AK Parti'nin Kaleleri Bu Seçim Eridi

AK Parti kalesi olan bu 26 ilde ne vaad etti, karşılığında ne aldı? Kaçan oylar hangi partiye gitti? Ak Parti, Türkiye genelinde yüzde 60 ve üzerinde oy aldığı illerde rehavete kapıldı mı kapılmadı mı? Bu illere ne vaad etti, karşılığında ne aldı. İl il analizini yaptık.

ADIYAMAN

Davutoğlu 9 Mayıs'taki mitingde Adıyamanlılara demiryolu müjdesi verdi. Adıyamanlıların uzun süredir beklediği bir haberdi. Erdoğan liderliğinde son 2011 seçiminde AK Parti buradan yüzde 67 oy almıştı. Bu seçimde parti Adıyaman'da yüzde 9 oy kaybederek yüzde 58'e düştü. HDP'nin burada yüzde 22 oy alması AK Parti'deki 10 puanlık düşüşte etkili oldu.

AFYON

AK Parti'nin Afyon'a hızlı tren müjdesi vardı. Davutoğlu burada, "İlçelerimize hastaneler yapmaya devam edeceğiz. Afyon sağlık hizmetlerinden pay almaya devam edecek" sözü verdi. Partinin oyları yüzde 10 geriledi. İlde oylarını MHP 8 puan artırması AKP'den kaçan oyların adresini gösteriyor.

AKSARAY

Davutoğlu'nun, Aksaray'a en büyük müjdesi tıp fakültesiydi. Aksaraylılara hızlı tren sözü de verildi. Aksaray –Niğde arasına bölgesel bir havaalanı kurulması da vaatler arasındaydı. Ak Parti burada da yaklaşık 8 puan kaybetti. Oylar, desteğini yüzde 13 artıran MHP'ye kaymış görünüyor.

BAYBURT

Kop Tüneli inşaatı [Fotoğraf: DSİ]

Davutoğlu'nun "Kop tünelini bitirdiğimiz zaman Erzurum - Bayburt karayolu sorunsuz şekilde bağlanacak. Araklı yolu inşallah tamamlanıyor. Karadeniz ulaşımı sağlanacak. Erzincan - Gümüşhane hızlı treni için projelere başladık. Bayburt'a selam vermeden mi geçeceğiz? Bayburt'u Doğu Karadeniz ve Doğu Anadolu'nun kavşak noktası yapacağız. Göçü durduracağız. Bayburt Üniversitesi'nin kapasitesini iki misline çıkarmaya çaba göstereceğiz" vaadleri Bayburt'ta karşılık gördü. AK Parti 3 puanlık bir kayıp yaşadı ama Bayburt partinin kaleleri arasında kalmaya devam etti.

BİNGÖL

"Yeni Türkiye'nin yolu Bingöl'de 3-0 yapmaktan geçer." Bu, Davutoğlu'nun Bingöllüler'den isteğiydi. Ancak, AKP bu ilde yüzde 20'ye yakın oy kaybetti. HDP'nin nüfusun önemli bir bölümünün Kürt olduğu ilde oyunu yüzde 41'e çıkarmasının da AK Parti'deki kan kaybında payı büyük. 2011'de Bingöl'de BDP'nin bağımsız adayı İdris Balüken yüzde 24 ile meclise girmişti. HDP parti olarak girdiği 2015 seçiminde oyunu yüzde 17 oranında artırdı.

ÇANKIRI

AK Parti'nin Çankırılılara sözü 'yatırım'dı. 'Japonların bile AKP döneminde kente yaptığı yatırıma' vurgu yapıldı. Kentte parti yüzde 6 civarında oy kaybetti. Bu kayıp MHP ve CHP'ye gitti.

ÇORUM

AK Parti'nin Çorum'a en büyük vaadi doğalgaz idi. İki yıl içinde 'her eve gaz' götürüleceği sözü verildi. Derekargın'a göl ihâlesinin yapılacağı, şehir merkezinde elektriğin yer altına alınacağı gibi yerel vaatler sıralandı. TOKİ konut inşaatlarının hızlandırılacağı sözü verildi. AK Parti bu kalesinde de yaklaşık yüzde 7 puan kaybetti. Bu oylar desteğini yüzde 7 oranında artıran MHP'ye gitti.

