Anadolu'da Yerel Gazetecilik

Malatya'da 8 Mayıs 1974 tarihinde yayın hayatına başlayan Görüş gazetesi, 40 yılı geride bıraktı. Görüş Gazetesi'nin yıldönümü özel baskısında, 1980 darbesi öncesinde basın mensuplarına o dönemki yakıt sıkıntısına karşılık ihtiyaçları için benzin stoklayabileceklerine dair verilmiş bir iznin belgesi de yayımlandı.

Gazeteci Cevdet Barış'ın imtiyaz sahipliğinde 8 Mayıs 1974 tarihinde Malatya'da günlük olarak yayın hayatına başlayan Görüş gazetesi, 40 yılını geride bırakarak 41. yayın yılına girdi. Malatya'nın günlük yayımlanan en eski gazetesi olma özelliğini taşıyan Görüş gazetesinde ulusal ve yerel medyada görev yapan çok sayıda gazeteci yetişirken, bu isimlerden bazıları şu şekilde; İsmet Yalvaç (Hürriyet Haber Ajansı Malatya Eski Bölge Şefi- malatyahaber.com yayıncısı) / Fuat Kozluklu (TGRT Haber / Haber Programcısı) / Orhan Apaydın (DHA Adana Bölge Müdürü) / Merhum Abdurrahman Çamur (Günaydın Gazetesi Temsilcisi) / Raşit Kısacık (AA Diyarbakır Eski Bölge Müdürü) / Osman Karakaş (Milliyet eski temsilcisi, Kırgızistan-Bişkek/ Serbest Gazeteci) / Merhum Erhan Kırçuval (Milliyet Spor Yazarı) -/ Erhan Hoşhanlı / Suat Taşpınar (turkrus.com- Moskova/ Serbest Gazeteci) /Selahattin Gökatalay (Cumhuriyet Gazetesi Muhabiri) / Bülent Yalvaç (Türkiyem TV Genel Yayın Yönetmeni) / Bülent Sarıçiçek (Dünya Gazetesi eski Bölge temsilcisi)/ Nihat Abacı (İHA Malatya Temsilcisi), Savaş Barış ve Levent Barış.

35 YILLIK "BASINA BENZİN DEPOLAMA" BELGESİ

Malatya'nın 1970 ve 1980'lı yıllarının çok önemli olaylarının arşiv belgelerine sahip olan Görüş gazetesi, 41. yayın yılına girişi nedeniyle hazırladığı özel sayısında 35 yıl öncesine ait basın mensuplarına getirilen benzin depolama izni ile ilgili bir belgeyi de yayımlayarak, Anadolu'da basın kuruluşlarının o dönem yaşadığı sıkıntıları ve yaşanan ekonomik darboğazı bugüne taşıdı.

Halen Görüş gazetesinin imtiyaz sahibi olan Gazeteci Cevdet Barış'a dönemin Malatya Valisi Ferruh Güven tarafından verilen 1 Kasım 1979 tarihli "Benzin kotası izin belgesinde" şu ifadeler yer alıyor: "İlimizde zaman zaman baş gösteren ve baş gösterebilecek benzin sıkıntısı nedeniyle basın olarak yaptığınız kamu hizmetinin aksamaması bakımından gerek şahsi aracınızın, gerekse basın hizmetinde kullanılacak diğer araçların ihtiyaçlarını her an karşılayabilmeniz amacıyla 500 litre kadar benzin depo etmenize Valilikçe müsaade edilmiştir."

"O GÜNÜN BASKI TEKNİK İMKANLARI BUGÜNÜN ÇOK ÇOK GERİSİNDEYDİ"

Görüş gazetesinin uzun yıllar Yazıişleri Müdürlüğü'nü yürüten Gazeteci-Araştırmacı Celal Yalvaç, "1974 yılında Görüş gazetesi yayın hayatına başladığında Yazıişleri Müdürü Merhum Av. Talat Barış'tı. Talat Barış vefat edince Yazıişleri Müdürlüğü'nü ben üstlendim. 1985 yılına kadar emekli olana kadar Yazıişleri Müdürlüğü'nü yürüttüm. O günün baskı teknik imkanları bugünün çok çok gerisindeydi. Harfler mürettipler tarafından tek tek elle dizilir, kalıplar hazırlanır ve gazete baskıya girerdi. Görüş, baskı tekniğinin gelişmesi ile birlikte bütün yenilikleri takip etti. Elle dizgiden daha sonra İntertip dizgini kullandık. Bu sefer satırlar kurşun satırlar halinde baskıya verilmeye başlandı. Fotoğraf klişeleri dışarıda hazırlanıyordu. Bugün bilgisayar sistemi ile gazetecilik daha da kolaylaştı. Bugün gazeteler çok daha muhabir çalıştıramıyor. Görüş kendisine has bir güven sağlamıştı. 'Görüş yazarsa, muhakkak doğruyu yazar' kanaati hasıl olmuştu" şeklinde konuştu.

