Antalya-Kemer Gramantini Yok Olma Tehlikesiyle Karşı Karşıya

Antalya'nın Kemer ilçesine has tat ve aromaya sahip gramantin mandalina son dönemde bahçelerin imara açılması nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. Bölgede 20 yıldır gramantin ticaretiyle uğraşan Hüseyin Aydemir, Eskiden günde 20 ton mandalina keserdik, iki ayda bitiremezdik. Şimdi günde 3- 4 ton kesiyoruz. Rekolte düştü. Kesile kesile, imara açıla açıla rekolte düştü dedi. Antalya'nın dünyaca ünlü turizm merkezi Kemer, bölgede yetişen ve kendine has özelliklere sahip Kemer gramantini (Kemer mandalinası) ile de biliniyor. Türkiye'de birkaç farklı yerde daha yetiştirilmesine rağmen Kemer'de üretilen gramantin, renk ve aromasıyla diğerlerinden ayrılırken, pazar tezgahlarında da en fazla rağbet gören mandalina türü oluyor. İlçede toplam 8 bin 500 dekar alanda narenciye yetiştiriliyor. Toplam alanın 1000 dekarında ise Kemer gramantini üretiliyor. 2016 yılında yaklaşık 3 bin ton üren elde edilirken 2017 yılında rekolte 1000 ton olarak gerçekleşti.

Kemer'de yaklaşık 40 yıl önce babasının başladığı gramantin ticaretini son 20 yıldır sürdüren Hüseyin Aydemir (49), bölgedeki mandalina bahçelerini kiralayıp yetiştirilen ürünlerin satışını yapıyor. Kemer'in turizm bölgesi olması dolayısıyla son dönemde bahçelerin imara açıldığını söyleyen Hüseyin Aydemir, bu nedenle Kemer gramantininin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını aktardı.

'BU KALİTE SADECE KEMER'DE YETİŞİYOR'

Hüseyin Aydemir, Kemer gramantini yani Kemer mandalinası Türkiye'de sadece Kemer'de yetişmiyor. Antalya Çakırlar'da, Serik'te, Aydın'da, Köyceğiz'de yoğun şekilde yetişiyor. Adana'da yetişiyor. Ama gittiği yörelerde 'Kemer mandalinası' diye satılır. Kemer bölgesindeki aroma, lezzet hiçbir yerde olmuyor. Pazarcı Adana'dan da alsa, Köyceğiz'den de alsa bütün pazarlarda Kemer mandalinası diye satılır. Adana, Köyceğiz, Çakırlar buradaki mandalinalarda renk, görüntü aynı olur hatta oralar buradan daha boylu olur ama soyup yediğiniz zaman bir avuç çekirdek çıkar. Ama Kemer mandalinasında bu çekirdek çıkmaz. Diğer o bölgelerin mandalinaları su gibi olur yani bir lezzet aroma gelmez ama buranın mandalinasını yediğin zaman çok kokulu, ciddi bir aroma gelir. Pazarlarda satılan mandalina 'Kemer mandalinası' diye satılır ama bu kalite sadece ve sadece Kemer'de yetişiyor dedi.

AĞAÇLAR KESİLİYOR

Kemer'de eskisi gibi gramantin kalmadığını vurgulayan Hüseyin Aydemir, Bölgedeki ağaçlar 30- 40 senelik. Turizmin girmesiyle birlikte tarıma ağırlık verilmiyor. Turizmden dolayı Kemer'de ağaçlara eskisi gibi bakım yapılmıyor. İmara açıldı çoğu bölge, bundan dolayı kesiliyor ağaçlar. Yani böyle devam ederse 10- 20 yıl sonra sadece yemelik gramantin kalacak. Ama tarıma dönülse, tekrar uğraşılsa, bu ağaçlar tazelense yani 30- 40 senelik olmaları önemli değil bir budamayla bu ağaçlar tazelenir. O zaman daha kaliteli olur ve daha da fiyatlı satılır diye konuştu.

'BU SENE REKOLTE DE DÜŞTÜ'

Bahçelerin imara açılmaya devam etmesi durumunda Kemer gramantininin yok olacağını kaydeden Hüseyin Aydemir, şöyle dedi

Eskiden biz günde 20 ton mandalina keserdik, iki ayda bitiremezdik. Şimdi günde 3- 4 ton kesiyoruz. Rekolte düştü. Kesile kesile, imara açıla açıla rekolte düştü. 15- 20 ton iki, üç posta işçiyle mandalina kestiğimiz günleri bilirim bundan 20- 25 sene önce. Bu sene meyve eksik. Bu sene 1- 1.20 lira bizim toptan satışımız. Bizden toptan alan arkadaşlarımız da pazarda 2 liraya satıyor. Geçen sene 60 kuruştu satışımız. Bizden alan da 1-1.20 liraya satıyordu. Geçen sene rekolte yüksekti. Bu sene rekolte de düştü.