Arjantin'de İktidar Partisi Önseçimlerin Galibi

Arjantin'de başkan adaylarının yarıştığı önseçimin galibi iktidar partisi adayı Daniel Scioli oldu. İkinci dönem başkanlık görevini yürüten Cristina Kirchner anayasa gereği üçüncü kez adaylığını koyamadığı önceçimlerde partisi Frente para la Victoria (Zafer için Cephe - VpF) adayı ve  Buenos Aires Eyalet Valisi Daniel Scioli en yakın rakibine 12 puan fark attı.

İkicilik yarışını Arjantin'in eyalet statüsündeki otonom başkenti Buenos Aires valisi Mauricio Macri gögüslerken, ücüncü  ise diğer peronist aday Sergio Massa oldu.

Yağmur ve fırtına oy kullanmayı etkiledi

32 milyon Arjantinli ayrıca 23 Ekim'de meclisin yarısının, senatönün üçte birinin, Güney Amerika Parlamentosu Parlasur'a gönderilecek 43 meclis üyesi ve 6 eyalet valisi adaylarını belirlemek için sandık başına gitti. Arjantin'in teslim alan son günlerdeki sağnak yağış yüzünden 400'den fazla seçim merkezinin yeri değiştirildi. Birçok adayın yarıştığı önseçimlerde Catamarca gibi bazı eyaletlerde oy pusulalarının uzunluğu 1,3 metreye ulaştı.. Buenos Aires ve çevresinden hızını artıan fırtına nedeniyle birçok Arjantinli evlerinde kalmayı tercih etti, toplam oy kullanma oranı yüzde 70 civarında kaldı. Bazı bölgelerde yaşanan sel baskınları nedeniyle oy kullanma oranları yüzde 37'ye kadar düştü.

Oy sayma işlemleri çok yavaş ilerlerken ilk resmi açıklamalara göre, Frente para Victoria adayı Daniel Scilo yüzde 36.8, Cambiemos (Degiştirelim) blokunun ilk adayı Mauricio Macri yüzde 24 oy aldı. Diğer adaylar Ricardo Sanz ve Elisa Carrio'nun oylarıyla Cambiemos'un toplam oyu yüzde 30'a yükseldi. Muhalif peronist blok "Yeni Alternatif için Birlik- UNA"  Sergio Massa nın yüzde 12 oy diğer aday Jose Manuel de la Sota'nın yüzde 11'lik oyuyla toplam yüzde 22'yi aşan oy ile üçüncü parti oldu.

Bu sonuçlarla birlikte peronistlerin toplam oy oranı ülke genelinde bir kez daha yüzde 50'nin üzerinde seyretti. 23 Ekim ana seçimlerinde birincilik koltuğunu garantilemiş görünen Scioli, yüzde 45 ve üstünde oy alırsa ya da  yüzde 40 oy alıp peşindeki adaya 10 puanlık fark atarsa Arjantin'in yeni başkanı olacak.  Balotaja gidilmesi durumunda ise peronist oylar için kıran kırana bir mücadele ve pazarlık süreci yaşanması bekleniyor.

12 yıldır sabırla sırasını bekleyen aday: Daniel Scioli

Üst sınıf bir aileden gelen ve Arjantin'in en ünlü Of-shore yarışçılarından olan Daniel Scioli 1989'da Panama Nehri'ndeki bir yarışta geçirdiği kazada sag kolunu kaybetti. Kısa süre içinde tedavi olarak protez takılı koluyla döndüğü yarış dünyasında çeşitli sampiyonluklar kazandı. 1997'de dönemin devlet başkanı El turco Carlos Menem'in davetiyle politikaya atılan Scioli Buenos Aires milletvekili olarak meclise girdi. 2003 yılında Nestor Kirchner'in başkan yardımcısı olan Scioli o günden itibaren hep Kirchner hükümetleriyle hareket etti. 2007 ve 2011 yıllarında üst üste Buenos Aires eyalet valisi seçilen Scioli, anayasa gereği üçüncü kez adaylığını koyamayan Cristina Kirchner'in  adayı olabilmek için çok büyük çaba sarf etti.

Frente para Victoria partisi taraftarlarınca yeterince Kirchnerci olmamakla eleştirilen Scioli, bu önyargıları yıkmak için Nestor Kirchner'in sadık neferi Carlos Zanini'yi başkan yardımcısı adayı olarak belirledi. Kirchnerci ekonomi politikaların aynen devam edeceği sözü veren Scioli, bu sözünü yerine getirmenin güvencesi olarak "akbaba" fonlarına karşı verdiği mücadeleyle popülerliği artan keynesçi ekonomi bakanı Axel Kicilof'u liste başı adayı yapınca parti içindeki tartışmalar sona erdi. 12 yıldır sabırla sırasını bekleyen Daniel Scioli önseçimlerde aldığı sonuçla birlikte  önemli bir avantaj yakalasa da, şimdi nihai amacına erişmesi için muhalif peronistleri yeniden cezbetme göreviyle karşı karşıya.

Buenos Aires'in laneti

Arjantin'in toplam nüfusunun üçte birinden fazlasının  yaşadığı Buenos Aires eyaleti ekonomi hacminin komşu ülke Şili'den daha büyük. 200 yıllık ülke tarihinde Buenos Aires'i yöneten Buenos Aires valileri bu nedenle her zaman ülke politikasında çok önemli bir ağırlığa sahipler. Ancak buna rağmen, hiçbir vali başkanlık koltuğuna erişmeyi başaramadı. 23 Ekim genel seçimlerinde Daniel Scioli aynı zamanda Arjantin politikasında "lanetli" addedilen Buenos Aires valilerinin makus talihini yenmek için de mücadele edecek

Dünyanın en düşük seçim barajlarından

Arjantin'de 2009'da yürürlüğe giren  Eşzamanlı ve Zorunlu Açık Önseçim (PASO) yasası gereği   genel ve ara seçimlerde yaraşacak adayların belirlenlenmesi için ön seçim yapılıyor. Kampanya döneminde Ulusal ve yerel televizyon kanalları ve radyolar başkan, milletvekili, meclis üyesi, senatör ve vali aday adaylarının propaganda filmlerini ve anonslarını da yasa gereği ücretsiz yayınlıyor.

Bir politik partinin asıl seçimlere katılabilmesi için önseçimlerde yüzde 1.5 ülke barajını geçmesi gerekiyorken bu oran aynı zamanda mecliste temsil edilebilmesi için de yeterli oluyor. Başkan ve başkan yardımcılarının aday olabilmeleri için ülke genelinde toplam yüzde 3.0 barajını aşmaları zorunluyken, milletvekilleri ve meclis üyelerinin kendi bölgelerinde yüzde 1.5 oy oranına ulaşmaları gerekiyor.

(Fotoğraflı) - Aires