Avrasya'nın Ortak Paydası "Nevruz"

Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi ve Rektör Danışmanı Doç. Dr. Bekir Şişman, "Nevruz, Avrasya olarak tanımlayabileceğimiz bu büyük coğrafyanın ortak bir değeridir" dedi.

Doç. Dr. Bekir Şişman, yaklaşan Nevruz Bayramı dolayısıyla bir açıklama yaptı. Doç. Dr. Bekir Şişman, "Nevruz, Farsça nev (yeni) ve ruz (gün) sözcüklerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bileşik bir sözcüktür. 'Yenigün' demektir. Nevruz, yeniliği, yeni yıla girmeyi, baharın gelişini, tabiatın yeniden dirilişini, sıkıntılardan kurtulmayı, huzur ve kardeşliği, birlik ve beraberliği temsil eder. Zaten bayramların da gerçek işlevi budur. Bugüne ideolojik sahiplenme, onun özüne ve işlevine aykırı düşer. Bugünün terör ve bölücülük düşüncesiyle anlamsal olarak hiçbir ilgisi olamaz. Nevruzu çatışma kültürünün bir aracı olarak kullanmak, temelde ondan asla nasiplenmemiş olmanın bir göstergesidir" diye konuştu.

Doç. Dr. Bekir Şişman şunları kaydetti: "Güneş, 21 Mart'tan önce güney yarımküreye daha çok ısı ve ışık verirken, bu denge 21 Mart'tan sonra kuzey yarımküre lehine döner. Bu nedenle kuzey yarımkürede yaşayan Orta Asya Türkleri, Anadolu Türkleri ve İranlılar gibi bazı Ön Asya toplulukları, 21 Mart'ı bütün varlıklar için yeniden uyanış günü olarak kabul etmekte ve bugünü Nevruz Bayramı adı altında kutlamaktadırlar. Nevruz yalnızca Türklerin değil; İran, Hindistan, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri, Azerbaycan, Afganistan, Tacikistan, Irak, Anadolu ve Balkan coğrafyasında yaşam alanı bulmuş milletlerin ve boyların da ortak bayramı olmuştur. Aslında bu bir zenginliktir ve Avrasya olarak tanımlayabileceğimiz bu büyük coğrafyanın ortak bir değeridir. İşte Nevruz'un stratejik önemi de buradan kaynaklanmaktadır. Avrasya coğrafyasında dini bayramlar dışında aynı gün kutlanan bu çapta başka bir bayram söz konusu değildir. Bu durum dostluk ve kardeşlik açısından bir fırsat olarak değerlendirilmelidir. Ortak belleğimizde var olan bu tür kültürel değerlerden, birlik ve beraberliğimizin temini noktasında daha fazla istifade edilmelidir."

"NEVRUZ, TÜRK KÜLTÜRÜNE VE TÖRESİNE MAL OLMUŞTUR"

Nevruz'un, Türk kültürüne ve töresine mal olduğuna dikkat çeken Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim Üyesi ve Rektör Danışmanı Doç. Dr. Bekir Şişman şöyle konuştu: "Nevruz'un, Türk kültür coğrafyasına ve Türk insanın dimağına o kadar çok işlemiştir ki edebiyatımızda Nevruziyye adı verilen bir tür doğmuş ve gelişmiştir. Hatta klasik edebiyatımızda sevgililerin kavuştuğu gündür Nevruz. Yine Nevruz, Osmanlı sarayında davetlilere ikram edilen bir macuna ve Türk musikisinde bir makama ad olmuştur. Ayrıca Türk tarihinde Atabeg Nevruz, Nevruz Han, Emir Nevruz, Nevruz Mirza, Nevruz Ahmet, Nevruz Bay gibi adlarla anılan pek çok hükümdar ve kumandan mevcuttur. Yine Nevruz, Anadolu'nun pek çok yöresinde yer adı olarak kullanılmış ve bir çiçeğin adı olmuştur. Kısaca Nevruz, Türk kültürüne ve töresine mal olmuştur. Nevruz sözcüğü coğrafi ağız farklılıkları nedeniyle Azerilerde ve Türkmenlerde 'novruz', Başkurt ve Kazaklarda 'navruz', Kırgızlarda 'noruz', Özbeklerde ise 'növroz' şeklinde telaffuz edilmektedir. Nevruz Bayramı, bütün Orta Asya Türk boylarında kutlanmakta olup; ayrıca bu coğrafyalarda Nevruz günü resmi tatildir." - SAMSUN