Avrupalılar Ayvayı Yedi, Üreticilerin Yüzü Güldü

İBRAHİM YOZOĞLU - Sulu olması ve lezzetiyle ünlenen Geyve ayvası, iç piyasanın ihtiyacının önemli kısmını karşılamasının yanı sıra birçok Avrupa ülkesine ihraç ediliyor.

Geyve Ziraat Odası Başkanı Süleyman Pınar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 62 bin hektarlık ilçenin 20 bin hektarının tarımsal alan olarak kullanıldığını söyledi.

İlçenin Karadeniz, İç Anadolu ve Akdeniz karışımı iklime sahip olması dolayısıyla ayva üretiminde ön plana çıktığına dikkati çeken Pınar, "İlçemizde 11 bin 800 dekar ayva bahçemiz mevcut. Yaklaşık 50 bin ton ayva hasadı yapılmaktadır" dedi.

Dekar başına 40 ayva ağacı düştüğü bilgisini veren Pınar, dekarda 3 ile 5 ton arasında hasat yaptıklarını ifade etti.

Ayva hasadının ekim-kasımda yapıldığını dile getiren Pınar, "Geyve ayvasının en büyük özelliği, sulu ve damak tadının iyi olması. Geyve ayvasını elma gibi ısırarak yiyebilirsiniz. Her ayvayı öyle yiyemezsin" diye konuştu.

"Ayva fiyatları üreticinin yüzünü güldürdü"

Pınar, bu yıl mevsim şartları nedeniyle rekoltenin yarı yarıya düştüğünü kaydetti.

Hasat edilen ürünün yüzde 50'sinin "iyi ayva" olarak nitelendirdikleri ihracat ayvası olduğuna işaret eden Pınar, şu bilgiyi paylaştı:

"Şu anda ayva fiyatları üreticinin yüzünü biraz olsun güldürdü. Ayva fiyatları dalında 1 ile 1,70 lira arasında değişiyor ama buna talip değiliz çünkü rekolte yüzde 50 düşük. Rekoltemizin yüksek olduğu dönemde de ayvanın para etmesini istiyoruz. Ayva, kendiliğinden yetişen, masrafsız, zahmetsiz olan bir meyve değil. Dikiminden hasada kadar 5 yılda bu hale geliyor. Sulamasından toplamasına, pazara, tüccara verilinceye kadar 1 kilogram ayvanın 50-60 kuruş maliyeti var. Ülkemizde yetişen ayvanın yüzde 80'i bu bölgede ancak çoğunluğu Geyve'de yetiştiriliyor.

İyi ayva Ukrayna, Almanya, Hollanda, İtalya gibi ülkelere ihraç ediliyor. Diğer kısım ise iç piyasaya sürülüyor. Şu anda ayva fiyatları üreticinin yüzünü biraz olsun güldürdü. Önceleri Arap ülkelerine de gönderiyorduk ancak son gelişmelerden sonra oraya ihracatımız durdu. İç piyasada da Zonguldak, Trabzon, Samsun, İstanbul, Ankara, Adana ve Antalya gibi, hemen her yerde ayvamız bulunur. Bizim ayvamız 10 numara."

Ağaçlara bebek gibi bakıyorlar

Burhaniye köyünde yaşayan ayva üreticisi Zekeriya Çoban da 30 dönümlük bahçesi olduğunu söyledi.

Ayvanın hasadın ardından ebat olarak birkaç bölüme ayrıldığını aktaran Çoban, "Seçilen ayvalar depolarda işçiler tarafından tekrar ayrıştırılır. İhracata gidecek olanları yurt dışına, geri kalanları da iç piyasaya, pazar mallarını da küçük esnafa dağıtıyoruz" ifadesini kullandı.

Ürününün tamamını ihraç ettiğini anlatan Çoban, sözlerini şöyle tamamladı:

"Bu yıl ürünümü Ukrayna firmasına veriyorum. 'Çıkma' dediğimiz ayvaları da Suriyeli bir arkadaşa vereceğiz, o da ülkesine gönderecek. Bu yıl ayva kırağı ve dondan etkilendi. Normalde 120 ton mal yapıyordum, bu yıl 35 ton malım oldu. Bu yıl böyle geçecek, gelecek yıla inşallah daha iyi olacak. Bu yıl ayvanın kilogramını 1 lira 30 kuruşa verdim, ikinci çıkmaları da 60 kuruşa verdim. Ayva, çok masraflı bir ürün. Bebeği nasıl büyütürsün, nasıl bezlersin, beslersin, ayva da öyle. Önce ayvanın yaramayanlarını dalından toplayıp atıyoruz, bunu üç kez yapıyoruz. Yaklaşık 8 kez de sulanıyor.

Bin 500 metreden suyu toprak altına döşediğim borular vasıtasıyla getiriyorum. Derin kuyu sistemimiz var. DSİ'den yazı geldi, 'derin kuyulara saat takılacak' diye. Yani harcadığımız tonaj kadar para verecekmişiz. Zaten biz ürünü 60 kuruşa mal ediyoruz. Bir de suya para verirsek bilemiyorum nasıl olacak. Rekoltemiz güzel ama ileride nasıl olacak, suyu kısarsak ayva nasıl olacak, bunları bilemiyoruz." - Sakarya