Assos'ta 2 Bin Yıllık Bronz "Strigilis"Ler Bulundu

BURAK AKAY - Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı Behramkale köyü sınırları içinde yer alan Assos Antik Kenti'nde, dönemin sporcuları tarafından güneşten korunmak amacıyla vücutlarına sürdükleri zeytinyağını temizlemek için kullanılan yaklaşık 2 bin yıllık bronz strigilisler bulundu.

"Antik çağda atletlerin antrenmandan veya yarışmalardan önce vücutlarına sürdükleri yağları temizlemek için kullandıkları kazıma aleti" olarak tanımlanan, demir ya da bronzdan yapılan strigilisler, şekil olarak yarım ayı andırıyor.

Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü ve Assos Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2018 yılı kazı döneminin Kültür ve Turizm Bakanlığının izni ve maddi desteği, İÇDAŞ ana sponsorluğunda sürdüğünü belirtti.

Bu dönem kazılarında bölgede önemli verilere ulaştıklarını vurgulayan Arslan, bunlardan birinin ise antik çağda vücutlarına sürdükleri koruyucu yağdan arınmak isteyen sporcuların kullandığı strigilisler olduğuna işaret etti.

Arslan, 2 bin yıl önce günümüzdeki gibi güneşten koruyucu kremler bulunmadığını, bu nedenle de özellikle sporla uğraşanların zeytinyağından faydalandıklarını belirterek, "Bu dönem kazılarda çok sayıda strigilis adını verdiğimiz malzemelere rastladık. Bunlar bronzdan yapılmış malzemeler. Genellikle sporcular tarafından kullanılıyor o dönemde. Strigilis bazen demirden yapılıyor ama en çok bronzdan yapılmış örneklerini biliyoruz. Şekil olarak yarım ayı andıran bir yapıya sahip." diye konuştu.

"Güneşten korunmak için zeytinyağı kullanıyorlar"

Özellikle Antik Çağ'da, Yunan veya Roma vatandaşlarının yoğun olarak spor yaptıklarının bilindiğini anlatan Arslan, şöyle devam etti:

"O dönem, günümüzdeki gibi güneş koruyucular yok maalesef. Onun için güneşten genel olarak zeytinyağı kullanarak korunmayı tercih ediyorlar. Spor sonrası vücuttaki zeytinyağını da yine sabun veya çeşitli temizlik malzemeleri bulunmadığı için temizlemek için bir yöntem bulmaları gerekiyor. Spor ve antrenman sonrası bu yağlardan kurtulması için ise elenmiş ince temiz kumu vücutlarına sürüyorlar, strigilis ile bu yağı emen kumu vücutlarından arındırıyorlar. Son olarak soğuk duş ile yağdan kurtuluyorlar."

"Erkek mezarlarında çokça rastlandı"

Arslan, Assos'ta yapılan kazılarda tespit edilen erkek mezarlarının büyük bölümünde striligise rastlandığını hatırlattı.

Mezardan strigilis çıkmasının o kişinin sporcu olduğu anlamı taşımadığını dile getiren Arslan, şunları kaydetti:

"İnsanların o dönemde yaşamlarının bir parçası spor. Bizim bulduğumuz strigilisler Yunan topluluklarının yaşadığı dönemin kalıntıları. O dönemde bütün şehrin, özgür halkın en temel vazifelerinden birisi yaşadıkları şehri korumak. Bir nevi askerlik görevi. Kurumsal bir askerlikleri yok. Belli kişiler belki surlar üzerinde nöbet tutuyor ama bir savaş ortamı olduğunda da aynı askerlik görevini yapabiliyor gibi kendisini dinamik tutabilmek için yoğun şekilde spor yapıyor. Bu spor sayesinde de aynı zamanda sağlıklı bir yaşam sürdürüyorlar."