DÜZCE

Otobüs terminali inşaatı, hastane, kültür merkezi, Çamköyü'ne kadar gelip batıya doğru gidilemeyen çevre yolu gibi yarım kalmış icraatların tamamlanmasını bekliyordu. Su dağıtımında da yer altı şebekesinin iyileştirilmesi gibi icraatlar bekleyen kentte milletvekili adayları bu sözleri verdi. Ancak Davutoğlu mitinginde bu icraatlara değinmedi. AKP burada yüzde 60'a yaklaştı. Bir önceki seçime göre yaklaşık 6 puan kaybetti.

ELAZIĞ

Davutoğlu Elazığ mitingindeki en önemli vaatlerini sıralarken,"Müjde bir, Stadyumu yapacağız. Eski yerindeki arazide yapacağız. Elazığspor'u süper ligde görmek istiyoruz. Müjde 2, Uluova projesini hayata geçiriyoruz. Bu proje bittiğinde Elazığ sulanmış bereketli, verimli topraklara kavuşacak. Müjde 3, Yüksek Hızlı Treni Elazığ'a getireceğiz. Erzurum ile birleşecek. Müjde 4, Elazığ Ağın Köprüsü tamamlanacak, Şorşor deresini tamamlayacağız" diyordu. Ancak 'müjdeler'e rağmen parti burada yüzde 15 oy kaybetti. HDP'nin yüzde 15 oy alması dikkat çekti.

ERZURUM

Eski İçişleri Bakanı Efkan Âlâ, aday olduğu Erzurum'a, "Kalkınmanın adresi Erzurum olacak" sözünü vermişti. Başbakan Davutoğlu da, "Erzurum kale şehir. Kale düşmezse vatan düşmez. Kale düşmezse milli hakimiyet düşmez" diyordu. Efkan Âlâ' kentte yoğun kampanya yaparken buradan iki kez milletvekili seçilen eski Sağlık Bakanı Recep Akdağ üçünü dönem kuralı yüzünden aday gösterilmedi. Yine kentin değişmez milletvekillerinden Salih Kapusuz da üçüncü dönem kuralına takılanlardandı. İldeki AK Parti oyları yüzde 69'dan yüzde 52'ye düştü. MHP ise desteğini bu ilde yüzde 10 puan artırdu.

GAZİANTEP

HDP'nin Diyarbakır mitinginde bomba patladığı sırada Davutoğlu Gaziantep'te konuşuyordu. AK Parti, geçen 30 Mart'ta belediye başkanlığını Fatma Şahin ile kazandığı Antep'te 15 puan kayıp yaşadı. MHP, CHP ve HDP'nin yüzde 15 civarında birbirine yakın oylar alması dikkat çekiyor.

GÜMÜŞHANE

AK Parti'nin buradaki en büyük kozu Doğu Karadeniz Projesi'ydi. 'Karadeniz otoyolu yanında Karadeniz dağlarını, yaylalarını birleştiren 2 bin 350 kilometre yayla yolu da bu projeye dahildi. Parti bu vaatlere yüzde 56 civarında destek buldu. Partinin desteği yüzde 8 civarında düştü. Bu oyların desteğini yüzde 7 artıran MHP'ye gittiğini söylemek mümkün.

KAYSERİ

Başbakan Davutoğlu, Antalya-Konya-Nevşehir- Kayseri ve Samsun-Çorum-Amasya-Çorum- Kayseri hızlı tren hatlarını da inşa edecekleri sözünü verdi. AK Parti, seçimlerin çoğunda yüzde 60 ve üstü destek gördüğü Kayseri'de yüzde 52 oy alabildi. AKP, bu ilde de oyunu yüzde 8 civarında artıran MHP'ye oy kaptırdı. Üst üste üç kez Kayseri'den milletvekili seçilen Enerji Bakanı Taner Yıldız üçüncü dönem kuralına takıldı. TBMM Başkanvekili Sadık Yakut da üçüncü dönem kuralı nedeniyle AKP'nin listesinde olmayan Kayserili vekillerdendi.