Görüş gazetesinin eski Yazıişleri Müdürü Bülent Yalvaç ise, "8 Mayıs 1974 tarihinde yayın hayatına başlayan Görüş gazetesi o gün elle dizgi yapılabilen matbaa koşullarında yayın hayatını çok zorlu bir dönemde başlatmış ve bugün bilgisayarlı sistem ile yayın hayatını devam ettiriyor. Siyah beyaz baskı teknolojisini o günde, bugünde ısrarla devam ettiren ve siyah-beyaz baskısı ile Malatya kamuoyu tarafından bilinen bir gazetemiz. Görüş gazetesi, o günden bugüne gazetecilik basın ilkelerinden taviz vermeden yayın hayatını sürdürmüş ve bu özelliği ile de yazdığı haberlerin doğruluğu ve yazdığı haberlerin getirdiği sonuçlarla da Malatya kamuoyunun beğenisini kazanmış bir gazete konumunda. Malatya kamuoyunda 1974 yılından beri birçok gazete yayın hayatına girmiştir, ama Görüş gazetesinin Malatya kamuoyundaki yeri çok farklıdır. Çünkü Görüş gazetesi, Malatya kamuoyu zihnindeki 'Görüş yazarsa, doğrudur' imajını oluşturmuş ve bu imajı zedelemeden yayın hayatının 40. yılını geride bırakarak, 41. yayın hayatına adım attı. Görüş gazetesi, çok sayıda gazetecinin mesleğe ilk adım attığı gazete konumunda. Görüş gazetesi, 1970, 1980 ve 1990'lı yılların o günkü ulusal önemli gazetelerin Malatya'daki temsilcilerini de bünyesinde bulunduruyordu. Görüş'ün yazdığı haber, aynı zamanda önemli ulusal gazetelerde de yer alan bir haber konumundaydı" dedi.

"MASALARIMIZ YAN YANAYDI, AMA BİRBİRİMİZE HABER ATLATIRDIK"

Kendisinin Görüş gazetesine dağıtıcı olarak girdiğini ve sabahları gazete dağıtıp, sonrasında ise muhabirlik yaptığını anlatan Bülent Yalvaç, "Görüş'te, birbiriyle çok önemli rekabet eden ulusal gazetelerin temsilcileri aynı çatı altında buluşuyordu. Ama herhangi birinin yakaladığı özel bir haber varsa, diğerinin ondan haberdar olmadığı bir ortam söz konusu. Farklı gizliliklerle hareket ediliyordu, meslekte haber atlatma sisteminin girdiği anda. Gerçekten de bazen masalarımızın yan yana olmasına rağmen, diğer muhabirin farkına varmadan bizi atlattığını yaşıyorduk. Gazetecilik o yıllarda hep bir heyecan içerisinde geçiyordu. Yani birimiz, diğeri haberi almışsa, 'ondan notları alırım' diye bir rehavet içerisinde olmuyorduk. Haberi kim önce yakalamışsa, Görüş'te kesinlikle kullanılır, ancak haberi kim yakalamışsa onun temsilcisi olduğu ulusal gazetede çıkardı. Zaman zaman bu durumu tebessümle, bazen de üzüntüyle anıyorduk. Çünkü işin sonunda haberi ya atlatıyorsunuz, ya da atlatılıyorsunuz. Ama kimsenin arasında kesinlikle bir kırgınlık olmazdı" ifadelerini kaydetti.

"KAMUOYU KENDİ SORUNLARINA SAHİP ÇIKIYOR VE YEREL GAZETELERİ YÖNETİCİLERE ULAŞMAK İÇİN ARACI KILIYORDU"

Yalvaç şunları söyledi: "Benim çıraklık dönemimde gazete dağıtırken 200 bin nüfuslu Malatya'da Görüş gazetesinin tirajı 6 binin üzerindeydi. Gerçekten saat 10.00'dan itibaren bayilerde gazete tükenirdi. O günün Malatya kamuoyu yerel gazetelere karşı ilgiliydi. O günün Malatya'sını bugünün Malatya'sına göre farklı olarak değerlendirebileceğiz en önemli özelliği kendi sorunlarına sahip çıkan, kendi sorunlarını takip eden bir kamuoyu vardı. Kamuoyunun bu hassasiyeti yerel gazete satışlarına çok yansıyordu. Görüş yazdığı haberlerle insanlarda çok güzel imaj oluşturmuş, doğru habercilik konusunda sün derece önemli bir süreç yaşamış idi. Birde bu sürecin paralelinde o günün yetkilileri, yöneticileri Görüş'ün yazdığı ve Malatya kamuoyunu yakından ilgilendiren sorunlarıyla ilgili çözüm sürecini çok hızlı başlatırdı. Bu nedenle vatandaşlar Görüş aracılığı ile ilgililere ulaşıyor ve sorunlarının çözümü ile ilgili süreci yaşıyordu. Bundan dolayı bir bütünleşme vardı. Tabi bu uzunca bir sürece yaşandı. Ancak 1990'lı yıllarda tüm Türkiye genelinde olduğu gibi tirajlar da belli bir düşüş yaşandı. O günlerde medyada çok farklı konular devreye girdi. Ancak biz yine de ilk sayımızdaki kural ve ilkelerimiz neyse, bugün de aynı kural ve ilkelerimizi koruyan bir yayın kuruluşu durumundayız." - MALATYA