Babasına Üzüldü Zirai Dona Çözüm İçin Proje Geliştirdi

ERGÜN HAKTANIYAN - Kayseri'nin Yahyalı ilçesinde ortaokul öğrencisi Damla Özülkü, elma üreticisi babasının her yıl zirai don endişesi yaşamasından etkilenerek, meyve ağaçlarını zirai dondan koruması için solucan gübresiyle proje geliştirdi.

Elma bahçeleri ile ünlü Yahyalı ilçesinde yaşayan Atatürk Ortaokulu 5. sınıf öğrencisi Damla Özülkü (11), zirai don nedeniyle elma ağaçlarından hasat yapamadığı için üzülen babasının bu sıkıntısına çözüm bulmak istedi.

Çözüm yolunu araştırmak için öğretmenlerinden destek isteyen Özülkü, TÜBİTAK 2018 yılı Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri kapsamında "sıvı solucan gübresi" yapmaya karar verdi.

Daha sonra sınıf arkadaşı Emine Genç ile projeyi şekillendiren Özülkü'nün hazırladığı "Bitkileri Don Olayından Kurtaran Bir Mucize; Sıvı Solucan Gübresi" projesi, TÜBİTAK 2018 yılı Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışmasında Kayseri bölgesinde biyoloji kategorisinde birincilik elde etti.

Projede, katı solucan gübresinin sıvılaştırılması için tasarlanan dikdörtgen şeklindeki alet, katı solucan gübresini su ile karıştırıyor. Suyun yanı sıra içerisine eklenen diğer karışımlarla bitki ve çiçeklerin don olayından etkilenmesini önleyici sıvı elde ediliyor. Elde edilen sıvının püskürtülerek uygulandığı meyvelerin, soğuğa karşı daha dirençli hale gelmesi hedefleniyor.

Damla Özülkü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Babamın elma bahçesi var. Her martta 'umarım soğuk almaz' diye kaygılanır. Yine bir mart ayında eve üzgün geldi. Ne olduğunu sorduğumda don nedeniyle bahçenin meyve veremeyeceğini ve hasat yapamayacağını söyledi." dedi.

Bu duruma çok üzüldüğünü, zira dona çözüm bulmak için proje hazırlamaya karar verdiğini ve öğretmenlerinden destek istediğini anlatan Özülkü, şunları kaydetti:

"İlçede don olayının en büyük sorun olduğunu keşfettim. Don olayıyla ilgili bir proje yapmak istediğimde solucan gübresinin farklı şekillerde faydasının olduğunu gördüm. Mesela, bitkileri aşırı sıcaklardan koruyordu. Ben de aşırı soğuklardan koruması için bir şey yapmak istedim. Odunsu bitkilerde denedim ve daha başarılı olduğunu gördüm. Babam ve arkadaşlarım projemi beğendi ve destekledi."

Projesinin, TÜBİTAK yarışmasında derece elde ettiğini dile getiren Özülkü, "Katı halde bulunan solucan gübresinin sıvısını, bitki ve çiçeklerin üstüne püskürterek don olayına çözüm ürettik." ifadelerini kullandı.

Emine Genç de projelerini çiftçilerin yüzünü güldürmek için hazırladıklarını vurgulayarak, "Bitkilerin bir kısmının üzerine sıvı solucan gübresi döktük ve bir kısmına dökmedik. Bunları eksi 5 derecede 12 saat beklettik. Sıvı solucan döktüğümüz bitki donmadı, diğer bitki ise dondu." diye konuştu.

Danışman öğretmen Fatma Gündoğan ise çocuklara rehberlik ettiklerini ve ailelerin bu projeyi öğrendikten sonra çok mutlu olduğunu söyledi.