KONYA

Konya'nın Davutoğlu için önemi büyük. Aslında 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde ilk kez Erdoğan'ın yerine burada sahneye çıkıp, parti mitinginde kalabalığa seslenerek ilk ciddi sınavını vermişti. Önemli bir sınavdı. Davutoğlu AK Parti lideri olarak döndüğü memleketine 'Antalya-Konya-Nevşehir-Kayseri hattıyla Akdeniz'i Kapadokya ile birleştirme' sözü verirken, bu şehirden aday oldu, son mitingini Konya'da yaptı. Buna rağmen AKP ilde yüzde 4'e yakın oy kaybetti. Yüzde 69'dan yüzde 64'e düştü.

KÜTAHYA

AK Parti, Kütahya Milletvekilliği yapan ve 1960 darbesi sonrası idam edilen başbakan Adnan Menderes'in mirasına vurgu yaptı. Ancak AKP bu kalesinde de 10 puan kayıp yaşadı.

MALATYA

İktidar partisinin Malatya'ya vaatleri arasında 'karaciğer nakil hastanesi, onkoloji hastanesi, Battalgazi'ye de hastane ve ikinci üniversite' vardı. İktidar bu ilde 10 puan kayıpla yüzde 58'de kaldı. CHP de Malatya'da oy kaybetti. Kayıplar oylarını yükselten MHP ve HDP'ye gitti.

KIRIKKALE

Kırıkkale, AK Parti'nin sözcüsü Beşir Atalay'ın memleketi. Atalay, üçüncü dönem kuralına takılıp aday olamayan isimlerden. Türk Silahlı Kuvvetleri'ne silah ve mühimmat üretiminin ana damarı Kırıkkale'de AKP, 'organize silah sanayi bölgesi yapılmasını vaad etti. Ayrıca, Davutoğlu, "Bakın üç hat Ankara-Kırıkkale-Sivas-Erzincan üzerinden Bakü'ye kadar giden hızlı demiryolu hattı. İstanbul'dan Bakü'ye giderken Kırıkkale'ye uğrayacak. Ayrıca Samsun'dan Çorum-Amasya üzerinden güneye inen hat da yine Kırıkkale'den geçecek. Ankara-Kırıkkale-Kayseri-Sivas hattında da elektrifikasyon yapıyoruz. Bütün bu demiryolları Kırıkkale'yi herkesin uğradığı bir şehir haline getirecek" açıklaması yaptı. Bu vaadlere rağmen AKP ilde yüzde 12 kayıp yaşadı. MHP yüzde 10 artışla yüzde 28'e yükseldi.

KAHRAMANMARAŞ

Necip Fazıl [Fotoğraf: AA - Arşiv]

Necip Fazıl İstanbul doğumlu olsa da ailesi Kahramanmaraşlı. AK Parti için 'manevi anlamı' büyük. Kentte adı Necip Fazıl olan bir çok okul, hastane bulunması bunun da bir göstergesi. Hızlı tren Maraşlılar'a da verilen önemli bir sözdü. Davutoğlu'nun kentteki mitinginde, "Nur Dağı'ndan Kahramanmaraş'a bağlanacak. 1 milyon yolcu kapasiteli havalimanını Kahramanmaraş'a kavuşturacağız" dedi. AK Parti yüzde 9 puanlık oy kaybı yaşasa da, il AK Parti'nin kaleleri arasında kalmayı sürdürdü.

NEVŞEHİR

Nevşehir'de de AKP'nin ' seçim silahı' hızlı trendi. Davutoğlu bu projeyi 'şahsen takip ettiğini' belirtip, "Antalya, Konya ,Aksaray, Nevşehir ve Kayseri'yi de kapsayacak Hızlı Tren yapıyoruz. 2016 de projeyi yapım aşamasına getiriyoruz. 2019 da hızlı tren ile gelip seçim kampanyası yapacağız. Artık Türkiye Kara Tren döneminden Yüksek Hızlı Tren teknolojisi ile buluşuyor" dedi. Peki bu sözler nasıl karşılık buldu? Nevşehirlilerin yüzde 52.4'ü AKP'ye oy verdi. MHP de oyunu yüzde 10 artırarak bir AKP kalesinde daha kaçan oylaırn adresi oldu.

ORDU

3 metrelik pistin genişliği 45 metre [Fotoğraf: AA]

Bölgenin uzun süredir beklediği deniz üzerindeki havalimanını Başbakan ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tam da seçim öncesinde açtı. Parti burada yüzde 8 kaybetti.

