Avrupa Merkezli Tarih Tasavvurunu Aşabildiğimiz Söylenemez"

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın, "Hala Avrupa merkezci tarih tasavvurunu kamil manada aşabildiğimizi söyleyemeyiz" dedi. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Kütüphanesine "Prof. Dr. Halil İnalcık" isminin verilmesi ve geçen sene hayatını kaybeden İnalcık'ın doğumunun 100. yılı nedeniyle düzenlenen törene katıldı.

Prof. Dr. Halil İnalcık'ın eserleri, hayatı ve Türk tarihine katkıları üzerine konuşan İbrahim Kalın, İnalcık'ın "Hedefim Türklerin tarihini bir yabancı değil, bir Türk gözüyle yazmak. Ana kaynağım arşiv belgeleri oldu, bu sayede objektif bir tarih yazdığıma inanıyorum." sözlerini hatırlatarak, "Bu hedef zannediyorum sadece bir tarihçinin görevi olmamalı, bütün sosyal bilimcilerin, bütün bilim ve fikir işçilerinin bir hedefi olmalıdır diye düşünüyorum. Çünkü bunun arkasında da çok farklı bir dünya tasavvurunun yattığını düşünüyorum. Buradaki bütün mesele, kendin olabilmek, kendini bulabilmek, kendini ararken dünyanın ve insanlığın serüvenini okumaya çalışabilmektir. Çok uzun bir süre aslında başkasının aynasında kendi suretimizi görmeye, kendimizi başkalarının aynası üzerinden tanımlamaya çalıştık. Bunun oluşturduğu gerilim ve yabancılaşma, Türk modernleşmesinin de maalesef en büyük handikapları olarak bugün bile karşı karşıya olduğumuz bir meseledir. Bir örnek vermek gerekirse, hala Avrupa merkezci tarih tasavvurunu kamil manada aşabildiğimizi söyleyemeyiz. Türkiye'de çok önemli tarih çalışmaları yapılıyor, önemli tarihçiler var. Ama bugün hala zihnimizdeki ortalama tarih tasavvurunu şöyle bir tahlil ettiğimizde, Avrupa merkezci tarih tasavvurunun en belirgin paradigma olmaya devam ettiğini görüyoruz. Halil İnalcık tarihçiliği, aslında Avrupa merkezci bir perspektiften bakmadan Osmanlı, Ortadoğu, Balkanlar tarihinin nasıl incelenebileceğini de ortaya koyması açısından son derece önemlidir" diye konuştu.

Konuşmasında dün hayatını kaybeden sosyolog ve siyaset bilimci Prof. Dr. Şerif Mardin'e de rahmet dileyen Kalın, Mardin'in eser ve hayatına ilişkin de konuştu.

Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İhsan Çiçek, Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan, Bilkent Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Abdullah Atalar, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Erkan İbiş, Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Orhan Erdem ve çok sayıda akademisyenin katıldığı programın sonunda Prof. Dr. Halil İnalcık Kütüphanesinin açılışı yapıldı.

(Derya Yetim - Nurullah Geylani/İHA)