Atatürk'ün, Arşivlerden Çıkan En Son Fotoğrafları

Şenay Ünal - Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Araştırma Merkezi (ATAM), 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı dolayısıyla Mustafa Kemal Atatürk'ün çok özel fotoğraflarını arşivlerden çıkardı.

Ülkenin işgalden kurtulması için 16 Mayıs 1919'da Bandırma Vapuru ile İstanbul'dan Samsun'a hareket eden Atatürk, 19 Mayıs 1919'da Kurtuluş Savaşı'nı da başlattı.

Üç yıl süren savaşlar sonunda ülkenin yabancı güçlerden arındırılmasının ardından Atatürk'ün Samsun'a varış tarihi olan 19 Mayıs, Ata'nın isteği üzerine

"Gençlik ve Spor Bayramı" olarak kutlandı. 20 Haziran 1938'de Gençlik ve Spor Bayramı adıyla milli bayramlarımız arasına giren 19 Mayıs, 7 Mart 1981'de de

"Atatürk'ü Anma" ifadesi eklenerek Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı ismini aldı.

Büyük Önder'in 19 Mayıs 1919'da 9. ordu müfettişi olarak Bandırma vapuru ile Samsun'a çıkışı ve milli mücadele meşalesini yakmasıyla tarihteki yerini alan 19 Mayıs, sonraki yıllarda Türk ulusunun gururla ve coşkuyla kutladığı bir gün haline geldi.

Atatürk Araştırma Merkezi, Büyük Önder'i yaklaşık 80 yıldır arşivlerinden muhafaza ettikleri fotoğraflarla yad ediyor.

-Gelecek nesillere emanet kalacak kareler-

ATAM'ın paylaştığı fotoğraflarda, cumhuriyetin ilk yıllarında Mustafa Kemal Atatürk'ün çıktığı Anadolu gezilerinden ve İstanbul Üniversitesi'nde harf devrimi çalışmalarında öğrencilerle yaşadıkları anlar yer alıyor.

19 Mayıs'ın "Gençlik ve Spor Bayramı" olarak kutlanmaya başladığı ilk yıllara ait olduğu düşünülen fotoğraflardan birisinde, Atatürk Orman Çiftliği'ndeki bir alanda, yapılan etkinlikler görülüyor.

Geleneksel oyunlarla geçirilen günde, genç yaşlı, küçük büyük herkes, oyunlara katılarak heyecana, coşkuya ortak oluyor.

Bazı fotoğraflarda da Zübeyde Hanım'ın yanı sıra Büyük Önder'in, manevi kızı Afet İnan'ı özellikle yeni harf çalışmalarında ve gezilerinde yanından ayırmadığı, son yıllarında ise her fırsatta geleceği emanet ettiğini söylediği gençlerle bir araya görülüyor.

Teknolojik imkansızlıklar ve savaşın olumsuz etkileri gibi nedenlerle fotoğraflara ait tarih, yer, mekan ve benzeri bilgilerin sağlıklı bir şekilde tutulamamasından, ATAM kayıtlarında kesin bilgilere ulaşılamıyor.

Atatürk ve Cumhuriyet Dönemi'ne hakim tarihçilerin değerlendirmeleriyle arşivlenmeye çalışılan kareler, gelecek nesiller için de "tarihe ışık tutacak belge" niteliği taşıyor.

Yayıncı: Tolga Özgenç - ANKARA