RİZE

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın memleketine Davutoğlu, yüzde 46'sı tamamlanan Ovit Tüneli'nin en kısa sürede bitirileceğini, lojistik merkez ile ilgili çalışmaların da yürütüldüğünü ve Rize'nin lojistik merkez üssü olacağı vaadinde bulundu, " Rize'ye inşallah deniz üzerinde bir de havalimanı yapacağız" dedi. AKP burada sadece 3 puanlık bir kayıp yaşadı. Oylar yüzde 69'dan yüzde 66'ya düştü.

SAKARYA

İki organize sanayi bölgesi, 1000 yataklı şehir hastanesi ve üniversitelere destek. 1000 öğrencinin kalacağı öğrenci yurdu vaatleri. Davutoğlu'nun ve AK Parti vekil adaylarının Sakarya'ya verdikleri sözler bunlardı. AKP Sakarya'da yüzde 5 civarında oy kaybı yaşadı. Bu oyların oyunu artıran MHP'ye gittiğini söylemek mümkün. Sakarya'da AKP'nin değişmez isimlerinden Ayhan Sefer Üstün bu seçimlerde üçüncü dönem kuralına takıldı.

SAMSUN

Ak Parti Samsun milletvekili adayı Adem Tuncer, partisinin Samsun'a hem hızlı tren hem de otoyol müjdesi olduğunu söyledi. Vekil adayı, "Başbakan Davutoğlu'nun bizzat hazırladığı, ulaşıma kapsamlı bir yer ayırdığı seçim beyannamesinde Samsun'a hem hızlı tren hem de otoyol müjdesi bir arada yer alıyor. Karayolunda ülkemizin kuzeyini güneyine, doğusunu batısına bağlayan ana akslarımızı tamamlayacak ve otoyol ağımızı geliştireceğiz" demişti. AKP Samsun'da yüzde 8'e yakın oy kaybetti. AK Parti'den giden oylar CHP ve MHP arasında bölüşülmüşe benziyor.

SİVAS

Hızlı tren Sivas'ta da AKP'nin ana vaatlerindendi. Davutoğlu mitingde "Ankara-Sivas arası 2 saate inecek" sözünü verdi. Partinin ildeki kaybı yüzde 6 puan civarında oldu.

ŞANLIURFA

Başbakan Ahmet Davutoğlu Urfa'ya sağlık alanında vaatler sundu. "Devlet hastanelerinde 2 bin 835, şehir hastanelerinde 5 bin 375 olmak üzere toplam 8 bin 210 adet yeni yatak kapasitesi oluşturacağız. Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa'da birer adet, Gaziantep de iki adet bakım ve sosyal rehabilitasyon merkezi yapımını tamamlayacağız" dedi. Başbakan bir türlü sonuçlanamayan GAP projesiyle ilgili de sözler verip, "Türkiye'nin üçüncü büyük asma köprüsü Nisibbi Köprüsü'nün yakında açacağız. Muhtelif standartlarda yaklaşık bin 700 kilometre yol yapacağız, bu yolların 857 kilometresi bölünmüş yol olacak. Bütün bu eylemlerle İnşallah GAP İkinci Eylem Planı sona erdiğinde bölgenin kaderi bir kez daha değişmiş olacak" açıklamasını yaptı. Ancak Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da HDP'nin yükselişinden en çok etkilenen kentlerden biri Şanlıurfa oldu. AKP yüzde 65'ten yüzde 46ya düştü.

YOZGAT

Yozgat'ın beklentisi havaalanıydı. Davutoğlu da burada havaalanı, hızlı tren ve TBMM Başkanı ve AK Parti'nin önemli isimlerinden Cemil Çiçek'in adı verilen barajın yapımının da tamamlanacağı sözünü verdi. AKP'nin oyu yüzde 66'dan yüzde 58'e düştü. MHP'nin oylarındaki yükseliş bu kayıpta etkili oldu. Parti'nin önemli isimlerinden eski Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 3. dönem kuralı nedeniyle aday olamadı. Yerine gençlik kollarından gelen teşkilatın genç ismi İskender Minar aday gösterildi. MHP'nin oylarındaki yükseliş bu kayıpta etkili oldu. (Kaynak:Al Jazeera)