'ü 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında emekli Orgeneral Ergin Saygun'u 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında, eski MGK Genel Sekreteri emekli Orgeneral Şükrü Sarıışık'ı 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- "Balyoz Planı" davasına bakan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, Orgeneral Bilgin Balanlı'yı 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- "Balyoz Planı" davasına bakan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, emekli Koramiral Kadir Sağdıç'ı 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, "Balyoz Planı" davasında MHP Milletvekili Korgeneral Engin Alan'ı 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- "Balyoz Planı" davasına bakan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, emekli Korgeneral Nejat Bek'in 18 yıl hapisle cezalandırılmasına karar verdi.
- "Balyoz Planı" davasına bakan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi, emekli Tuğgeneral Süha Tanyeri'yi 18 yıl hapis cezasına çarptırdı.
- Mahkeme Emekli Albay Dursun Çiçek'i 16 yıl hapis cezasına çarptırdı.
KARARLAR TEMYİZE GİTTİ
İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesinin 7 Ocak 2013'te açıkladığı gerekçeli kararı, temyiz incelemesi için 27 Şubat 2013'te Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına gönderildi. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, yaklaşık 4 ay süren incelemenin ardından onama istemli tebliğnamesini hazırlayarak, 17 Haziran 2013'te dosyayı Yargıtay 9. Ceza Dairesine gönderdi.
MAHKUMİYETLERİ ONANDI
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, yaptığı incelemenin ardından kararını 9 Ekim 2013'te açıkladı. Daire, oy birliğiyle aldığı kararla, emekli orgeneraller Çetin Doğan, Halil İbrahim Fırtına ve emekli oramiral Özden Örnek, emekli orgeneraller Ergin Saygun, Bilgin Balanlı, Şükrü Sarışık ve MHP Milletvekili Engin Alan'ın aralarında bulunduğu 237 sanık hakkında verilen mahkumiyet kararlarını onadı.
ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU
Yargıtay kararının ardından Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının itiraz sürecini bekleyen sanık avukatları kararın üzerinden 1 ay geçtikten sonra Anayasa Mahkemesi'ne bireysel başvuruda bulundu.
Avukatların 9 Kasım 2013'te yaptıkları bireysel başvuruda kısa sürede sonuç alınması amacıyla avukatlar ve sanık yakınlarının Anayasa Mahkemesi önünde başlattığı "Adalet Nöbeti"nin 45. gününde ailelere Yüksek Mahkeme'den müjdeli haber geldi. Anayasa Mahkemesinin verdiği ihlal ve yeniden yargılama kararının ardından sanıkların yargılama süreci yeniden başlama yolu açıldı.
TAHLİYE VE YENİDEN YARGILAMA KARARI
Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi'nin kararına uydu. Balyoz davasında hüküm giyen 230 sanık hakkında "infazın durdurulması ve yargılamanın yenilenmesi"ne karar verildi.