Arap-İslam Zirvesi Komitesinden Gazze'ye Ablojanın Kaldırılması ve Savaşın Durması Çağrısı

Gazze'ye ilişkin düzenlenen Olağanüstü Arap-İslam Zirvesi sonucunda oluşturulan Bakanlar Komitesi, İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı ablukayı reddettiğini belirterek, ablukanın derhal kaldırılması ve 7 Ekim 2023'ten bu yana devam eden savaşa son verilmesi çağrısında bulundu.

Üyeleri Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı genel sekreterlerinin yanı sıra Ürdün, Katar, Suudi Arabistan, Mısır, Bahreyn, Türkiye, Endonezya, Nijerya ve Filistin'in dışişleri bakanlarından oluşan ve 11 Kasım 2023'te kurulan komite, ortak bir açıklama yayımladı.

İngiltere, Fransa ve Kanada'nın açıklaması memnuniyetle karşılandı

Komitenin açıklamasında, İngiltere, Fransa ve Kanada'nın Gazze'ye yönelik savaşın sona erdirilmesi ve insani yardımların derhal ulaştırılması çağrısında bulunduğu ortak açıklaması memnuniyetle karşılandı.

Gazze'de Filistinli sivillere yönelik devam eden saldırıları ve askeri operasyonları reddeden tutumun memnuniyetle karşılandığı açıklamada, ablukanın devam etmesi ve yardımların girişinin engellenmesi konusundan derin endişe duyulduğu ifade edildi.

Açıklamada, insanların hayati önem taşıyan malzemelerden kasıtlı olarak mahrum bırakılması ve insani yardımların silah olarak kullanılmasının, halkı açlığın eşiğine getirdiği vurgulandı.

Yardımların siyasallaştırılması

İsrail ablukasının, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı ve uluslararası insancıl hukukun ihlali olduğu belirtilen açıklamada, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yardımların girişini derhal kolaylaştırması gerektiği aktarıldı.

Açıklamada, Filistin halkının aç bırakılması veya temel ihtiyaçlarından mahrum bırakılmasına yönelik her türlü bahanenin reddedilerek, İsrail'in, yardımlar üzerindeki askeri denetimi güçlendirmeyi amaçlayan ve insani ilkelerle çelişen sınırlı bir yardım dağıtım mekanizması dayatma niyetinden endişe duyulduğu vurgulandı.

Yardımların siyasallaştırılması veya militarize edilmesinin kınandığı açıklamada, Filistinlilerin zorla yerinden edilmesi ve Filistin topraklarının ilhakı planları da reddedildi.

Açıklamada, BM ve ortaklarının, engeller ve zorlu koşullara rağmen Gazze'nin tamamına insani yardım ulaştırmayı başardığı, BM ve ortaklarının, Gazze Şeridi'nin tamamına yardım ulaştırılmasını sağlayacak kapasite ve operasyonel sistemlere sahip olduğu kaydedildi.

Uluslararası eylem çağrıları

Açıklamada, uluslararası topluma, ahlaki ve yasal sorumluluklarını üstlenerek ablukayı derhal kaldırması, saldırılarını durdurması ve BM kararları ile uluslararası hukuka uyması amacıyla İsrail'e baskı yapmak için acilen müdahale etmesi çağrısı yinelendi.

Gazze Şeridi'nin tamamına acil ve sürekli yardım ulaştırılmasının güvence altına alınmasının yanı sıra elektrik, deniz suyu arıtma tesisleri ve sağlık hizmetleri gibi temel hizmetlerin derhal yeniden sağlanmasının istendiği açıklamada, ayrıca İsrail'in Gazze'ye yönelik savaşının sona erdirilmesi, kalıcı ateşkes sağlanması ve BM kararları doğrultusunda esir takası anlaşmasının uygulanması çağrısında bulunuldu.

İsrail'in Batı Şeria'daki uygulamalarına kınama

İsrail'in Batı Şeria'ya yönelik kara harekatı, yerleşim faaliyetleri, ev yıkımları ve Filistin topraklarını gasbeden İsraillilerin şiddeti konusunda endişe duyulduğu belirtilen açıklamada, bunların Filistinlilerin haklarını zedelediğine ve barış şansını yok ettiğine dikkati çekildi.

Kudüs'teki kutsal mekanların hukuki ve tarihi statüsünü değiştirmeye yönelik her türlü girişimin reddedildiği açıklamada, Filistin halkının haklarını, Filistin devletinin bağımsızlığını ve iki devletli çözümün uygulanmasını garanti altına alan, Filistin ile İsrail'in güvenlik ve barış içinde bir arada yaşamasını sağlayan siyasi çözüme bağlı kalınacağının altı çizildi.

Açıklamada, komitenin, savaşı sona erdirme ve barışı sağlama çabalarını ilerletmek amacıyla Suudi Arabistan ve Fransa'nın eş başkanlığında haziran ayında New York'ta düzenlenmesi planlanan üst düzey uluslararası konferansa aktif katılım sağlayacağı ifade edildi.

İngiltere, Fransa ve Kanada'nın 19 Mayıs'ta yaptığı ortak açıklamada, İsrail'in Gazze'deki saldırılarını genişletme kararı kınanmıştı.

"Gazze'deki insani durum kabul edilemez seviyede." ifadesi kullanılan açıklamada, İsrail'in Gazze'ye bazı insani yardımların girişine izin vermesinin yeterli olmadığı vurgulanmıştı.

Açıklamada, "İsrail hükümetini Gazze'deki askeri operasyonlarını derhal durdurmaya ve Gazze'ye insani yardım girişine izin vermeye çağırıyoruz." ifadesine yer verilmişti.

Esirlerin salıverilmesi çağrısı da yapılan açıklamada, İsrail hükümetinin Gazze'deki sivillere yönelik insani yardımları engellemesinin uluslararası insancıl hukuku ihlal riski taşıdığı belirtilmişti.

Açıklamada, İsrail'in kendisini savunma hakkına verilen destek yinelenerek, şunlar kaydedilmişti:

"Ancak bu tırmanış tamamen orantısız. Netanyahu hükümeti korkunç eylemlerini sürdürürken durup izleyemeyiz. İsrail yeni askeri operasyonlarını durdurmaz ve insani yardıma koyduğu engelleri kaldırmazsa bunlara karşı daha somut adımlar atacağız."